O'zbekiston respublikasi

Brendning eskirishi (inqirozi). Vaqt o ‘tishi bilan uchinchi bosqich

• 
  pastga qarab ketish bosqichi boshlanadi. Bu muddatning kelishini uzoqlashtirish uchun faqat reklama tadbirlari bilan cheklanib qolmaslik zarur.
  

Brendni sifatli tarzda rivojlantirish va tovarga xaridor diqqatini jalb qilishning yangidan - yangi usullarini o ‘ylab topish zarur bo‘ladi. Hayot o‘zgarib, yangi ustuvor yo‘nalishlar paydo bo‘lmoqda, bozordagi vaziyat o'zgarmoqda.
Tovar va xizmatlami brendlash asoslari bir-biriga yaqin hisoblanadi. Xizmatga asoslangan kichik biznesni brendlash, tovarga asoslangan kompaniyalaming muammolariga qaraganda katta qiyinchiliklar tug‘di- radi. Xizmatlar beqiyos va har bir mijoz tajribasi noyobdir. Hatto kichik mijozlar tajribasi tovar va xizmat obro‘siga jiddiy zarar yetkazishi mumkin. Bu, ayniqsa, jonli reklama shaklida oson tarqaladigan kichik jamoalarda kichik korxonalar uchun ham amal qiladi.
Xizmatni brendlash - bu marketing va aloqa vositalaridan foydalan­ gan holda e’tibor qaratilayotgan xaridorlaming onggida qimmatli xiz- matning ko‘rinishini yaratishdir. Kompaniyaning nomi, logotipi va ramzlari odatda brending faoliyatining markazida bo‘lib xizmat qiladi. Maqsad kompaniyaning identifikatsiyalovchi belgilarini ko‘rganda iste’molchilar bilan rezonanslashadigan chizmani yaratishdir. Brendni eng sifatli, innovatsion, eng yaxshi qimmatli, eng foydali yoki eng kam narx sifatida farqlash brendning umumiy maqsadlari hisoblanadi.
Yuqoridagilami umumlashtirgan holda shuni aytish mumkinki, tovar va xizmat brendingini amalga oshirish o ‘zaro o ‘xshash boisada, ma’lum xususiyatlarga ko‘ra farqlanadi:

• 
  tovar ishlab chiqariladi, xizmat yetkazib beriladi;
  
• 
  tovarlardan foydalaniladi, xizmatlar esa amalga oshiriladi;
  
• 
  tovar nisbatan moddiy, xizmat mavhum va his qilishga asoslangan bo‘ladi.
  

Iste’molchilaming katta qismi tovar markasi bilan brendni bir narsa deb o‘ylashadi. Ushbu tushunchalar bir-biri bilan chambarchas bogMiq boiishiga qaramay, tovar va tovar markasi muhim farqlarga ega.
Tovar markasi bu mahsulot yoki paketga joylashtirilgan individual ishlab chiqaruvchining belgisidir. Bu chizma, so‘zlar yoki ikkalasining
193
kombinatsiyasi bo‘lishi mumkin. Noyob korporativ logotip iste’molchi- ga mahsulotni raqobatdosh kompaniyalar tomonidan ishlab chiqarilgan o‘xshash mahsulotlardan ajratib olishga imkon beradi. Bu mahsulotni bozorda boshqa takliflardan ajratib turadigan va uni maxsus qiladigan o ‘ziga xos uslub, dizayn yoki shiori bo'lishi mumkin. Savdo korxona- sining yoki mahsulot ishlab chiqaradigan kompaniyaning farqlovchi belgisi chizmaiy ro‘yxatdan o‘tkazilishi kerak. R o‘yxatdan o‘tkazilgan- dan so‘ng, egasiga ushbu savdo markasidan foydalanish huquqini tasdiqlovchi sertifikat beriladi. Ajratib turadigan belgi mahsulotga ham, qadoqqa ham joylashtirilishi mumkin. Tovar markasini ro‘yxatdan o4kazish orqali siz tovar yaratadigan pulning yagona monopol oluvchisi bo‘lasiz. Brend raqobatchilami sizning shaxsiy daromad manbaingizga ta ’sir qilishining oldini oladi. Faqat savdo markasini ro‘yxatdan o'tkazish kerakligini tushunish muhimdir
Brend - bu allaqachon bozorda mashhurlikka erishgan va iste’mol­ chilar orasida talabga ega boigan savdo markasi. Brendli mahsulotni reklama qilishda xaridorda mahsulot sifati bilan bogTiq m a’lum m a’lu- motlarga ega bo'ladi. Marketologlarning ta’kidlashicha, agar iste’mol­ chilaming 20% dan ortig‘i mahsulotni ijobiy baholasa, uni brend deb atash mumkin. Boshqacha qilib aytganda, brend - bu maqsadli audito- riyaning muhim qismining ongiga singib ketgan o ‘ziga xos savdo mar­ kasi.
Ishlab chiqaruvchining mahsuloti taniqli va mashhur b o ‘lib, raqo- batchilaming mahsulotlari bilan taqqoslaganda, u brendga aylanadi. Darhaqiqat, brend - bu xaridorlaming talabiga ega bo‘lgan va bozorda m a’lum bir joyni egallab turadigan savdo markasi. Bu avtomatik ravish­ da va qo‘shimcha investitsiyalarsiz foyda keltiradi.
Tovar markasi va brend tushunchalarini yanada chuqurroq tahlil qilamiz:

1. 
   Tovar markasi chizmaiy ro‘yxatdan o ‘tgan mahsulotning o ‘ziga xos belgisidir. brend - bu iste’molchining ongiga xos boigan mahsulot tavsiflari majmui.
   
2. 
   Ushbu ikkita tushuncha hissiyotlar mavjudligida ham farq qiladi. Brend mahsulot sotib olishga turtki beradi va tovar markasi mahsulot yoki xizmatning o ‘ziga xos belgisi rolini o ‘ynaydi.
   

194

3. 
   Tovar raarkasi deyarli har bir kompaniyada mavjud va faqat bir nechtasida brend mavjud. Har bir brendli mahsulot markasiga ega boiishi kerak.
   
4. 
   Brend iste’molchilaming ongida boiganligi sababli u o‘nlab va hatto asrlar davomida yashay oladi. Tovar markasida bunday prognoz yoq-
   
5. 
   Xaridorlar brendli tovarlarni mukammal sifat bilan birlashtira-
   

dilar. Bu tovar markasi uchun majburiy emas.

6. 
   Brend ijobiy yoki salbiy zaryadga ega. Tovar markasida bu yo‘q, chunki bu mahsulotlarning mutlaqo neytral farqlovchi belgisidir.
   
7. 
   Brendlash - bu mahsulotni ilgari surishning samarali usuli, chunki iste’molchilar mashhur mahsulotni sotib olishga tayyor. Biroq, ular ko‘pincha tovar markasi uchun pul toiashni xohlamaydilar.
   
8. 
   Tovar markasini yaratish ishlab chiqarish bilan bogiiq, bu esa katta miqdorda pul talab qiladi. Brend bunday qilmaydi. Bundan tashqari u sarmoyasiz avtomatik ravishda pul topadi. Pul topish motivatsiya yaratadi. Brend qanchalik kuchli b o isa, u shunchalik ko‘p motivatsiya yaratadi va shunga ko‘ra siz ko‘proq pul topishingiz mumkin. Agar siz brenddan pul olmayotgan boisangiz, unda biror narsa noto‘g‘ri yoki sizda hali brend yo‘q.
   

Tovar markasining rivojlanishini mustaqil ravishda hal qilishi mumkin. Mahsulot brendga aylanishi uchun siz samarali strategiya ishlab chiqadigan professional brend agentligining xizmatlaridan foyda- lanishingiz kerak. Sizning kompaniyangiz mahsulotlari raqobatchilar- ning mahsulotlaridan keskin farq qilsa, bu sizga doimiy mijozlami saq­ lash va yangi mijozlami jalb qilish, daromadlami ko‘paytirish imkonini beradi. Bundan tashqari, brend g‘oyadan boshlanadi. G ’oya keyinchalik odamning ongida aks etadi va ular haqida o ‘z fikrini shakllantiradi. Odamlar brend uchun toiashga tayyor, chunki bu hissiyotlar majmuini beradi va ular tovar markasi uchun toiashga tayyor emaslar, chunki u shunchaki so'zlar. Brend puldan ko‘ra qimmatroqdir.

4.