samarali tashkil qilish uchun uning uchida qanday jarayonlar sodir bo‗lishini
tushunish kerak. Bilim– bu ―sxema‖lar yig‗indisi
27
va bu sxemalar yangi ma‘lumotni
qabul qilish jarayoniga ta‘sir qiladi: insonda uning sxemasiga mos tushadigan
ma‘lumotni qabul qilish va o‗zlashtirish jarayoni samaraliroq kechadi,yangi
ma‘lumotlarning o‗rganuvchitomonidan qayta ishlanishi esa o‗z navbatida sxemalarni
u yoki bu darajada o‗zgartiradi. Kognitivizm nazariyasi asoschilari: Marriner Merill
(Marriner Merill)
, Charlz Reygelyut
(Charles Reigeluth)
, Robert Geyn
(Robert
Gagné)
, Jerom Bruner
(Jerome Bruner)
va boshqalar.
An‘anaviy qarashlardan farqli o‗laroq, kognitiv qarashlar tarafdorlarining fikriga
ko‗ra, mutolaa– bu
faol
jarayon va bu jarayonning markazida matn emas,
o„quvchi
turadi. Matnni tushunish o‗quvchida mavjud sxemalarga tayanadi va bu sxemalar
matnni tushunish uchun yetarli asos bo‗lib xizmat qilmasa, tushunish jarayoni ro‗y
bermaydi.
Kognitiv qarashlar tarafdorlari bo‗lgan olimlar mutolaaning
Dostları ilə paylaş: 
