Toshkent 2023 O'zbekiston respublikasi sog'liqni saqlash vazirligi o'tkir revmatik isitma

ῥεῦμα 
so‘zidan, «
oqim
» — oqish (tana 
bo‘ylab) degan ma’noni bildiradi. 
Bu holat kasallikning tez rivojlanib, butun organizm bo‘ylab keng tarqalishi 
bilan bog‘liq va u ko‘p a’zo va to‘qimalarni zararlaydi. 
1835 yilda J.B. Boyillaud va G.I. Sokolskiylar “Revmatizm bo‘g‘imlarni 
yurakni zararlantirganchalik zararlantirmaydi” deb, keyinroq Lasseg “Revmatizm 
bo‘g‘imlarni yalaydi, yurakni tishlaydi” deb ko‘rsatganlar. Keyinroq Botkin 
tomonidan revmatizmda ko‘pchilik a’zolar – buyrak, teri, asab sistemasi, o‘pka 
zararlanishini ko‘rsatilgan, ya’ni revmatizm – polivistseral kasallik. 

---

8 
O‘RIning Stollerman tomonidan 1997 yilda taklif etilgan ta’rifiga ko‘ra O‘RI 
– bu moyilligi bo‘lgan kishilarda A-guruhdagi streptokokkli faringitning asorati 
bo‘lib, streptokokk epitoplariga autoimmun javob va inson organizmidagi teri, 
bo‘g‘im, yurak, bosh miya kabi to‘qimalarining o‘xshash epitoplariga kesishgan 
reaktivlik rivojlanishi bilan xarakterlanadi.
Etiologiyasi: 
A guruhidagi β-gemolitik streptokokk - RI rivojlanishi bilan yakunlanadigan 
zararlanishning eng ko‘p uchraydigan sabablaridan biri. 
RI rivojlanishi shartlari – burun-xalqum infektsiyasi va uning etarlicha 
samarali davolanmasligi 
O‘tkir streptokokkli infektsiya o‘tkazganlarning 0,3-3% RI bilan kasallanadi.
β-gemolitik streptokokk 
RI streptokokkli infektsiya natijasida rivojlanishi gipotezasini 1935 yilda 
taniqli terapevt, akademik N.D. Strajesko ilgari surgan: «Revmatizm – bu 
sezuvchanligi yuqori bo‘lgan organizmdagi sepsisdir. Bunda immunologik 
reaktivlikning oshishi muhim rol o‘ynaydi. Agar o‘tkir revmatizm rivojlanishida 
streptokokkli infektsiya muhim rol o‘ynasa, revmatizm surunkali kechishga 
o‘tishidagi muhim omil – bu yurak miokard va endokard qavatlariga nisbatan 
antitanalar hosil bo‘lishining kuchayishidir, bu esa nafaqat yurak zararlanishiga, 
balki asoratlar rivojlanishiga ham olib keladi». 

---

9