229
sial normalar tərəfindən sıxışdırılıb gizli vəziyyətə salınıbdır
. Qeyri-
şüuri sferanın bu ünsürləri öz gücünü göstərmək üçün fürsət axtarır. Belə
fürsət isə orqanizmin zəif, xəstə vəziyyətində və qorxu keçirdiyi
momentlərdə yaranır.
Freyd həvəs və istəkləri insanın həyat fəaliyyətinin müəyyən edici
amili hesab edirdi. Onun fikrincə bu istəklər özünün ödənilməsini tələb
edir. Onlar beləliklə də fərdi və sosial tərəqqinin əsl mühərriki rolunu
oynayır. Freyd xüsusilə də seksual istəyə və ölüm istəyinə əsas yer verirdi.
Insanın taleyini qeyri şüuri istəklər həll edir. Əzilmiş və qeyri -şüurinin
gizli guşəsinə qovulmuş istəklər müəyyən cəhdlərə çevrilir. O bunu sub-
laimasiya adlandırırdı. Freydə görə insan seksual enerji (libido) vasitəsilə
hərəkət edən maşındır. Insan
həzz alma prinsipini
yerinə yetirməyə
çalışır. Mövcud sosial normalar və yasaqlar (Freyd bunu
reallıq prinsipi
adlandırır) buna mane olur. Bu iki prinsipin münaqişəsi nəticəsində insan-
da nevrotik və psixiki pozuntular baş verə bilir.
Freydə görə insan normal vəziyyətdə olarkən ruh qeyri-şüuri
üzərində senzuralıq edir, onu əzir. Buna görə də sonuncu anormal
vəziyyətdə (yuxugörmə, nevroz, psixoz vəs.) özünü ifadə edir. Beləliklə
şüur ilə qeyri-şüuri arasında əbədi münaqişə baş verir.
Dostları ilə paylaş: