D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə174/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   290
DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI
(Naxçıvan) pütün (Naxçıvan) Pişmeg (Bakı). Azərbaycan dilinin 
dialekt və şivələrində bəzən bu əvəzlənmə söz sonunda baş verir. 
Məsələn, açıp (Quba) yatıp (Bakı).
Kül-tigin abidəsində rast gəldiyimiz b>p əvəzlənməsi daha 
çox söz sonunda özünü göstərir.
Nümunələrə diqqət yetirək:
İlıg tutip törük itmiş tərcüməsi: El yaradıb (tutub) qanun  qoy-
muş (1, səh. 72). Türk bodun qanun yok bolmazun tiyin, bodun 
bolçun tiyin kanun  İltənis kağanım, ögim İlbilgə tenri töpəsintə 
tutıp  yügərü  kötürmis  erinç  tərcüməsi: Türk  xalqı  yox  olmasın 
deyə,  xalq  olsun  atam İltəris  xaqanı, anam  İlbilgə xatunu  tanrı 
təpəsində tutub yuxarı qaldırmış (1, səh. 72).
Yorıyur  tiyin  kü  eşidip  balıkdakı  tağıkmıs  tağdakı  inmis, 
tirilip  yetmis  ər  bolmıs.  Tərcüməsi:  yürüyür  deyə  xəbər  eşidib 
şəhərdəkilər dağa qalxmış dağdakılar enmiş, toplaşıb yetmiş igid 
olmuş (1, səh. 72). Yeti yüz ər bolıp elsizəmis, koğansıramıs bod-
nığ, kündəmis, kuladmıs. Tərcüməsi: Yeddi yüz igid olmuş, yeddi 
yüz igid olub elsizləşmiş... (1, səh. 78)
Üçümiz apamız tutmuş yir sub. idisiz bolmaz un tiyin az bo-
dunığ itip yaz... tərcüməsi.
Üçün,  bizə  qarşı  yanıldığı,  xəyanət  etdiyi  üçün  xaqa-
nı  öldü,  əyanları,  bəyləri  də  öldü.  On  ox  xalqı  əziyyət  gördü. 
Əcdadlarımızın tutduğu yer – su sahibsiz olmasın deyə az xalqı 
təşkil edib, yaz. (1, səh. 73).
Sünüglig  kantan  kəlipən  sürə  eltdi?  Tərcüməsi  Süngülülər 
haradan gəlib (səni) sürüb apardı? (1, səh. 80).
Ölti. Ekinti uşbara Yamtor boz atığ binip təgdi, ol at anta ölti 
tərcüməsi: öldü. İkinci dəfə Yamtarın boz atını minib hücum etdi, 
o at azad öldi (1, səh. 74) Am yayıp Tünki Yorğun költə buzdı-
mız. Tərcüməsi: Onu dağıdıb Türgi Yorğun gölündə məğlub et-


175

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin