Şakir Musayev
246
Bir başa sübutların kifayət qədər olmaması və maddi sübut
bazasının çatışmamazlığı ilə müşahidə olunan cinayətlərin
təhqiqatında istintaq ittiham nəticəsinin əlavə əsaslandırılmasını
cinayətin törədilmə üsulunun analogiyasının müəyyən edilməsində
görür. Məhkəmə-tibbi ekspertiza və istintaq hərəkətlərinə ekspertin
cəlb edilməsi bu zaman ümumi xüsusiyyətlərin, keyfiyyət və ya
kəmiyyətcə oxşarlığın, yaxud əksinə, bədən xəsarətlərinin
fərqliliyinin (xarakteri, lokalizasiyası, morfologiyası, törənmə
mexanizmi, həyatiliyi və müddəti və s.) və cinayət barədə tibbi və
bioloji məlumat daşıyan digər əlamətlərin aşkarlanması məqsədini
daşıyır.
Təcrübə göstərir ki, silsilə cinayətlər barədə cinayət işləri üzrə
istintaq eksperimentinin və ifadələri yoxlanılmasının keçirilməsi,
məhkəmə-tibb eksperti işinin təşkili və taktikası baxımından
müəyyən xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur. Bu xüsusiyyətlər
içərisindən aşağıdakıları ayırmaq olar:
-- hər bir istintaq olunan epizod üzrə yoxlama keçirilir (cinayətin
«silsilə» xarakteri - bir qayda olaraq, seriyalı istintaq eksperimentləri
keçirilməsi zərurətinə səbəb olur);
-- hər bir epizod çərçivəsində əsas istintaq variantları və cinayət
iştirakçılarının (cinayət qrupu üzvlərinin) ifadələri ayrı-ayrılıqda
yoxlanılır;
-- yaranan istintaq-ekspert vəziyyətindən asılı olaraq, eksperiment
ardıcıl olaraq cinayətkar qrupun hər bir iştirakçısı ilə - onların
ifadələrində ziddiyyət olduqda və ya ziddiyyəti aşkar etmək zərurəti
yarandıqda, yaxud eyni vaxtda qrupun bir neçə üzvü və ya qrupun
bütün iştirakçıları ilə - onların ifadələri uyğun gəldikdə keçirilə bilər
(bu ifadələrin yoxlanılmasına aid deyil çünki, eksperiment ifadəsi
yoxlanan hər bir şəxslə ayrılıqda keçirilir);
-- qrupun müxtəlif iştirakçıları ilə bir versiyanın yoxlanılmasında
eksperimentin eyni metodikasından - alətin eyni və ya analoji
maketindən, eyni statistlərdən istifadə edilməli, hərəkətlərin
canlandırılması ardıcıllığı, mühit eyni olmalıdır və sair. (yəni,
təcrübələrin nəticələrinin müqayisəsinin ümumi meyarlarına əməl
olunmalıdır);
|