Cinayət mühakimə icraatının
məhkəmə-tibbi təminatı
263
amillərin rolunu şişirtmək, ikinci halda isə -- şübhəli, əsassız nəticələr
əldə etmək təhlükəsi var. İstintaq eksperimenti və ifadələrin
yoxlanılması gedişində dindirilmə keçirərkən yönəldici suallar
vermək olmaz.
Mütəxəssis bilməlidir ki, eksperiment şərtləri (şəraiti) yalnız
müstəntiqin göstərişi və ya mütəxəssisin təşəbbüsü ilə deyil, eləcədə
şübhəli
şəxslərin (təqsirləndirilən
şəxslərin),
şahidlərin,
zərərçəkənlərin və hal şahidlərinin müraciəti ilə də dəyişdirilə bilər.
Şahid və hal şahidləri müəyyən bilikləri olduqda eksperimentdə,
müşahidəçi rolu ilə məhdudlaşmayaraq, aktiv iştirak edə bilər.
İstintaq hərəkəti iştirakçıların yerdəyişməsi, hərəkət etməsi ilə
əlaqəli olduqda, məhkəmə-tibb eksperti ifadəsi yoxlanan şəxsin və
müstəntiqin ardınca getməlidir. Qrupda elə bir hərəkət qaydası seçilir
ki, mütəxəssis şübhəli şəxsin və şahidin bütün danışdıqlarını və
göstərdiklərini aydın eşidə və görə bilsin.
İstintaq eksperimentinin və ifadələrin yoxlanılmasının tərkib
hissəsi onun keçirildiyi yerə, yeni aşkar edilmiş maddi sübut və izlərə
baxış keçirilməsindən ibarətdir. Əgər istintaq hərəkəti gedişində qrup
yerini dəyişirsə, mütəxəssis müstəntiqin göstərişi ilə həmin
yerdəyişmə üzrə, iştirakçıların göstərdiyi hər bir yerə istintaq olunan
hadisənin hər-hansı bir mərhələsinin yeri kimi, diqqətlə baxış keçirir.
Bu əvvəllər müəyyən edilməmiş bioloji mənşəli izlərin, xəsarətlərin
törənməsi ilə əlaqəli ola bilən predmetlərin, iş üçün əhəmiyyət kəsb
edən tibbi və digər sənədlərin axtarışı, prosessual
möhkəmləndirilməsi və götürülməsi üçün vacibdir. İstintaq
hərəkətlərinin ritmini pozmamaq üçün sonra da baxış keçirmək olar.
Sərbəst olaraq, müstəntiqin icazəsi olmadan, mütəxəssisin istintaq
hərəkəti gedişinə müdaxilə etməsi, ona iş materiallarından məlum
olan məlumatları yada salması istintaq hərəkəti nəticələrində
əhəmiyyətli dərəcədə əks oluna bilən ciddi səhv olar. Bu məsələni
istintaq hərəkətinin planlaşdırılmasında və ya ilkin mərhələsində
qabaqcadan müzakirə etmək lazımdır. Bütün təşkilatı məsələlər
müstəntiq tərəfindən həll edilir və müvafiq suallar meydana çıxdıqda
qrup üzvləri ona müraciət etməlidir.
|