1.4. Reklam vəzifələrinin bölüşdürülməsi
Reklam proqramının işlənib hazırlanması prosesində ilk addım
reklam vəzifələrinin müəyyənləşdirilməsidir. Bu vəzifələr məqsədli
bazarların seçilməsi, marketinq mövqeyinin müəyyənləşdirilməsi və
marketinq kompleksi haqqında əvvəllər qəbul edilmiş qərarlardan irəli
gələ bilər. Marketinq mövqeyinin müəyyənləşdirilməsi strategiyası və
marketinq kompleksinin yaradılmasına yanaşma kompleksini, marketinq
proqramı çərçivəsində reklamın məhz nə ilə məşğul olacağını göstərir.
Əlaqələr və satış sahəsində, reklamların qarşısında çoxlu miqdarda
konkret vəzifələr qoymaq olar. Onlar reklamın məlumatını vermək,
nəsihət vermək və xatırlamaq təyinatından asılı olaraq, təsnifləşdirmək
olar. Reklamın bəzi vəzifələri aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir.
Cədvəl 1.4.
Reklamın mümkün məqsədləri
Reklamın növü
Reklamın məqsədləri
Məlumatverici
Yeni əmtəə və ya mövcud olan əmtəənin yeni
tətbiq sahələri barədə bazara danışmaq.
Qiymətin dəyişməsi barədə bazara məlumat
vermək əmtəənin işlədilməsi prinsiplərini izah
etmək, göstərilən xidmətlərin təsviri, yalnız
təsəvvürlərə düzəliş vermək, yaxud istehlakçının
qorxusunu aradan qaldırmaq, firmanın surətini
yaratmaq
Nəsihətverici
Markaya üstünlük verilməsinə nail olmaq,
istehlakçını
sizin
markaya
keçməyə
həvəsləndirmək, istehlakçı tərəfindən əmtəənin
xüsusiyyətlərinin qavranılmasını dəyşdirmək,
istehlakçını təcili surətdə
41
bazarlığa sövq etmək, istehlakçının kom-
muvoyaceri qəbul etmək zəruriliyinə inandırmaq
Xatırladıcı
Əmtəənin bu yaxınlarda gərək olacaqını
istehlakçılara
xatırlatmaq,
Mövsümlərarası
dövrlərdə əmtəənin istehlakçı yaddaşmda
qalmasına
nail
olmaq
əmtəə
barədə
məlumatlılığı yüksək səviyyədə saxlamaq
Məlumatverici reklam əmtəənin bazara çıxarılması mərhələsində,
qarşıda ilkin tələbatı yaratmaq vəzifəsi durduqda, üstünlük təşkil edir.
Belə ki, istehsalçıların və istehlakçıların məhsulu haqqında qidanın
əhəmiyyətinin və istifadəsinin çoxlu sayda üsulları haqqında məlumatın
verilməsi vacib şərtdir.
Nəsihətverici reklam artım mərhələsində, firma qarşısında seçmə
tələbatı yaratmaq vəzifəsi baş qaldırdıqda xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Nəsihətverici reklamların bir hissəsi eyni bir əmtəə sinfi çərçivəsində bir
markanın digəri və ya bir neçə marka ilə konkret müqayisəsi hesabına
üstünlüklərini bərqərar etməyə çalışan müqayisə reklamı kateqoriyasına
keçir. Müqayisə reklamından dezodorantlar, diş pastası, şinlər və
avtomobillər kimi əmtəə kateqoriyalarından istifadə edirlər.
Xatırladıcı reklam yetknlik mərhələsində istehlakçını əmtəənin
çeşidini artırmağa həvəsləndirmək vacib şərtdir. Koka-kolanın
jurnalından bahalı reklamlarının məqsədi adamlara məlumat verib, onları
inandırmaq yox, bu işçiləri onlara sadəcə olaraq xatırlatmaq lazımdır.
Hal-hazırki, alıcıları əmtəənin çeşidinin çevrilməsində düzgün
reklamların verilməsi də və yayımı da vacib şərtdir.
Öz reklamının məqsədlərini müəyyənləşdirdikdən sonra, formaca
ayrıca götürülmüş hər bir əmtəə üçün, reklam büdcəsini işləyib
hazırlamağa başlaya bilər. Reklamın rolu əmtəəyə olan tələbatın
artmasındadır. Buna görə də firma nəzərdə tutulmuş satış göstəricilərini
əldə etmək üçün, mütləq lazım olan məbləğdə pul xərcləmək lazım
olacaqdır.
42
“Düpon” və “Anxoyzer - Buş” kimi firmalar öz reklam büdcələrini
işləyib hazırlayarkən, reklam təcrübələrinin keçirilməsi üçün vəsaitin
ayrılmasını nəzərdə tuturlar. Belə ki, “Anxoyzer-Buş” xərclərinin artması
və azalması ilə əlaqədar xeyrini və ziyanını aşkar etmək üçün, bir satış
ərazisində xərclərin orta səviyyədən yuxarı, digərində isə aşağı nəzərdə
tutulur və onların nəticələrini nəzarət əraziləri qrupunun göstəriciləri ilə
müqayisə edilir. Belə təcrübələr əsasında alman nəticələr
“Anxoyzer-Buş” firmasına bazar payını itirmədən reklam xərclərini
əhəmiyyətli surətdə ixtisar etməsinə şərait yaradacaqdır.
Reklama müraciət haqqında qərarlar.
Reklamm vəzifələrini və reklam büdcəsini müəyyənləşdirdikdən
sonra, rəhbərlik reklama ümumi yaradıcı yanaşma, onun yaradıcı
strategiyasını işləyib hazırlamalıdır. Onun yaradılması prosesinin üç
mərhələsini: müraciətin ideyasının yaradılması, müraciət variantlarının
qiymətləndirilməsi və seçilməsini, müraciətin yerinə yetirilməsini
bir-birindən fərləndirmək olar.
Müraciətin ideyasının yaradılması.
Reklam qarşısında qoyulmuş
məsələlərin həll edilməsinə yönəlmiş ideyaların yaradıcı işçiləri müxtəlif
metodlardan istifadə edirlər. Bir çox ideyalar istehlakçılar, dilerlər,
ekspertlər və rəqiblərlə söhbət nəticəsində meydana çıxır. Sizdə “Şlits”
pivəsi yoxdursa, deməli pivəniz yoxdur - çağırışı altında keçirilən
kampaniya reklam agentliyinin işçisinin “Şlits” olmadığı məlumatına
cavabını eşitdikdən sonra, istehsal fəaliyyətini gücləndirmişlər.
Müraciət variantlarının qiymətləndirilməsi və seçilməsi.
Reklamvericinin mümkün müraciətlərinin qiymətləndirilməsi vacib
şərtdir. Müraciət hər şeydən əvvəl, onu qəbul edənə əmtəə haqqında nə isə
arzulanan və ya maraqlı bir şeyi danışmalıdır. Bundan başqa, müraciət bu
əmtəə kateqoriyasının, başqa markalara xas olmayan, xüsusi bir məlumat
verməlidirlər. Nəhayət, müraciət həqiqətə uyğun və ya subut edilən
olmalıdır.
Müraciətin yerinə yetirilməsi.
Müraciətin təsir dərəcəsi təkcə nə
söylənildiyindən yox, həm də onun necə deyildiyindən
43
asılıdır. Müraciətlərin yerinə yetirilməsi zamanı yuyucu vasitələrdən,
siqaretlərdən, qəhvə və pivə kimi oxşar əmtəələr haqqında söhbət
getdikcə, böyük əhəmiyyətə malik ola bilər. Reklamverici öz müraciətini
elə qurmalıdır ki, o məqsədli auditoriyanın diqqətinə və marağına səbəb
olsun. Reklamverici adətən gələcək elanın vəzifələrinin məzmununun
yaradılmasına şərait yaradır. Aşağıda “Pilssveri” firmasının “1869
marka” peçenyesi üçün bişirmə texnologiyası işlənib hazırlanmışdır.
Reklamın vəzifəsi-peçenye istehlakçılarının bu gün evdə bişirilmiş
peçeniyası-pillsveri firmasınm “1869 marka” peçeniyanın yaxşı olmasını
insanları almağa inandırmaqdır. Məzmun əmtəənin bu kimi xassələri
üzərində qurulmalıdır. 1. peçenyenin evdə bişirilmiş görkəmi vardır. 2.
peçenye evdə bişirilən tərkibə daxildir. 3. onun evdə bişirilən peçenya
yaxşı dadı vardır. Peçenyenin evdə bişirilmiş kimi yaxşı olacağı vədinin
Dostları ilə paylaş: |