124
larini birlashtirishga muvaffaq bo‘ldi. Biroq, u 1905-yilgi jangda
halok bo‘ldi. Uning o‘limidan keyin
ham namalar kurashni yana
ikki yil davom ettirdilar. Lekin, zamonaviy nemis texnikasi ustunligi
o‘z kuchini ko‘rsatdi. Germaniya bosqinchilari 200000 dan ortiq
namalardan 140 mingini qirib tashladilar.
Germaniyaga qarshi Shar-
qiy Afrikaning janubi va markazida (Tanganika) 1905-yilda ozodlik
uchun boshlangan qo‘zg‘olon ikki yildan ortiq davom etdi. Nemis
qo‘shinlari 120 ming afrikalikni qirib tashlab, qo‘zg‘olonni bos-
tirdilar. Bu hududda necha asrlardan
buyon yashab kelgan katta-
katta qabilalar tamomila yo‘q bo‘lib ketdi.
Savol va topshiriqlar
1. Janubiy Afrika nega buyuk davlatlar manfaatlarining to‘qnashuviga
sabab bo‘lgan?
2. G‘arbiy Afrikada qaysi buyuk davlatlar manfaatlari to‘qnashgan?
3. Sharqiy Afrika qaysi buyuk davlatlar o‘rtasida taqsimlab olindi?
4. Buyuk Britaniya va Bur Respublikalari o‘rtasidagi urush qanday
natija bilan tugagan? So‘zlab bering.
5. Gerero va namalar kimlar edi?
Chavandozlar! Qani,
otlaning darhol,
Barchaga yetarli o‘q-dori, qurol.
Aslo ikki qilmang sardorning so‘zin,
Tunda yo‘l bosing-u, tongda o‘q uzing.
G‘aflatda qoldiring dushmanni har kez,
Lekin chekinmoqni o‘ylamang hargiz.
Dunyoda bo‘lmagan, bo‘lmaydi
hech ham,
G‘alaba ta’midin shirinroq bir ta’m.
Xendrik Vitboy
1914 — 1918- YILLARDAGI
BIRINCHI JAHON URUSHI
VII
bob
Birinchi jahon urushining
boshlanishi va borishi
Birinchi jahon urushining bosh sababi ikki
harbiy-siyosiy guruh o‘rtasida bo‘lingan
dunyoni qayta bo‘lib
olish uchun boshlan-
gan kurash edi. Dunyoning yetakchi davlatlari o‘z yovuz maq-
sadlari yo‘lida ma’naviy tubanlikka ketib,
boylik orttirish uchun
Dostları ilə paylaş: 
