Uyarı Sistemi
Madde 14 —Cihazın piyasaya arz edilmesinden sonra tespit edilen olum-
suzluklara ilişkin aşağıdaki şekilde uyarı sistemi oluşturulur:
a) Bakanlık aşağıda belirtilen olaylarla ilgili olarak bilgisine sunulan verile-
rin, bu Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde değerlendirilmesi için ge-
rekli tedbirleri alır.
1) Cihazdaki herhangi bir işlev bozukluğu, cihazın çalışmaması veya özel-
liklerinin ve/veya performansının kötüleşmesi, etiketinde veya kullanma
talimatındaki yetersizlikler, doğrudan veya dolaylı olarak hastanın, kul-
lanıcının veya üçüncü şahısların ölümüne veya sağlıklarının ciddî şekil-
de bozulmasına yol açabilecek durumlar,
2) (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen durumlara ilişkin olan ve
üreticinin aynı türden cihazları sistematik olarak geri çekmesine yol a-
çan, cihazın performansı veya özellikleri ile ilgili her türlü teknik veya
tıbbî sebepler,
173
b) Üretici veya üreticinin Türkiye dışında olması durumunda onun yetkili
temsilcisi, hekim veya sağlık kurum ve kuruluşları veya dış kalite kontrol
programları düzenleyen kuruluşlar, bu maddenin (a) bendinin (1) numa-
ralı alt bendinde belirtilen durumlar hakkında Bakanlığı bilgilendirmek
zorundadır.
Bakanlık, hekim veya sağlık kurum ve kuruluşlarından gelen bildirimlerle
ilgili olarak cihazın üreticisinin veya üreticinin Türkiye dışında olması duru-
munda onun yetkili temsilcisinin bu durumdan haberdar olması için gerekli
bütün tedbirleri alır.
c) Bakanlık gerekirse, üretici veya üreticinin Türkiye dışında olması duru-
munda onun yetkili temsilcisi ile birlikte, konuyu yerinde inceler ve de-
ğerlendirme sonucunda, piyasadan geri çekme de dahil olmak üzere,
uygun tedbirleri alır ve bu Yönetmeliğin 15 inci maddesindeki hükümler
saklı kalmak kaydıyla, Müsteşarlık aracılığıyla Komisyona bilgi verir.
d) CE işareti taşıyan cihaz 13 üncü maddenin (d) bendi kapsamında olan
yeni bir cihaz ise, üretici bu durumu bildiriminde belirtir. Bakanlık, bildi-
rimi takip eden iki yıl içerisindeki herhangi bir zamanda üreticiden, haklı
sebep göstererek cihazın piyasaya arzından sonra kazanılan tecrübeye
ilişkin bir rapor sunmasını isteyebilir.
e) Bakanlık gerektiğinde, bu maddede belirtilen hususlar ile ilgili olarak
Müsteşarlık aracılığıyla Komisyona bilgi verir.
Korumaya İlişkin Tedbirler
Madde 15 —Bakanlık; bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkra-
sında belirtilen cihazların doğru bir şekilde montajı ve bakımı yapıldığı,
tasarlanan amaç için kullanıldığı ve beyan edilen amaca uygun olduğu
halde, kullanımı sebebiyle hasta, kullanıcı, uygulayıcı veya üçüncü
şahısların sağlık ve güvenliği açısından tehlike oluşturduğunu tespit
ettiğinde, bu cihazların piyasaya arzını engellemek, piyasadan çekilmesini
sağlamak, hizmete sunulmasını yasaklamak veya kısıtlamak için gereken
bütün tedbirleri alır ve,
a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki temel gereklerin ihlâli,
b) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesindeki standartların yanlış uygulanması
ve,
c) Standartların kendisinden kaynaklanan eksiklikleri, göz önünde bulun-
durarak alınan tedbirleri, nedenleriyle birlikte Müsteşarlık aracıları ile
komisyona bildirir.
Bu Yönetmeliğe uygun olmayan bir cihaz CE işareti taşıdığında Bakanlık,
işareti kullanana karşı gerekli tedbiri alır ve Müsteşarlık aracılığıyla Komis-
yona bilgi verir.
174
Usûlsüz Olarak İliştirilmiş CE İşareti
Madde 16 —CE işaretinin usûlsüz olarak cihaza iliştirilmiş olduğunun tespit
edilmesi halinde, 15 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla; üretici
veya üreticinin Türkiye dışında olması durumunda yetkili temsilcisi, Bakan-
lıkça belirlenen şartlar çerçevesinde ihlâle son vermek zorundadır. İhlâlin
devamı halinde Bakanlık, cihazın piyasaya arzını kısıtlayıcı veya yasaklayı-
cı gerekli bütün tedbirleri alır ve cihazın piyasadan çekilmesini sağlar.
Bu Yönetmelik kapsamında olmadığı halde, bu Yönetmelik’teki gerekleri
yerine getirerek CE işareti iliştirilen diğer ürünler için de bu maddede belirti-
len hükümler uygulanır.
Red veya Sınırlama ile İlgili Kararlar
Madde 17 —Bakanlıkça, bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında cihazın
piyasaya arzına, hizmete sunulmasına yönelik red veya sınırlayıcı nitelikteki
veyahut cihazların piyasadan çekilmesine ilişkin olarak alınan herhangi bir
kararda, karara esas alınan gerekçeler açıkça belirtilir ve başvurabileceği
hukuki yollar ve bunlarla ilgili süreler, gecikmeksizin ilgili taraflara bildirilir.
Birinci fıkrada belirtilen bütün kararlar için alınacak tedbirin aciliyeti, fikir
alışverişi suretiyle değerlendirme yapılmasına imkan veriyor ise, üretici ve-
ya üreticinin Türkiye dışında olması durumunda yetkili temsilcisi, görüşünü
önceden belirtme hakkına sahiptir.
Cihaz veya cihazlara ilişkin red veya sınırlama veyahut piyasadan çekilmesi
iş ve işlemleri ile ilgili olarak ayrıca, Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi-
ne Dair Yönetmelik hükümleri de uygulanır.
Avrupa Veri Bankası
Madde 18 —Bu Yönetmelik ile ilgili düzenleyici veriler Avrupa Veri Banka-
sında saklanır. Bu Bankada;
a) Üreticinin ve cihazın kaydıyla ilgili verilerin,
b) EK-III’den EK-VII’ye kadar olan eklerde öngörülen yöntemlere uygun
olarak verilen, değiştirilen, ilave edilen, askıya alınan, iptal edilen veya
reddedilen belgeler ile ilgili verilerin,
c) Madde 14 de belirtilen uyarı sistemiyle elde edilen verilerin, kaydı tutu-
lur.
Sağlığın Korunması ile İlgili Özel Tedbirler
Madde 19 —Bakanlık, kamu sağlığının korunması amacıyla, bir cihaz veya
cihaz grubunun piyasaya arzının yasaklanması, sınırlanması veya özel
koşullara tâbi tutulması gerektiğinde, gerekli bütün tedbirleri alır ve konu ile
ilgili Müsteşarlık aracılığıyla Komisyona bilgi verir.
175
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İstisnai Durumlar
Madde 20 —Bakanlık; EK-II’deki cihaz listelerinin değiştirilmesi veya bu
listeler ile ilgili olarak 7 nci maddedeki uygunluk değerlendirme işlemleri
şartlarının hafifletilmesi veya değişikliğe uğratılması gerektiğini tespit ettiği
takdirde, durumu Müsteşarlık aracılığıyla Komisyona bildirir. Bu beyan, uya-
rı sistemi ve kalite kontrol programlarından elde edilen bilgiler ışığında;
a) Belirli bir cihazdan elde edilen sonuçlara tamamen itimat edilip edilme-
yeceği ve bu sonucun, devam eden tıbbî bir faaliyeti doğrudan etkileyip
etkilemediği,
b) Özellikle yanlış pozitif test sonuçları veya yanlış negatif test sonuçları
sebebiyle, belirli bir cihaz kullanılarak elde edilen yanlış bir sonuca göre
alınan tedbirin, hastalar, kullanıcılar, üçüncü şahıslar veya kamu sağlığı
açısından tehlike oluşturup oluşturmayacağı,
c) Cihazın uygunluğunun tespitine, onaylanmış kuruluşu dahil etmenin iş-
leme katkı sağlayıp sağlamayacağı,
Kriterlerine uygun olarak yapılır.
Gizlilik
Madde 21 —Bakanlık, onaylanmış kuruluş ve bu Yönetmeliğin uygulanma-
sına katılan bütün taraflar, görevlerini yerine getirirken temin ettikleri bütün
bilgilerin gizliliğini sağlarlar. Ancak, gizlilik mahiyetini haiz bu bilgiler, kamu
sağlığının ve düzeninin gerektirdiği hallerde, adlî ve ilgili üst mercilerin tale-
bi üzerine ve Bakanlığa bilgi verilmek suretiyle açıklanabilir.
İşbirliği
Madde 22 —Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulamasında gerekli bilgi akışını
sağlamak ve işbirliği zeminini oluşturmak üzere Avrupa Birliği üyesi ülkele-
rin yetkili organları ile Müsteşarlık aracılığıyla işbirliği yapar.
Hüküm Bulunmayan Haller
Madde 23 —Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, Kanunun ve
ilgili diğer mevzuatın hükümleri uygulanır.
Aykırı Davranışlar Hakkında Uygulanacak Hükümler
Madde 24 —Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranan ve faaliyet göste-
renler hakkında Kanun, 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ve
ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
176
Uyumlaştırılan Avrupa Birliği Mevzuatı
Madde 25 —Bu Yönetmelik, Avrupa Birliğinin vücut dışında kullanılan tıbbî
tanı cihazları ile ilgili mevzuatına uyum sağlanması amacıyla, 98/79/EEC
sayılı Vücut Dışında Tanı Amaçlı Kullanılan Tıbbî Cihazlar Direktifine para-
lel olarak hazırlanmıştır.
Geçici Madde 1 —Bakanlık, CE işareti iliştirilmemiş fakat Vücut Dışında
Kullanılan Tıbbî Tanı Ürünleri Yönetmeliği hükümlerine uygun cihazların
hizmete sunulmasını 31/12/2005 tarihine kadar engellemez.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 26 —Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, Vücut Dı-
şında Kullanılan Tıbbî Tanı Ürünleri Yönetmeliği ek ve değişiklikleri ile bir-
likte yürürlükten kalkar.
Yürürlük
Madde 27 —Bu Yönetmelik, yayımı tarihinden itibaren 18 ay sonra yürürlü-
ğe girer.
Yürütme
Madde 28 —Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
177
EK-I
TEMEL GEREKLER
A) GENEL GEREKLER:
1) Cihazlar, tasarlanan amaçlar ve şartlara uygun olarak kullanıldığında,
doğrudan veya dolaylı olarak, hastaların klinik durumunu veya güvenli-
ğini, kullanıcıların sağlığını veya güvenliğini veya diğer şahısların veya
malların güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde tasarlanmalı ve ü-
retilmelidir.
Cihazların kullanımları ile ilgili riskler, hastaya olan faydaları ile kıyaslandı-
ğında kabul edilebilir olmalı ve sağlık ve güvenliğin yüksek düzeyde korun-
masını sağlamalıdır.
2) Üretici, cihazların tasarım ve üretiminde, genel kabul gören teknolojik
yöntemleri ve çözümleri göz önünde bulundurarak, güvenlik ilkelerine
uymalı ve aşağıda belirtilen hususları uygulamalıdır:
- Tehlikeleri mümkün olduğu kadar azaltmak veya ortadan kaldırmak için
güvenli tasarım ve üretim yapmalıdır,
- Tehlikelerin önlenememesi halinde, alarm, ikaz ve tüm koruma tedbirleri
alınmalıdır.
- Belirtilen koruma tedbirlerinin yetersizliğine bağlı olarak kalan tehlikeler
kullanıcıya bildirilmelidir.
3) Cihazlar, genel kabul gören teknolojik yöntemler göz önünde bulunduru-
larak Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (i) bendinde belirtilen amaçlara
uygun olarak üretici tarafından tasarlanmalı ve üretilmelidir. Cihazlar,
üretici tarafından belirlenen, özellikle analitik duyarlılık, tanısal duyarlı-
lık, analitik özgüllük, tanısal özgüllük, kesinlik, tekrarlanabilirlik, bilinen
interferansa ilişkin kontrol de dahil saptama limitleri gibi belirtilen per-
formans özelliklerini karşılamalıdır. Kalibratörler ve/veya kontrol mater-
yalleri için belirlenen değerler, mevcut referans ölçüm işlemleri ve/veya
daha yüksek düzeyde mevcut referans materyalleri aracılığıyla doğru-
lanmalıdır.
4) Cihazın üretici tarafından belirtilen kullanım süresi boyunca, normal
şartlar altında kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek olumsuzluklar; ci-
hazın bu EK’in 1 inci ve 3 üncü bendlerinde belirtilen performansı ve
özellikleri değiştirecek, hastanın, kullanıcının ve diğer şahısların sağlı-
ğını ve güvenliğini bozacak nitelikte olmamalıdır. Cihazın kullanım süre-
si belirtilmediği takdirde, cihazın beyan edilen amacı da dikkate alına-
rak, bu türdeki cihazların beklenen ortalama kullanım süreleri esas alı-
nır.
178
5) Cihazlar, üreticiden temin edilen kullanım kılavuzunda verilen bilgilere
(ısı derecesi ve nem gibi) uygun bir şekilde nakledildiğinde ve depolan-
dığında öngörülen kullanım süresince özellikleri ve performansı olum-
suz yönde etkilemeyecek şekilde tasarlanmış, üretilmiş ve paketlenmiş
olmalıdır.
B) TASARIM VE ÜRETİM GEREKLERİ:
1) Kimyasal ve fiziksel özellikler:
1.1) Cihazlar, hasta, kullanıcı ve üçüncü şahıslarda oluşabilecek enfeksiyon
riskini ortadan kaldıracak veya azaltacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmeli-
dir. Tasarım, kullanımı kolaylaştıracak şekilde yapılmalı, gerekli hallerde
cihazın hasta tarafından veya hastanın cihaz tarafından kontaminasyonunu
ve numune kabı kullanılması durumunda kontaminasyon riskini azaltacak
şekilde olmalıdır. Üretim süreçleri de bu amaçlara uygun olmalıdır.
1.2) Cihazlar, cihazları taşıyan, muhafaza eden ve kullanan şahıslar için,
sızıntı, kontaminantlar ve kalıntı yönünden riski mümkün olduğu kadar azal-
tacak şekilde ve cihazın kullanım amacına uygun olarak tasarlanmalı, üre-
tilmeli ve paketlenmelidir.
2) Enfeksiyon ve mikrobiyolojik kontaminasyon:
2.1) Cihazlar ve üretim süreci, kullanıcı veya üçüncü şahıslar için enfeksi-
yon riskini mümkün olduğunca azaltacak veya ortadan kaldıracak şekilde
düzenlenmelidir. Tasarım, kullanımı kolaylaştıracak şekilde yapılmalı ve
kullanım sırasında cihazın kontaminasyonunu veya cihazdan kaynaklanan
sızıntıları ve gerekli hallerde numune kabı kullanılması durumunda
kontaminasyon riskini mümkün olduğunca azaltacak şekilde olmalıdır. Üre-
tim süreçleri de bu amaçlara uygun olmalıdır.
2.2) Biyolojik maddelerin kullanıldığı cihazlarda enfeksiyon riski, uygun do-
nörler ve maddeler seçilerek ve uygun inaktivasyon, koruma, test ve kontrol
yöntemleri kullanılarak mümkün olduğunca azaltılmalıdır.
2.3) ‘STERİL’ etiketli veya özel mikrobiyolojik durumu olduğunu belirten
etiket taşıyan cihazlar piyasaya arz edildiklerinde, üretici tarafından belirti-
len taşıma ve saklama koşullarında koruyucu ambalaj açılana veya bozula-
na kadar etiketlerinde belirtilen mikrobiyolojik durumlarını korumalarını sağ-
layacak şekilde tasarlanmalı, üretilmeli ve paketlenmelidir.
2.4) ‘STERİL’ veya özel mikrobiyolojik bir muhtevası olduğuna dair etiket
taşıyan cihaz, uygun ve geçerli bir yönteme tâbi tutulmuş olmalıdır.
2.5) Bu EK’in 2.3 üncü şıkkında belirtilen cihazların dışında kalan cihaz
ambalajlama sistemleri; üretici tarafından belirtilen ürün temizlik düzeyini
179
koruyacak şekilde; şayet cihazlar kullanımdan önce sterilize edilecek ise,
mikrobik kontaminasyon riskini asgariye indirecek şekilde olmalıdır.
Cihazın performansını olumsuz etkileyebilecek olan hammadde seçimi ve
kullanımı, üretimi, depolanması ve dağıtımı sırasında oluşabilecek mikrobik
kontaminasyonu azaltmak için gerekli tedbirler alınmalıdır.
2.6) Sterilizasyona tâbi tutulacak cihazlar, uygun ve kontrol edilmiş şartlar-
da ( çevre şartları gibi ) üretilmelidir.
2.7) Steril olmayan cihazlar için ambalajlama sistemleri, cihazı herhangi bir
bozulmaya sebep olmaksızın öngörülen temizlik düzeyinde tutmalı ve şa-
yet, cihazlar kullanımdan önce sterilize edilecek ise, mikrobik
kontaminasyon riskini asgariye indirmelidir. Ambalajlama sistemi, üretici
tarafından belirtilen sterilizasyon metoduna uygun olmalıdır.
3) Üretim özellikleri ve çevresel özellikler:
3.1) Cihaz, başka cihaz veya ekipmanla birlikte kullanılmak üzere tasar-
lanmış ise, bağlantı sistemi de dahil olmak üzere, bütün sistem güvenli ol-
malıdır ve cihazların belirlenmiş performanslarını bozmamalıdır. Kullanıma
yönelik kısıtlamalar etiket ve/veya kullanım kılavuzunda belirtilmelidir.
3.2) Cihazlar, normal kullanım koşullarında temas edebilecekleri malzeme,
madde ve gazlarla birlikte kullanıldıklarında oluşabilecek riskleri mümkün
olduğunca azaltacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
3.3) Cihazlar, aşağıdaki hususları mümkün olduğunca azaltacak veya orta-
dan kaldıracak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir:
- Fiziksel özelliklere (özellikle hacim x basınç, boyut ve ergonomik özellik-
ler) bağlı yaralanma riski,
- Manyetik alanlar, haricî elektriksel etkiler, elektrostatik deşarj, basınç,
maddelerin kazaen cihaza nüfuz etmesi, ısı, nem veya basınç ve ivme-
de değişiklikler gibi önceden öngörülebilen dış etkilere bağlı olan riskler.
Cihazlar, tasarım amaçlarına uygun olarak çalışmalarını sağlamak için o-
lumsuz elektromanyetik etkilerden uygun düzeyde kendini koruyacak ve
kendiliğinden dirence sahip olacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
3.4) Cihazlar, tek hata durumunda ve normal kullanımları esnasında yangın
veya patlama risklerini mümkün olduğunca azaltacak şekilde tasarlanmalı
ve üretilmelidir. Yanıcı veya yanmaya sebep olan maddeler ile birlikte kul-
lanılmak üzere tasarlanan cihazlara özellikle dikkat edilmelidir.
3.5) Cihazlar, atıkların güvenilir şekilde ortadan kaldırılmasını kolaylaştıra-
cak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
180
3.6) Ölçme, izleme ve gösterge skalası (renk değişimi ve diğer görsel gös-
tergeler de dahil), cihazın kullanım amacına uygun ergonomik ilkelere göre
tasarlanmalı ve üretilmelidir.
4) Ölçüm fonksiyonu olan cihazlar:
4.1) Primer analitik ölçüm fonksiyonlu cihazlar, cihazın beyan edilen amacı,
mevcut veya uygun referans ölçüm yöntemleri ve materyalleri göz önünde
bulundurularak, uygun stabilite ve doğruluk sınırları içinde ölçüm doğruluğu
sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir. Doğruluk sınırları, üretici
tarafından belirlenmelidir.
4.2) Değerler sayısal olarak ifade ediliyor ise, "Ölçü Birimlerine Dair Yönet-
melik " te belirtilen hükümlere uyan ölçü birimleri ile ifade edilmelidir.
5) Radyasyona karşı korunma:
5.1) Cihazlar, kullanıcıların ve üçüncü şahısların yayılan radyasyona maruz
kalmalarını mümkün olduğunca azaltacak şekilde tasarlanmalı, üretilmeli ve
paketlenmelidir.
5.2) Cihaz, potansiyel olarak zararlı, gözle görülebilir ve/veya görülemez
radyasyon yayacak şekilde tasarlanmış ise;
- Yayılan radyasyonun niteliği ve miktarı kontrol edilebilir ve/veya ayarla-
nabilir şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
- Radyasyon yayılımını bildiren göstergeler ve/veya sesli uyarı sistemleri
ile donatılmalıdır.
5.3) Radyasyon yayan cihazın kullanım kılavuzu, yayılan radyasyonun türü,
kullanıcının korunma yolları, yanlış kullanımı önlemenin yolları ve cihazı
kurarken karşılaşılabilecek riskleri bertaraf etme konularında detaylı bilgi
vermelidir.
6) Bir enerji kaynağı ile donatılmış veya bağlantılı cihazlar için şartlar:
6.1) Yazılımı da içeren programlanabilir elektronik sistemi olan cihazlar,
kullanım amaçlarına göre, bu sistemin tekrarlanabilirliğini, güvenilirliğini ve
performansını emniyete alacak şekilde tasarlanmalıdır.
6.2) Cihazlar, çevredeki diğer cihaz veya ekipmanların çalışmasını bozabi-
lecek elektromanyetik alan oluşturma riskini en aza indirecek şekilde tasar-
lanmalı ve üretilmelidir.
6.3) Cihazlar, doğru olarak kurulup bakımı yapılmak şartıyla, normal kulla-
nım sırasında ve tek hata durumunda oluşabilecek elektrik şoku risklerini
mümkün olduğunca önleyecek şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
6.4) Mekanik ve termal risklere karşı korunma:
181
6.4.1) Cihazlar, kullanıcıyı mekanik risklere karşı koruyacak şekilde tasar-
lanmalı ve üretilmelidir. Cihazlar, öngörülen çalışma şartlarında yeterince
stabil olmalıdır. Öngörülen çalışma ortamındaki basınca dayanıklı olmalı ve
bu dayanıklılık, cihazın kullanım ömrü boyunca, üretici tarafından belirtilen
bakım ve gözetim şartlarına bağlı olarak devam etmelidir.
Hareketli bölümlere, parçanın yerinden ayrılmasına, bozulmasına veya
madde sızıntısına bağlı risklerin önlenmesine yönelik, uygun koruyucular
eklenmelidir.
Özellikle hareketli parçalara karşı, koruma sağlamak için cihaza eklenen
koruyucular ve diğer araçlar güvenli olmalı, cihazın normal olarak çalışma-
sını etkilememeli ve cihazın üretici tarafından belirlenen rutin bakımını sınır-
lamamalıdır.
6.4.2) Cihazlar, titreşimleri belirlenmiş performansın bir parçası olmadıkça,
özellikle kaynakta, titreşimleri sınırlayıcı araçlar ve teknik gelişmeler göz
önüne alınarak, cihazın titreşimlerinden kaynaklanan tehlikeleri asgariye
indirecek şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
6.4.3) Cihazların çıkardıkları sesler belirlenmiş performansın bir parçası
değil ise, özellikle kaynakta çıkardığı sesi sınırlayıcı araçlar ve teknik ge-
lişmeler göz önüne alınarak, cihazın çıkardığı sesten kaynaklanan tehlikele-
ri asgariye indirecek şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
6.4.4) Kullanıcı tarafından manuel kullanılması gereken terminaller ile elekt-
rik, gaz, hidrolik ve pnömatik enerji kaynaklarına bağlantılar, muhtemel
riskleri asgariye indirecek şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir.
6.4.5) Isı sağlayan veya belirli sıcaklığa ulaşması amaçlanan parçaları hariç
olmak üzere, cihazın erişilebilir parçaları ve bunların çevresi, normal kulla-
nım koşullarında potansiyel olarak tehlikeli sıcaklık düzeyine çıkmamalıdır.
7) Kişisel test cihazları için gerekler: Kişisel test cihazları, kullanıcının be-
cerileri, kullanıcıya sunulan araçlar, kullanıcının tekniği ve çevredeki
değişikliklerden kaynaklanan etkiler göz önünde bulundurularak, tasa-
rım amaçlarına uygun çalışmalarını sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve
üretilmelidir. Üreticinin verdiği bilgi ve talimatlar kullanıcılar tarafından
anlaşılabilir ve uygulanabilir olmalıdır.
7.1) Kişisel test cihazları:
- Prosedürün tüm aşamalarında sıradan kullanıcının kolaylıkla kullanabi-
leceği ve,
- Cihazın kullanılması veya sonuçların yorumlanmasında kullanıcı hata
riskini olabildiğince azaltacak şekilde, tasarlanmalı ve üretilmelidir;
182
7.2) Kişisel test cihazları, mümkünse kullanıcının kullanım sırasında, ciha-
zın beyan edilen amacına uygun olarak çalışıp çalışmadığını denetleyeceği
bir kullanıcı kontrol yöntemini de içermelidir.
8) Üretici tarafından sağlanan bilgiler:
8.1) Her bir cihazın beraberinde, kullanıcının eğitim düzeyi ve bilgi seviyesi
göz önüne alınarak, güvenli bir kullanımı sağlayan bilgiler ile üreticinin kim-
lik bilgileri yer almalıdır.
Bu bilgiler, kullanım kılavuzunda ve etiket üzerinde detaylı olarak verilmeli-
dir.
Cihazın güvenli ve uygun kullanımını sağlamak için gereken bilgiler uygun
ve uygulanabilir olduğu takdirde, cihazın ve/veya uygunsa ticarî ambalajının
üzerine konulmalıdır. Cihazın her bir parçasının ayrı ayrı etiketlenmesi
mümkün değilse, bu bilgiler, ambalajın üzerinde ve/veya bir veya daha faz-
la cihaz için verilen kullanım kılavuzunda yer almalıdır.
Kullanım kılavuzu, bir veya daha fazla cihazın bulunduğu ambalaj içerisinde
yer almalıdır.
Haklı bir sebebe dayanan istisnaî durumlarda, kullanım kılavuzu olmaksızın
uygun ve güvenli bir şekilde kullanılabilecek cihazlar için bu tür kılavuzlar
gerekmez.
Kullanım kılavuzu ve etiketi, Türkçe ve tercihen İngilizce veya Fransızca
veyahut Almanca dillerinden birinde olmak üzere en az iki dilde olmalıdır.
8.2) Bu bilgiler gerektiğinde sembol şeklinde olabilir. Sembol ve tanıtıcı
renkler uyumlaştırılmış standartlara uygun olmalıdır. Standardı bulunmay-
anlar için sembol ve renkler, cihazla birlikte verilen dokümanlarda açıklan-
malıdır.
8.3) Cihazı oluşturan parçalar ve cihazın yapısı göz önünde bulunduruldu-
ğunda, tehlikeli olduğu düşünülen maddeleri veya preparatları içeren cihaz-
lar söz konusu olduğunda, Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği’nde belirtilen
şartlara uygun tehlike sembolleri ve etiketleme şartları uygulanır. Tüm bilgi-
leri, cihazın kendisinin üstüne veya etiketine koyacak yeterli yer olmaması
durumunda, uygun tehlike sembolleri ve ilgili Avrupa Birliği Direktiflerinin
gerektirdiği diğer bilgilere kullanım kılavuzunda yer verilir. Bütün bilgiler,
kullanım kılavuzunda uygun şekilde yer alıyor ise güvenlik veri formunda da
ilgili Yönetmeliklerin hükümleri uygulanır.
8.4) Etiket, uygun olduğunda, sembol ile de ifade edilebilecek aşağıdaki
özellikleri içermelidir;
a) Üreticinin adı veya ticarî unvanı ve adresi; Avrupa Birliği üyesi ülkeler
hariç diğer ülkelerden ithal edilen cihazlar için, etiket, dış ambalaj veya
183
kullanma kılavuzu, ek olarak üreticinin yetkili temsilcisinin de adı veya
ticarî unvanı ve adresini içermelidir,
b) Kullanıcının cihazı ve ambalaj içeriğini tam olarak bilebilmesi için gerekli
olan bütün ayrıntılar,
c) Gerektiğinde, "STERİL" ibaresi veya herhangi bir özel mikrobiyolojik
durum veyahut hijyen durumunu belirten ifade,
d) "LOT" ibaresinden sonra parti kodu veya seri numarası,
e) Gerektiğinde cihazın veya bir bölümünün güvenli olarak kullanılması
açısından, yıl, ay ve gerekirse gün olarak son kullanma tarihi,
f) Performans değerlendirme cihazı için "sadece performans değerlendir-
mesi için" ibaresi,
g) Gerektiğinde cihazın "vücut dışında kullanımı"nı gösteren bir ifade,
h) Özel depolama ve/veya taşıma şartları,
i) Varsa özel kullanım talimatları,
j) Alınması gereken tedbirler ve/veya uyarılar,
k) Cihaz, kişisel test cihazı olarak tasarlanmış ise açık bir biçimde belirtil-
mesi.
8.5) Cihazın kullanım amacı, kullanıcı için açık değil ise, üretici kullanım
amacını, kullanım kılavuzunda ve uygunsa etikette de açıkça ifade et-
melidir.
8.6) Gerektiğinde ve mümkünse cihazlar ve ayrılabilir parçaları her bir parti
için, cihazlar ve ayrılabilir parçalardan kaynaklanabilecek herhangi bir po-
tansiyel riski tespit etmek amacıyla yapılabilecekleri de gösterecek şekilde
tanımlanmalıdır.
8.7) Gerektiğinde, kullanım kılavuzu aşağıdaki özellikleri içermelidir:
a) Bu EK’in 8.4 üncü şıkkının (d) ve (e) bendleri hariç olmak üzere bu şıkta
belirtilen detaylar,
b) Reaktif bileşenlerinin ve kit’in veya reaktifin aktif içeriğinin ve/veya
içeriklerinin miktar veya konsantrasyonunun yanı sıra gerektiğinde ci-
hazın ölçümünü etkileyen diğer içeriklerini belirten bir ifade,
c) Saklama şartları ve her reaktifin ambalajının ilk açılmasından sonraki
raf ömrü ile çalışan reaktiflerin saklama koşulları ve stabilitesi,
d) Bu EK’in (A) Kısmının 3 üncü bendinde belirtilen performanslar,
e) Gerekli özel ekipmanların gösterilmesi ve bunların doğru kullanımı için
gerekli bilgilerin verilmesi;
184
f) Kullanılacak numunenin türü, varsa özel numune alma yöntemi, ön
işlemler ve şayet gerekli ise saklama şartları ve hastanın hazırlanması
için gerekli olan talimatlar;
g) Cihazın kullanımı sırasında takip edilecek işlemin detaylı tanımı;
h) Cihazla izlenmesi gereken ölçüm işlemi, gerekli olduğunda aşağıdakileri
içermelidir:
- Yöntemin prensibi,
- Özgül analitik performans özellikleri (duyarlılık, özgüllük, doğruluk, tek-
rarlanabilirlik, yeniden üretilebilirlik, tespit sınırları ve ölçüm aralığı, bi-
linen etkenlerin kontrolüne ilişkin bilgi dahil), yöntemin sınırlamalar ve
kullanıcının uygulayabileceği referans ölçüm yöntemlerinin ve matery-
allerinin kullanımı hakkında bilgi,
- Cihazın kullanımından önce yapılması gereken başka işlemlerin detay-
ları (yeniden kullanıma hazır hale getirmek, inkübasyon, sulandırma ve
alet kontrolleri gibi),
- Özel bir eğitimin gerekip gerekmediğini belirtir bir ifade,
i) Analitik sonucun hesaplanmasının yapıldığı matematiksel yaklaşım,
j) Cihazın analitik performansında değişiklik olması durumunda alınması
gereken tedbirler,
k) Kullanıcılara aşağıdaki hususlar hakkında gerekli bilgi;
- Spesifik onaylama işlemlerini de içeren iç kalite kontrolü;
- Cihazın kalibrasyonunun izlenebilirliği;
l) Uygun bir referans popülasyonu tanımı dahil, ölçülen miktarlar için ref-
erans aralıkları;
m) Cihazın beyan edilen amacına uygun çalışabilmesi için başka tıbbî araç
ve gereç veya ekipmanla birlikte veyahut bağlantılı olması gerekiyor ise,
doğru araç ve gereç veya ekipmanı kullanabilmek, güvenli ve uygun bir
kombinasyon elde etmek için cihazın özellikleri hakkında detaylı bilgi,
n) Cihazın uygun bir şekilde kurulduğunu, doğru ve güvenilir çalıştığını
doğrulamak için gerekli tüm bilgi. Cihazın güvenli ve uygun bir şekilde
çalışmasını sağlayacak olan kalibrasyon ve bakımın sıklığı ve türü
konusunda detaylar ile atıkların güvenilir bir şekilde ortadan kaldırılması
hakkında bilgi,
o) Cihaz kullanılmadan önce, yapılacak ilave işlemler (sterilizasyon, cihaz
parçalarının birleştirilmesi gibi) ile ilgili daha detaylı bilgi.
185
ö) Koruyucu ambalajın zarar görmesi durumunda gerekli talimatlar ve
yeniden sterilizasyon veya dekontaminasyon için uygun yöntemlerin ay-
rıntıları,
p) Cihaz yeniden kullanılabilir nitelikte ise, temizleme, dezenfeksiyon, am-
balajlama, yeniden sterilizasyon veya dekontaminasyon gibi tekrar kul-
lanım için gerekli işlemler ve cihazın kaç defa tekrar kullanılabileceğine
ilişkin bilgi,
r) Manyetik alanlarda, haricî elektriksel etkilerde, elektrostatik deşarjda,
basınç veya basınç değişimlerinde, ivme ve termik ateşleme kaynak-
larında, önceden tahmin edilebilen çevre şartlarında meydana gelebile-
cek değişikliklere maruz kalma durumunda alınacak tedbirler,
s) Cihazın kullanılması veya atılmasına ilişkin özel ve olağandışı risklere
karşı alınması gereken tedbirler, cihazın insan veya hayvan orijinli
maddeler içermesi durumunda, bunların potansiyel bulaşıcı özellik-
lerinin göz önünde bulundurulması gerektiğine ilişkin ifade;
ş) Kişisel test cihazlarının özellikleri:
- Sonuçlar, sıradan bir insanın kolayca anlayabileceği şekilde ifade edil-
meli ve sunulmalıdır. Pozitif, negatif ve belirsiz sonuçlar çıkması duru-
munda yanlış pozitif ve yanlış negatif sonuç ihtimali hakkında bilgi ver-
ilmeli, bu durumda kullanıcıya nasıl hareket etmesi gerektiği tavsiye
şeklinde açıklanmalıdır,
- Üretici tarafından verilen bilgiler; kullanıcının cihazı kullanması ve çıkan
sonuçları anlaması yönünden yeterli olması şartıyla özel hususlar
gözardı edilebilir,
- Test sonuçlarına göre, kullanıcının hekimine danışmadan tıbbî öneme
haiz bir karar almaması gerektiğini açıkça belirten bir ifade içermelidir,
- Verilen bilgiler kişisel test cihazının mevcut bir hastalığın takibi için kul-
lanıldığında, hastanın tedavisine ilişkin bir değişikliğin müdavi hekime
danışmadan yapılmaması gerektiğini de içermelidir;
t) Kullanım kılavuzunun en son değiştirme ve yayınlanma tarihi.
|