U. V. Mamadjanov 20 yil 20 yil farg‘ona ixtisoslashtirilgan maqom maktab-internati xodimlarining asosiy lavozimlarining malaka tavsiflari

7-§. Ixtisoslashtirilgan maktab-internati psixologi lavozimining malakaviy
tavsiflari

Tartib raqami	2292
Mashg‘ulotlarning milliy standart klassifikatori bo‘yicha kodi	2444
Xodimlar toifasi	Mutaxassis

14. Lavozim vazifalari:

a) o‘quvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) muassasalarda tarbiyalash va o‘qitish jarayonida ruhiy, jismoniy (somatik) va ijtimoiy farovonligini muhofaza qilishga yo‘naltirilgan kasbiy faoliyatni amalga oshirish;
b) Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaga muvofiq shaxs huquqlarini himoya qilishga, ta’lim muassasasi ijtimoiy sohasini uyg‘unlashtirishga ko‘maklashish va ijtimoiy jihatdan ko‘nika olmaslik hollari yuzaga kelishining oldini olish bo‘yicha tadbirlarni amalga oshirish;
v) o‘quvchilar (tarbiyalanuvchilar) rivojlanishiga to‘sqinlik qilayotgan omillarni aniqlash va turli ko‘rinishdagi psixologik yordam (psixokorreksiya, reabilitatsiya va maslahat) berish bo‘yicha tadbirlarni amalga oshirish, o‘quvchilar (tarbiyalanuvchilar), ota-onalar (ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar), pedagogik jamoaga aniq muammolarni hal qilishda yordam berish;
g) turli yo‘nalish va maqsadlardagi psixologik diagnostikalarni o‘tkazish, ruhiy, jismoniy va aqliy, qobiliyat, moyillik, imkoniyat kabi sifatlarni aniqlash uchun testlar o‘tkazish, test natijalarini tahlil qilish va baholash;
d) bolalarni maktabga qabul qilish komissiyasi tarkibida bolalarni o‘qishga tayyorligini aniqlashda ishtirok etish;
e) o‘qituvchilar jamoasi va ota-onalarga o‘quvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) shaxs va ijtimoiy jihatdan rivojlanishi muammolari bo‘yicha yo‘nalish berish maqsadida o‘rganish natijalariga ko‘ra psixologik-pedagogik xulosa tuzish;
j) o‘quvchilar (tarbiyalanuvchilar) shaxsining individual va yoshi, jinsini hisobga olib ta’lim faoliyatini rivojlantiruvchi va tuzatuvchi dasturlarni rejalashtirish va ishlab chiqishda ishtirok etish, ularda hayotiy va kasbga yo‘nalish olishning turli vaziyatlariga moslashuvchanlikka tayyorgarlikni rivojlantirishga ko‘maklashish;
z) ijodiy iqtidorli o‘quvchilarni (tarbiyalanuvchilarni) psixologik jihatdan qo‘llab-quvvatlash, ularning rivojlanishi va izlanishlariga ko‘maklashish;
i) o‘quvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) rivojlanishidagi (aqliy, jismoniy, hissiy), turli ko‘rinishdagi ijtimoiy rivojlanishidagi muammosini aniqlash va ularni psixologik-pedagogik jihatdan tuzatishni amalga oshirish;
k) o‘quvchilar (tarbiyalanuvchilar), pedagogik jamoa, ota-onalar (ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar) psixologik va jinsiy tarbiya madaniyatini shakllantirish;
l) ta’lim muassasasi xodimlarini o‘quvchilar (tarbiyalanuvchilar), pedagog xodimlar, ota-onalar (ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar) ijtimoiy-psixologik xabardorlik darajasini oshirishga yo‘naltirilgan psixologiyani amalda qo‘llash, muassasaning rivojlanishi masalalarida maslahatlar berish;
m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, texnika va yong‘in xavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.
n) kasbiy odob-axloqining umumiy prinsiplari va xizmatdagi xulq-atvorining asosiy qoidalariga amal qilish.
15. Bilishi lozim:
a) amaldagi umumiy o‘rta ta’lim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;
b) jamoadagi ijtimoiy-psixologik muhitga ta’sir ko‘rsatuvchi omillarni;
v) umumiy va ijtimoiy psixologiya, yosh psixologiyasini, tibbiy psixologiya, maktabgacha va maktab yoshidagi bolalar psixologiyasi xususiyatlarini, bolalar neyropsixologiyasini;
g) psixodiagnostika yutuqlarini, individual farq psixologiyasini, defektologiya asoslarini, psixoterapiya, psixogigiena, kasbga yo‘naltirish va mehnat psixologiyasini;
d) tashxistlash metodologiyasi va metodikasini, psixopatologiya, individual va guruhlar bo‘yicha kasbga maslahat berishning zamonaviy metodlarini, bolaning me’yoriy va noto‘g‘ri rivojlanishini tashxislash va tuzatishni, xulq etikasi va madaniyatini;
e) tadqiqot ishlarini o‘tkazish texnologiyasini, tadqiqot natijalarini kompyuterda qayta ishlashni, psixodiagnostikaning dolzarb ilmiy ma’lumotlarini;
j) o‘quvchilarning (tarbiyalanuvchilar) mehnati muhofazasi, sog‘lig‘ini saqlash, kasbga yo‘naltirish masalalarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlar va ularning ijtimoiy muhofazasini;
z) eng muhim muammolarni aniqlay olishi va ularni hal qilishning samarali yo‘llarini topishni;
i) lavozim majburiyatlari doirasiga kiruvchi masalalar bo‘yicha majlislar, suhbatlar o‘tkazish, maslahatlar berishni;
k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, texnika va yong‘in xavfsizligi qoidalarini.
16. Malaka talablari:
a) kamida bakalavr darajasidagi maxsus psixologik yoki oliy pedagogik ma’lumot;
b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.