Ġxtisas: MÜhasibat üÇotu fənnin adi : sahibkarliğin əsaslari fənn müƏllimii: HƏbibi həbib məMMƏd o

Sahibkarlıq sirri və rəqabət
. Yeni təsərrüfatçılıq subyektlərinin, o cümlədən sahibkarlıq təşkilatının 
rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsində sahibkarlıq və ya kommersiya sirrinin mühafizəsi zəruridir. 
Sahibkarlıq sirri - müəssisələrin və sahibkarların qanunvericilik volu ilə qorunmaq hüququ vermiş 

---

müəssisənin və firmaların fəaliyyəti haqqındakı məxfi sənədlər və arayışlardır ki, hansı ki, onların 
yayılması təşkilatın maraqlarına zərər gətirir. Müəssisələr və sahibkarlar öz löaliyyətinin bütün tərəfləri 
haqqındakı informasiyanı qoruyub saxlamaq hüququna malikdirlər. Sahibkarlıq sirrini təşkil edən 
informasiya lara o məlumatlar daxildir ki, onlann açıqlanması və yayılması uyğun olaraq bazarda 
mövqelərin zəifləməsinə gətirib çıxanr. Bu da rəqabət aparan subyektlərin mənafeyinə xidmət edir. 
Sahibkarlıq sirri -
hər şeydən əvvəl istehsal sirri olub, elmi-tədqiqat layihə-konstruktor, texniki 
tədqiqatlar və istehsal prosesində yaradılan konkret məsələlərin həllini əhatə edir. Sahibkarlıq sirri 
həmçinin texniki və istehsal texnikası, layihələşdirilən və hazırlanan yeni məhsul növlərinin buraxılışını, 
onun maya dəyərini, qiymət və istehsalın təşkili ilə bağlı məlumatları da nəzərdə tutur. Eyni zamanda bu 
proseslərə konkret istehsal məsələlərinə aid idarəetmə metodları ilə bağlı xüsusi texniki qərarlar aid edilir. 
Sirrin xüsusi kommersiya aspektləri əməliyyatın hazırlanması və həyata keçirilməsi ilə əlaqədardır. 
Keçmiş İttifaqın iqtisadiyyatında kommersiya sirri dövlət sirri ilə əvəz olunmuşdu. İqtisadiyyatda 
bazar münasibətlərinin formalaşması kommersiya sirri ilə bağlı hüququn da bərpa olunmasına gətirib 
çıxarmışdı. Kommersiya sirrinin mövcudluğu müəssisə və təşkilatlan xoşməramlı olmayan tərəf 
müqabillərindən, intellektual fəaliyyətin məhsullarından (ixtiralar, innovasiyalar, kompüter proqramları, 
idarsetmə q3rar- ları) pulsuz istifadə edilməsindən müdafiənin zəruriliyini formalaşdırdı. 
Firmalar öz fəaliyyətinin nəticələri, bu və ya digər kommersiya və istehsal nailiyyətlərini xarakterizə 
edən göstəriciləri, həmçinin alıcılar və kreditorlar tərəfindən onlara göstərilən etimadla bağlı informasiya 
vasitələrinə məlumatlar verirlər.