‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

Nazorat uchun savol topshiriqlar.
1. Amir Temur va temuriylar davrida Movarounnahrda fan, 
madaniyat, ta’lim qanday rivojlandi?
2. Nima sababdan XIV asming ikkinchi yarmi - XVI asrlar 
Sharq Uy g‘ onish davrining ikkinchi bosqichi deyiladi?
3. Ulug‘bekning fan va ta’limni rivojlantirishdagi xizmati 
nimalardan iborat?
4. Alisher Navoiyning ta’limiy-axloqiy qarashlari nimalardan 
iborat?
406

---

XVII BOB. XIX ASRNING IKKINCHI YARMI VA XX ASR
HOS HL ARID A TURKISTON 0 ‘LKASIDA TA’LIM-
TARBIYA VA PEDAGOGIK FIKRLAR
1. Markaziy Osiyoda XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr
boshlarida ta’lim-tarbiya va pedagogik fikr
Markaziy Osiyo zaminida Temuriylar hukmronligi inqirozga 
yuz tutgandan keyin, bu o‘lkani qo‘lga kiritish uchun jahonning 
ko‘pgina mamlakatlari harakat qildilar. Ana shulardan biri Chor 
Rossiyasi edi.
Markaziy Osiyoni Rossiyaga qaram qilish g‘oyasi Petr 1 dan 
boshlanib, uning vafotidan so‘ng Yekaterina hukumati tomonidan 
davom ettirildi. Nikolay II taxtga o‘tirgach, tezlik bilan Markaziy 
Osiyoni o‘ziga bo‘ysimdirishga intildi.
Rossiyaning bosqinchilik yurishi XIX asrning ikkinchi yarmiga 
to‘g‘ri keladi. Chunki bu davrda sobiq imperiya o‘mida 3 ta xonlik 
- Buxoro amirligi, Xiva hamda Qo‘qon xonliklari bo£lib, bular 
o‘rtasida nizo kuchaygan edi. Bundan foydalangan chor hukumati 
o‘zining yovuz niyatlarini amalga oshirishga kirishib dastlab 
Qozog‘istonni o‘zlariga tobe qildilar. So‘ngra Qozog‘iston orqali 
1864 yilda Turkmaniston, Chimkent, Avliyo otani, 1865-yilda 
Toshkentni zabt etdilar. 1867-yilda Yettisuv viloyati, 1868-yilda 
Samarqand, 1876-yiIda Farg‘ona viloyati Rossiya qo‘liga 
o‘tdi.
2. Turkiston o‘lkasida diniy-islomiy tarbiyaviy muassasalar va