Zoologiya uzb 2017. indd

92-rasm. Tuvaloqlar va 
tuyaqushsimonlar turkumi:
1 – yo‘rg‘a tuvaloq; 2 – tuyaqush
2
1

---

159
47-§. Suv havzalari va sohil qushlari
1. Chumchuqsimonlarning erkagi: 
2. Qaldirg‘och ayvon peshtoqi,
shiftga:
a) oyoqlari uzun, qanotlari rangli; 
a) uya quradi;
b) yirik va rangli, sayraydi; 
b) qo‘nib dam oladi;
d) boshida toji bor, tez yuguradi. 
d) qo‘nib sayraydi.
3. Afrika tuyaqushlari: 
b) juft bo‘lib yashaydi;
a) katta gala bo‘lib yashaydi; 
d) kichik gala bo‘lib yashaydi.
Qushlar nomi bilan ular uchun xos bo‘lgan xususiyatlarni juftlab yo zing.
a) qaldirg‘och; 
1) yil davomida 5 marta bola ochadi;
b) musicha;
2) «Qizil kitob»ga kiritilgan;
d) go‘ngqarg‘a; 
3) binolar peshtoqiga uya quradi;
e) chug‘urchuqlar;
4) oyoqlari ikki barmoqli;
f) ko‘k kaptar; 
5) o‘ljasini havoda tutadi;
g) tuvaloq;
6) mevalarga biroz zarar yetkazadi.
h) Afrika tuyaqushi.
7) zog‘chalar bilan gala hosil qiladi.
Lug‘at daftaringizga yozib oling.
Chumchuqsimonlar, qaldirg‘och, zog‘cha, olaqarg‘a, go‘ngqarg‘a, 
chug‘urchuqlar, kaptarlar, tuvaloqlar, Afrika tuyaqushi, emu, nandu.
Jumboqni yeching. 1. Nima sababdan to‘rg‘ay, qirg‘ovul, tuvaloq va 
tuyaqush yerga, chumchuq, mayna va qarg‘alar esa daraxt shoxlariga 
uya quradi? 2. Nima sababdan so‘ngi yillarda qaldirg‘ochlar shaharlari-
mizda kam uya quradigan bo‘lib qoldi?
Quyidagi topishmoqlarda qaysi qushlar to‘risida ma’lumotlar berilgan? 
47. Zuv-zuv borar,
48. Atlas ko‘ylak qanoti,
Tomdan qarar,
Xush xabarchidir oti.
Loy-cho‘p cho‘qir, 
49. Gul shoxiga qo‘nib mitti,
Savat to‘qir. 
Ashulasin aytib ketdi.
50. Shift ostida kovak tosh,
Kovak toshda patsiz bosh.
Tasdiqlovchi javoblar: 1b, 2a, 3d.
Juftlab yozish javoblari: a-5, b-1, d-7, e-6, f-3, g-2, h-4.