Zoologiya uzb 2017. indd
Yüklə 5,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bolalarni sut bilan boqish.
- Sutemizuvchilarning kelib chiqishi.
|
101-rasm. Sutemizuvchi-
larning bachadonidagi homilasi: 1 – yo‘ldosh; 2 – kindik; 3 – bachadon devori; 4 – em- brion; 5 – embrion pardasi 4 5 2 3 1 176 8.5. Sutemizuvchilar sinfi digan bo‘ladi. Sichqonlar yiliga 5–8 marta, shoxli mollar bir marta bolalaydi. Bolalarni sut bilan boqish. Sutemizuvchilar bolasini sut bilan bo- qadi. Sut urg‘ochi hayvonning ko‘krak yoki qorin qismida joylash- gan sut bezlarida hosil bo‘ladi. Bezlar yo‘li so‘rg‘ichlar uchi ga ochi- ladi. So‘rg‘ichlar soni hayvonlarning serpushtligiga bog‘liq. Masalan, 3–8 tadan bola tug‘adigan itlarning 8 ta, 1–4 tadan bola tug‘adigan echkilarning 2 ta so‘rg‘ichi bo‘ladi. Sut tarkibida hayvonlar bolasi rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan barcha moddalar: suv, yog‘lar, ug- levodlar, oqsillar, vitaminlar va mineral tuzlar bo‘ladi. Sutemizuvchilarning kelib chiqishi. Sutemizuvchilarning bir qancha xususiyatlari, xususan, skeleti, muskullari, ovqat hazm qilish, nafas olish, ayirish, qon aylanish sistemasining tuzilishi sudralib yuruv- chilarnikiga birmun cha o‘xshash bo‘ladi. Sutemi zuvchilar terisida ham sudralib yuruvchilarnikiga o‘xshash tanga chalar bo‘ladi. Ularning yungi ham tangachalardan kelib chiqqan. Bundan tashqari, tuban sutemizuvchilarning sudralib yuruvchilarga o‘xshash kloakasi bo‘ladi; ular tirik bola tug‘masdan tuxum qo‘yib ko‘payadi. Bu dalillar sut- emizuvchilarning sudralib yuruvchilar bilan qarindoshligini ko‘rsatadi. Sutemizuvchilarning ajdodi bundan 200–300 ming yil ilgari yashagan qadimgi yirtqich tishli kaltakesaklar bo‘lgan (102-rasm). Olimlar skelet qoldiqlarini tekshirib, ularning oyog‘i sudralib yuruv- chilarniki singari tanasining ikki yonida emas, balki tanasi ostida joylashganligini, tishlari ham ixtisoslashganli gini aniqlashgan. Yirtqich tishli kaltakesaklarning sudralib yuruv chilarga o‘xshashlik belgilari ham bo‘lgan. Ular kalta oyoqlarida yo‘g‘on va uzun dumini sudrab harakatlangan. Iqlimning sovib borishi bilan sovuqqonli yirik sudralib yuruvchilar qirilib ketib, ularning o‘rnini issiqqonli sutemizuvchilar egallagan. Yüklə 5,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|