Kitab Azərbaycanın kənd təsərrüfatının inkişafında və təşəkkül tapmasında misilsiz
Yüklə 7,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Torpağın hazırlanması və gübrələmə.
- Xəstəlik və zərərvericilərə qarşı mübarizə.
- Badımcanın becərilməsi
- II sinif Badımcan 99 95 90 65 10 11
- Badımcanın səpini və əkini Bölgələr
- Dəvəçi suvarılan ovalıq
- Bitki B ö l g ə l ə r Z
- Suvarılan dağətəyi düzən bölgə III Almaz Zəhra Gəncə Almaz
- 2.9. Yonca bitkisinin becərilmə texnologiyası Yoncanın əhəmiyyəti.
- Torpağın becərilməsi
- Torpağın səpinqabağı becərilməsi.
- Toxumun səpinə hazırlanması.
- Səpin müddəti, üsulu və norması.
|
Yığım. Sarımsağın məhsulu may, iyun aylarında yığılmaqla sort və ona göstərilən aqrotexniki qulluq işlərindən asılı olaraq hər hektardan 120-140 sentner olur.
Açıq sahədə bibər bitkisi növbəli əkin sistemində badımcançiçəklilər fəsiləsinə aid olan bitkilər becərilən yerə ən azı üç ildən sonra əkilə bilər. Bibər bitkisi üçün ən yaxşı sələf kələm, xiyar, noxud və çoxillik otlar hesab edilir. Torpağın hazırlanması və gübrələmə. Bibər qida maddələrinə çox tələbkardır. Onu qida maddələri ilə zəngin torpaqlarda əkmək lazımdır. 100 sen məhsulun əmələ gəlməsi üçün 45-56 kq azot, 8-15 kq fosfor, 50-80 kq kalium sərf edir. Ona vegetasiya ərzində hektara 20 ton peyin normasında 150-180 kq azot, 120-180 kq fosfor, 120- 150 kq kalium verilməsi məsləhət görülür. Peyinin 70-80 %- ni əsas şum altında, 20-30 %-ni isə şitil əkilərkən verilməsi məsləhətdir. Fosfor və kalium gübrələrinin 50 %-ni əsas şum altına, 20 %-ni şitil sahəyə əkiləndən 15-20 gün sonra, 30 %-ni isə kütləvi çiçəkləmə və ilk meyvə əmələ gətirmə dövründə vermək lazımdır.
əvvəlində səpilir. Bir şitilliyin çərçivəsi altına cərgələrlə, yaxud dağınıq üsulla 18- 20 qr toxum səpilir. Cücərtilər alınandan sonra 45-50 gün müddətində şitil yetişir. Şitilin açıq sahəyə köçürülməsinin ən yaxşı vaxtı gecikmiş yaz şaxtaları qorxusunun sovuşduğu və torpağın temperaturunun 14 0 C-
müddətdir. Respublikanın cənub rayonları üçün bu müddət aprelin ikinci yarısı, şimal rayonları üçün isə mayın əvvəlidir. Şitillərin əkini. Şitillər cərgəvi üsulla 70x35 sm sxemdə əkilməsi əlverişlidir. Bibər əkilən sahə vaxtlı-vaxtında becərilməli, alaqdan təmizlənməli və suvarılmalıdır. Bitkilərə əlavə yemləmə gübrələri verilməli, onların dibi yumşaldılmalı, ziyanvericilərə və xəstəliklərə qarşı mübarizə aparılmalıdır. Suvarma. Bibər bitkisi üçün suvarmanın böyük əhəmiyyəti var. O, rütubət sevən bitki olub, qısa müddətli quraqlığa belə dözmür, çünki kök sistemi torpağın üst qatlarında yerləşir, ona görə də yay aylarında bibərin vaxtaşırı suvarılması məhsuldarlığı artırır.
12
xəstəliklərə qarşı davamlıdır. Lakin bir neçə il dalbadal eyni sahədə becərilərsə, fuzarioz soluxmasına sirayətlənə bilər. Belə bitkilərin bütün gövdəboyu və yan budaqlarının qabıqaltı hissəsi qəhvəyi rəngdə olur, yarpaqları ölgünləşir, xəstə bitkilər məhsul vermir. Xəstəliyə əsasən, avqustda, havalar isti və quru olduqda daha çox meylli olur. Xəstəliyə qarşı ən əsas mübarizə tədbiri düzgün aqrotexnikanın tətbiq olunmasıdır. Şitil sıx, torpaq isə həddindən çox rütubətli və isti olmamalıdır. Yığımdan sonra bitki qalıqları yığılıb məhv edilməli, dalbadal eyni sahədə becərilmə aparılmamalıdır. Bibərin toxumluq üçün saxlanılan bitkilərinə edilən aqrotexniki qulluq işləri, ümumi aqrotexniki tədbirlərdən fərqlənmir. Lakin bu məqsədlə əkilən bitkilərdə bütün becərilmə dövrü ərzində (cücərtidən meyvələrin bioloji yetişmə dövrünə qədər) xəstə, inkişafdan geri qalmış bitkilər və meyvələr çıxarılıb məhv edilir. Meyvə vermə dövründə 25-3 dəfə sorttəmizlənməsi aparılaraq, xəstə, qarışıq, aşağı məhsuldar bitki və meyvələrdən təmizlənir. Şirin və acı bibər meyvələri arasında tozlanma prosesi getdiyi üçün onları bir sahədə əkmək olmaz, mütləq 1000 və 2000 m ərazidə izolyasiya olmalıdır. Yığım. Toxumluq meyvələri yetişəndən 30-40 gün sonra tam bioloji yetişkənliyə çatdıqdan sonra dərmək lazımdır. Şirin bibər sortlarında 1 ton məhsuldan 4-10 kq toxum, acı bibər sortlarında isə 16-18 kq toxum almaq olar. Bir hektar sahədən 70-100 kq toxum məhsulu almaq olar. Bibər toxumu 2-3 ildən sonra öz cücərmə qabiliyyətini nisbətən artırmaq üçün onu aşağı temperaturda (0-5 0 C) və aşağı rütubətdə (6-105) hermetik bağlanan qablarda saxlamaq lazımdır.
Badımcanın becərilməsi Tərəvəz bitkiləri içərisində quşüzümü fəsiləsindən olan badımcan bitkisi əsas tərəvəz bitkiklərindən biri olmaqla, Azərbaycanın bütün rayonlarında becərilir. Vətəni Hindistanın tropik vilayətləridir. Badımcan bişmiş halda yüksək dad keyfiyyətinə görə qiymətli bitki sayılmaqla, müalicəvi əhəmiyyətə malikdir. Badımcan bitkisi respublikada geniş yayılmışdır. Xalq təbabətində badımcandan qan xəstəliyinə qarşı istifadə edirdilər. Onu xörəklərdə sistematik istifadə etdikdə qanda xolesterinin miqdarını 1-2 % həddində saxlayır. Fermerlər onun yüksək qidalılıq keyfiyyətini və bazarda satışını nəzərə alıb, əkin sahəsini genişləndirməyi unutmamalıdırlar. Badımcan bitkisindən yüksək keyfiyyətli bol məhsul almaq üçün becərmə işləri vaxtında və aqrotexniki tələblərə uyğun aparılmalıdır. Əkin qabağı becərmə. Bu məqsədlə sahə payızda torpağa 20-40 ton üzvi gübrə (peyin) verməklə 20-25 sm dərinlikdə şumlanır. Şum nə qədər tez aparılarsa, bir o qədər yaxşıdır. Çünki torpaq rütubəti daha yaxşı saxlayır, bu da xəstəlik və zərərvericilərin inkişafının qarşısını alır. 13
Səpinqabağı becərmə zamanı sahə 10-12 sm dərinlikdə malalanır və əkin üçün şırımlar açılır. Cücərmiş alaq otları məhv edildikdən sonra əkin aparılır. Bu işlər fevral-mart aylarında başa çatır. Gübrələmə. Badımcan bitkisi üçün bölgələrdə hektara 20 ton peyin, 240 kq azot, 240 kq superfosfat və 200 kq kalium gübrələri verilir. Peyinin 50 %-i fosforun 60 %- i ilə birlikdə şumaltına, qalan 50 %-i isə əkin zamanı cərgələrə və yuvalara verilib torpağa qarışdırılır. Fosforun qalan 40 %-i, azot və kaliumun hamısı bərabər hissəyə bölünərək, birinci hissəsi meyvə əmələ gəlməyə başlayan zaman, ikinci hissəsi isə dördüncü yığımdan sonra torpağa verilir və qarışdırılır. Badımcan bitkisinə üzvi və mineral gübrələri göstərilən qaydada verdikdə gübrələrin səmərəsi daha yüksək olur. Əkin sahələrinə gübrə verdikdə mütləq sahədə əkilmiş sələf bitkilərinə və torpağın aqrotexniki təhlilinə fikir vermək lazımdır. Səpin üçün təzə, yaxşı yetişmiş, dolu cücərmə qabiliyyəti və sort təmizliyi yüksək olan toxumlar ayrılır. Toxumun sort təmizliyi və cücərmə qabiliyyəti cədvəldə göstərilir:
Bitki Sort təmizliyi Cücərmə qabiliyyəti Toxumun rütubəti (ən çoxu %-lə) I sinif
II sinif I sinif
II sinif I sinif
II sinif Badımcan 99 95 90 65 10 11 Əkin materialı və onun hazırlanması. Toxumu səpindən qabaq 5 %-li duz məhlulundan isladıb seçirlər. Rüşeymsiz toxumlar çıxdaş edilir, qalanları isə təmiz suda yuyulub qurudulur. Sonra 30 dəqiqə 1%-li kalium permanqanat məhlulunda sax
lanır, qurudularaq çeşidlənir. Bakteriya və virus xəstəliklərinə qarşı mübarizə məqsədilə toxumlar səpindən qabaq (1 kq toxuma 8 q hesabı ilə) TMTD ilə dezinfeksiya edilir. Toxum səpilən istixanalarda istilik 13 0 C-
alınır. Normal cücərti almaq üçün torpağın temperaturu 25-28 0 C olur. Cücərti alındıqdan 5-7 gün sonra onların yaxşı böyüməsi üçün saxlanma yerində, buludlu günlərdə gündüz 18-20 0 C-
0 C- yə çatdırılır. Torpağın nəmliyi 80 % olur. Badımcanın səpini və əkini Bölgələr Şitilliyə səpin Əkin Lənkəran 1-10 fevral 1-10 fevral Samur- Dəvəçi suvarılan ovalıq 20 mart-1 aprel 25 may-1 iyun Abşeron 1-10 mart 25 aprel-10 may Suvarılan dağətəyi düzən 20 fevral-1 aprel 15 aprel-1 may
Bir çərçivə altında 550-600 badımcan şitili becərmək mümkündür. Şitillərə 2- 3 dəfə əlavə yemləmə gübrəsi verilir. Cücərtilərdə 1-2 yarpaq əmələ gələndə şitillərin yerini dezinfeksiya olunmuş istixanalarda dəyişdirmək məsləhətdir. Dezinfeksiya məqsədilə 15 qr karbotion 10 l suda həll edilərək istifadə edilir. Bu 14
məqsədlə yeşiklərdən istifadə etmək olar. İkinci dezinfeksiya səpin və yerdəyişmədən 25 gün sonra aparılır. Şitillər 20-25 0 C-li ilıq su ilə suvarılır. Şitili açıq sahəyə köçürməzdən qabaq doyunca suvarılır. Sahəyə köçürülən şitilin gövdəsi yoğun, 6-7 əsas yarpaqlı və hündürlüyü 10-15 sm olur. Əkin 70x30 sm sxemlə aparılır. Bitkiləri sahəyə buludlu havada, yaxud günün ikinci yarısında köçürmək məsləhətdir.
faydalıdır. Səpin martın axırı, aprelin birinci ongünlüyündə aparılır. Əkin cərgəvi üsulla- 70x30 sm sxemi üzrə suvarılan sahələrdə isə lent üsulu ilə- 80x150x30 sm s xemi ilə səpilir. Bitkilərə əkindən 10-15 gün sonra yemləmə gübrəsi verilməlidir. N 120
R 120
K 60 . Sonra 16- 18 sm dərinliyində yumşaldılır. Normaya görə badımcan bitkisinə 350-400 m 3
Fermerlərə aşağıdakı badımcan sortları əkməyi məsləhət görürük: Bitki B ö l g ə l ə r Z m el on ge n a L Abşeron
VI Samur-
Dəvəçi suvarılan ovalıq IV Lənkəran V
Şirvan-Qarabağ suvarılan ovalıq bölgə II
Suvarılan dağətəyi düzən bölgə III Almaz Zəhra Gəncə Almaz Almaz Zəhra Gəncə Almaz Zəhra Zəhra Almaz
Badımcan bitkisinin əsas xəstəlik və zərərvericiləri fuzarioz və makrosporiozdur. Fuzarioz xəstəliyinin törədicisi olan göbələk yoluxdurduğu bitkilərin kök bo ğazında qonur ləkələr əmələ gətirir, kök boğazı nazilir və məhv olur. Mübarizə məqsədilə məhsul toplandıqdan sonra bitki qalıqları yığılıb kənar yerdə basdırılır. Toxumlar səpinqabağı 80 %-li TMTD (4 kq 1kq-a), 65 %-li fenturam (3 kq 1 kq-a) ilə dərmanlanır. Xəstəliyə davamlı sortlardan istifadə edilir.
xəstəliyini makrosporium göbələyi törədir. Xəstəlik bitkilərin yarpaqlarını, meyvələrini zədələyir, onların üzərində qəhvəyi-dairəvi ləkələr əmələ gətirir. Mübarizə məqsədilə növbəli əkinə riayət edilir. Məhsul yığıldıqdan sonra sahəni bitki qalıqlarından təmizləyir, səpinqabağı toxumlar dərmanlanır (1 kq toxuma 8 q 80 %-li TMTD). Şitillər açıq sahəyə əkilməzdən əvvəl 0,5 %-li mis xlor oksidi, 0,5 %-li sineb, yaxud 1 %-li bordo mayesi ilə çilənir. Çiləmə 2-3 dəfə, hər 10-12 gündən bir təkrar edilməlidir. Kolorado böcəyi ölkə üçün karantin ziyanvericisi sayılır. Bu ziyanverici yetkin mərhələdə torpağın 20-60 sm dərinliyində qışlayır. Yazda torpağın istiliyi 14-16 0
yə çatdıqda böcəklər qışlamadan çıxır və badımcan bitkisinin üzərində qidalanır. Bir dişi fərd orta hesabla 400-700 və daha çox yumurta qoyur. Ziyanvericinin yayılmasının qarşısını almaq üçün sahələri karbofos (hektara 1,5 kq) və 65 %-li polixlorpinenin emulsiyası (hektara 2 kq) və boverin bioloji preparatı (hektara 2 kq) karbofos çilənir.
edildikdən sonra Lənkəran bölgəsində may-iyun, Samur-Dəvəçi suvarılan ovalıq 15
bölgəsində iyul, Abşeronda iyun-iyul və suvarılan dağətəyi düzən bölgəsində isə iyul ayında yığılır.
2.9. Yonca bitkisinin becərilmə texnologiyası Yoncanın əhəmiyyəti. Ölkədə heyvandarlığın, quşçuluğun və arıçılığın inkişaf etdirilməsi, mal-qara və quş məhsullarının artırılması, məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və onun maya dəyərinin aşağı salınmasında əsas məsələlərdən biri qiymətli yem bazasının yaradılması ilə yanaşı heyvanların və quşların dəyərli yem payları ilə təmin edilməsidir. Mal-
qaranın qiymətli yem bitkiləri ilə qidalandırılması sağlam balaların alınması deməkdir. Respublikanın şəxsi və fermer təsərrüfatlarında heyvanlar üçün yem bazasının əsasını qaba yemlər (quru ot, küləş) və qüvvəli yemlər təşkil edir. Yem paylarının tərkibində qaba yemlərin xüsusi çəkisi 80-85%-dir, qalan 15-20%- i qüvvəli yemlər təşkil edir. Qaba yem bitkilərinin əsasını yonca təşkil edir. Azərbaycanın bütün bölgələri üzrə 386 min hektar sahədə yonca bitkisi becərilir. Yonca paxlalılar fəsiləsinə mənsub olub, çoxillik bitkidir. Kənd təsərrüfatı bitkiləri üçün ən yaxşı sələf sayılan yonca aqrotexnika qaydaları əsasında becərildikdə yüksək keyfiyyətli bol yaşıl kütlə və quru ot məhsulu alınır, heyvandarlığın, quşçuluğun və arıçılığın inkişafında yem bazası möhkəmlənir, torpağın münbitlik səviyyəsi daha da yaxşılaşır. Yoncanın yaşıl kütləsi, senajı, quru otu və ot unu mal-qara və quşlar tərəfindən ləzzətlə yeyilir. Yoncanın yaşıl kütləsi heyvanların və quşların orqanizmləri üçün amin turşuları ilə normallaşdırılmış proteinlə, müxtəlif mikro və makroelementlərlə, vitaminlərlə, mineral duzlarla zəngindir. Yoncanın 1 kq yaşıl kütləsində 0,20-0,30 qr, quru otunda 0,60-0,70 qr, yem vahidi 130- 180 qr, həzm olunan protein 9,0-16 qr, kalsium 1,5-2,5 qr, fosfor 15-
30 mq karotin vardır. Müasir texnologiya ilə hazırlanmış 1 kq ot ununun tərkibində 150-200 qr protein və 200-300 mq karotin vardır. 1 ha yonca sahəsindən 120-150 kq yüksək keyfiyyətli təmiz arı balı (çiçək) alınır. İkiillik yonca torpağın 0-40 sm qatında hər hektarda 70-80 sentner kök qalığı əmələ gətirərək, torpağı çürüntü, 400 kq-dan çox bioloji azot və başqa qida maddələri ilə zənginləşdirir. Bu zaman torpağın fiziki xassələri, strukturu və su rejimi yaxşılaşır. İkiillik yonca altında əkilmiş pambığın məhsuldarlığı bir hektardan orta hesabla 5- 6, dənli bitkilərdə 5-7, tərəvəz, bostan və kartofda 20-30 sentner artıq olur. Yonca birinci ili 3- 4 çalında 400-600 sen/ha yaşıl kütlə və 150-180 sen/ha quru ot verir. İkinci il 4-6 çalında 700-1000 sen/ha yaşıl kütlə və 150-300 sen/ha yüksək keyfiyyətli quru ot verir.
herik, tərəvəz, bostan və kartof bitkiləridir. Şəkər çuğunduru yonca üçün sələf bitkisi kimi məsləhət bilinmir, çünki torpağın dərin qatında olan nəmliyi güclü qurudur. Suvarılan torpaqlarda yoncanı hər hansı sələflə növbələndirmək olar. Bundan başqa onu dənli taxıl bitkilərinin örtüyünə də səpmək olar.
2
Torpağın becərilməsi Yonca inkişafının əvvəllərində zəif böyüyür. Ona görə də yonca bitkisini alaqlar tez basıb kölgələndirir. Bunu nəzərə alaraq yonca səpini üçün nisbətən alaq otları ilə az sirayətlənmiş
torpaq sahələri seçilməsi məsləhətdir. Yonca səpiləcək torpağın becərilmə sistemi sələflərdən asılı olaraq dəyişir. Yoncanın payız səpinləri üçün dənli taxıl bitkilərindən sonra sələf bitkisinin məhsulu yığılan kimi kövşənlik 6-8 sm dərinlikdə üzlənir. Alaq otu toxumlarının cücərməsini sürətləndirmək üçün üzləmədən sonra sahənin suvarılması və torpağın səthi quruduqda malalanması tövsiyə olunur. Təxminən 2- 3 həftədən sonra, alaq otu toxumları cücərdikdə hər hektara 30-40 ton çürümüş peyin, təsiredici maddə hesabı ilə 60-90 kq fosfor, 30 kq azot, 60-90 kq kalium gübrələri verib kotanlarla 25-27 sm dərinlikdə əsas şum aparılır. Əsas şumun aparılma müddəti torpağın yetişməsindən ötrü böyük əhəmiyyətə malikdir. Aran rayonlarında yoncanın payız səpinindən ötrü əsas yay şumunun müddəti iyulun axırı – avqustun əvvəli hesab oluna bilər. Bu zaman şum ilə yoncanın səpilməsi arasında 30-40 günə qədər fasilə olur və bu müddət ərzində torpaq normal yetişir. Pambıq əkini altından çıxmış tarlalarda üzləmə pambıq gövdələrinin çıxarılması ilə əvəz olunur və şumdan qabaq suvarma tövsiyə olunmur. Çünki, pambıq yığıldıqdan sonra torpağın dondurma şumunu aparmaq üçün kifayət qədər rütubət olur. Yaz səpinində isə dənli bitkilərdən sonra optimal dondurma şumunun müddəti sentyabr-oktyabr aylarıdır. Dekabr-yanvar aylarında arat edilməsi tövsiyə edilir.
hazırlanmasına çox tələbkardır. Yoncanın payız səpini üçün sentyabrın əvvəlində səpinqabağı kultivasiya və sonradan malalama keçirilir. Kultivasiyaya 3-4 gün qalmış su ehtiyatı yaratmaq üçün suvarma (arat) yaxşı nəticə verir. Yaz səpini üçün erkən yazda səpin qabağı iki dəfə kultivasiya və onların ardınca diskli malalarla, sonra isə ziqzaq malası ilə malalama aparmaq məqsədə uyğundur.
labor
atoriya analizindən keçirilməlidir. Analiz zamanı toxumun səpin keyfiyyətinə aid olan əsas göstəricilər: cücərmə enerjisi, cücərmə qabiliyyəti, toxumların həyatiliyi, toxumların nəmliyi və təmizliyi təyin edilməlidir. Səpindən qabaq toxumlar toxumtəmizləyən maşınlarda diqqətlə təmizlənir. Toxumun təmizliyi 96- 98%, cücərmə qabiliyyəti 90-95% və I sinfə mənsub olmalıdır. Yonca toxum- larını qızıl sarmaşıq toxumlarından təmizləmək üçün elektromaqnit toxum təmizləyən maşınında dəmir tozundan («Trifolin» ТU 6-14-870- 77) keçirmək lazımdır. Səpiləcək toxumları alaq otları qarışığından təmizləmək üçün toxumları duz məhluluna salmaq lazımdır. Belə tədbir zamanı alaq otu toxumlarının 90%-i təmizlənir. Bu məhlul 1 litr suya 360 qr. xörək duzu hesabı ilə hazırlanır. Yonca toxumları hazırlanmış məhlulun içərisinə tökülür və qarışdırılır. Məhlulun üzərinə çıxmış alaq otu toxumları tənzif kəfgirlə yığılır. Təmizlənmiş toxumları təmiz suda yuyub nazik təbəqə ilə sərərək qurudurlar. Səpindən 25-30 gün əvvəl zərərverici və xəstəliklərə qarşı 1 ton toxuma (3- 4/1000 litr) hesabı ilə «Senturan» və yaxud 1 ton toxuma 7 kq «Bronotak» 3
kimyəvi preparatları qarışdırmaqla dərmanlamaq lazımdır. Səpin qabağı toxumların ammonium molibdenatla işlənməsi müsbət nəticə verir. 100 qr. ammonium molibdenatı 400 qr. suda həll edərək bir hektara səpiləcək toxum normasına çiləmək lazımdır. Bitkinin kökündə fır bakteriyalarının yaxşı inkişafı və məhsulun keyfiyyətli alınması üçün səpin günü toxumları rizotorfin (nitragin) bakterial gübrəsi (preparatı) ilə işləmək lazımdır. Eyni zamanda səpinqabağı toxumların molibdenlə işlənməsi də müsbət nəticə verir.
müəyyənləşdirilməsi normal çıxış alınması üçün əsas şərtlərdən biridir. Yoncanın bioloji xüsusiyyətləri onun toxumlarının payız və yazda səpilməsinə imkan verir. Yoncanın payız səpini sentyabrın 20-dən oktyabrın 30-dək başa çatdırıl- malıdır. Yoncanın yaz səpini aran rayonlarında fevral ayının 20-dən martın 20-dək aparıldıqda yaxşı nəticələr alınır. Dağətəyi ərazilərdə martın 1-dən 20-dək, dağlıq ərazilərdə isə martın 20-dən aprelin 10-dək səpin aparıla bilər. Yemlik yonca üçün toxumun səpin norması hektara 14-15 kq toxumluq məqsədilə gencərgəli üsulla səpində isə 6-7 kq/ha birinci sinfə məxsus olan toxumlar götürülür. Birinci halda cərgəarası 7,5 və 15, ikincidə 60 sm olmalıdır. Toxumlar 1,5-2 sm dərinliyə basdırılır. Yonca öz inkişafının erkən dövrlərində fosforla qidalanmaya həssaslıq göstərir. Ona görə də toxumla birlikdə 50 kq/ha təsiredici maddə hesabı ilə dənəvərləşdirilmiş superfosfat gübrəsinin verilməsi məqsədəuyğundur.
Yüklə 7,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|