Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan respublikasinin təHSİL İnstitutu

3
. Estetik və yaradıcı inkişaf 
3.1. Sadə bədii yaradıcılıq bacarıqları nümayiş etdirir 
3.1.1. 
Kağız üzərində 
qarışıq xətlər çəkir. 
3.1.1. Kağız üzərində xətlər 
(yol, yağış, ot və s.) çəkir. 
3.1.1. Sadə təsvirlər 
çəkir. 
3.1.1. Verilmiş süjet 
əsasında təsvirlər çəkir. 
3.1.1.
Niyyət və süjet üzrə
sadə kompozisiyalar
(
rəsmetmənin müxtəlif 
üsullarından istifadə edir,
savad təliminə hazırlıq üçün 
zəruri olan elementar qrafik 
bacarıqlardan istifadə edir) 
qurur.
3.1.2. Parlaq rənglərə 
görə əşyaları göstərir. 
3.1.2. Əsas rəngləri 
(qırmızı, sarı, yaşıl) 
adlandırır. 
3.1.2. Təsvirlərində 
uyğun rənglərdən istifadə 
edir. 
3.1.2. Rəng çalarlarını 
fərqləndirir. 
3.1.2. Təsvir prosesində fərqli 
rəng çalarlarından istifadə 
edir. 

---

30 
3.1.3.  
Verilmiş kağızı 
parçalara ayırır.
3.1.3. Hazır formaları kağız 
üzərində yerləşdirir. 
3.1.3.Kəsilmiş 
formalardan istifadə 
etməklə sadə 
kompozisiyalar qurur. 
3.1.3. 
Kəsib-yapışdırma 
(hazır və kəsdiyi 
kağızlardan, təbiət və 
tullantı materiallarından 
süjetli-dekorativ təsvirlər 
yarat
maq) bacarıqları 
nümayiş etdirir. 
3.1. 3. Müxtəlif kəsmə 
üsullarından istifadə edərək, 
mövzular və təsəvvürləri 
əsasında (kağız, parça, təbiət 
materialları vasitəsilə) 
kompozisiyalar qurur. 
3.1.4. Plastilini ovucları 
arasında yumşaldır, 
hissələrə ayırır, 
müəyyən formaya salır. 
3.1.4. Plastilini 
yumşaldaraq, bir-iki 
hissədən ibarət fiqurlar 
düzəltmək bacarıqları 
nümayiş etdirir. 
3.1.4. Sadə yapma (bir-
üç hissədən ibarət 
fiqurlar düzəltmək) 
bacarıqları nümayiş 
etdirir. 
3.1.4. Yapma (verilmiş və 
müstəqil seçilmiş 
mövzular üzrə bir neçə 
fi
qurdan ibarət sadə 
süjetlər yaratmaq) 
bacarıqları nümayiş 
etdirir. 
3.1.4. 
Süjetdən asılı olaraq, 
kompozisiya qurur, yapmanın 
üsul və vasitələrindən istifadə 
edərək, yapma (mövzular, bədii 
əsərlər, təsəvvürləri əsasında 
sadə obrazlar yaratmaq) 
bacarıqları nümayiş etdirir. 
3.1.5. Kubları bir-
birinin üzərinə və 
yanına qoyaraq, ilkin 
quraşdırma bacarıqları 
nümayiş etdirir. 
3.1.5. Oyuncaq tikinti 
materialından, konstruktor 
hissələrindən istifadə 
edərək sadə (ev, qaraj, 
qüllə və s.) nümunələr 
quraşdırır. 
3.1.5. 
Sadə quraşdırma 
(oyuncaq tikinti 
materiallarından sadə 
obyektlər, qatlama yolu 
ilə kağızdan müxtəlif 
oyuncaqlar, təbiət 
materiallarından sadə 
modellər düzəltmək) 
bacarıqları nümayiş 
etdirir. 
3.1.5. 
Quraşdırma və əl 
əməyi üzrə (konstruktor, 
tikinti, tullan
tı, təbiət 
materiallarından və 
kağızdan istifadə edərək 
müxtəlif modellər düzəlt 
mək) bacarıqlar nümayiş 
etdirir. 
3.1.5. Verilmiş nümunə və 
sxemlər əsasında (konstruktor, 
tikinti, tullantı, təbiət 
materiallarından və kağızdan 
istifadə edərək, fərdi və kollektiv 
şəkildə müxtəlif fiqurlar və 
kompozisiyalar düzəltmək) 
obye
ktin formasını 
müəyyənləşdirir, planlaşdırır, 
seçir və sadə quraşdırma 
bacarıqları nümayiş etdirir. 

---

31 
3.1.6. Böyükləri təqlid 
etməklə sakit və uca 
səslə şən musiqini əl 
çalmaqla anladığını
nümayiş etdirir. 
3.1.6. Musiqinin xarakterinə 
uyğun olaraq əl çalır, əlləri 
yelləyir, ayaqları yerə vurur, 
fırlanır və müxtəlif 
istiqamətlərdə hərəkət edir. 
3.1.6. Musiqi alətlərini 
(piano, qarmon, nağara, 
tütək) adlandırır. 
3.1.6. Musiqi alətlərini 
(piano, qarmon, tütək, 
nağara, tar, kamança) 
fərqləndirir. 
3.1.6. Musiqi alətlərini (piano, 
qarmon, tütək, dəf, nağara, tar, 
kamança, metallafon) müqayisə 
edir. 
3.1.7. Musiqiyə reaksiya 
verir. 
3.1.7. Hərəkətlərini 
musiqinin melodiyasına 
uyğunlaşdırır. 
3.1.7. Musiqini anladığını 
ifa bacarığı (sadə 
mahnılar oxumaq, 
musiqili-
ritmik hərəkətlər 
etmək) ilə nümayiş 
etdirir. 
3.1.7. Musiqini xarakte 
rinə görə fərqləndirir, 
ifaçılıq (mahnı oxumaq, 
sadə rəqs hərəkətləri və 
uşaq musiqi alətlərində 
ifa etmək) bacarıqları 
nümayiş etdirir. 
3.1.7. 
İfaçılıq bacarıqları (solo və 
xorla 
ifadəli, rahat, təbii səslə 
oxumaq, 
sözləri dəqiq və düzgün 
tələffüz etmək, musiqinin 
xarakterinə uyğun hərəkət 
etmək: ritmik, plastik, ifadəli 
hərəkətlərin köməyi ilə ritmik 
hərəkətləri yerinə yetirmək, uşaq 
musiqi alətlərində tək və 
ansamblda sadə musiqi 
parçalarını ifa etmək) nümayiş 
etdirir. 
3.1.8. 
Böyüklərin 
göstərişinə əsasən 
oyun və rəqs 
hərəkətlərini yerinə 
yetirir. 
3.1.8. 
Sadə fəaliyyətlərdə 
(nəğmə, rəqs, tullanma) 
iştirak edir. 
3.1.8. 
Müxtəlif 
fəaliyyətlər üzrə 
müstəqil, sadə 
yaradıcılıq (təsviri 
fəaliyyət, musiqi, 
bayram və əyləncələrdə, 
səhnəciklərdə iştirak 
etmək) bacarıqları 
nümayiş etdirir. 
3.1.8. 
Təsviri, musiqi və 
konstruktiv fəaliyyət 
göstərir, bayram və 
əyləncələrin,
səhnəciklərin 
göstərilməsində iştirak 
edir. 
3.1.8. 
Müstəqil yaradıcılıq 
(təsviri, musiqi və konstruktiv 
fəaliyyət, rolların ifası) 
qabiliyyətləri nümayiş etdirir. 

---

32 
3.1.9. 
Kitabdakı 
şəkillərə reaksiya verir. 
3.1.9. 
Kiçik həcmli nağılları 
səhnələşdirir. 
3.1.9. Müxtəlif janrlarda 
(şeirlər, hekayələr, 
nağıllar, təmsillər, atalar 
sözləri, laylalar, 
saymacalar) olan bədii 
əsərlərin məzmununu 
təsvir edir. 
3.1.9. Müxtəlif janrlarda 
olan bədii nümunələrdə 
qəhrəmanların 
hərəkətlərini müqayisə 
edir. 
3.1.9. Müxtəlif janrda olan bədii 
və incəsənət əsərlərinin 
(
kitablardakı illüstrasiyalar, 
heykəltəraşlıq və rəsm 
əsərlərinin nümunələri, 
dekorativ-
tətbiqi sənət əsərləri) 
məzmununa münasibət bildirir.