Biokimyo va molekulyar
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
H
+H3N – C – COO- R Shu sababdan, kо‘pchilik aminokislotalar jumladan, monoaminomono karbon kislotalar zaryadlari bir tomonlama kuchli bо‘lmay neytral holatga yaqin bо‘ladi. Zaryadli aminokislotalar yonbosh guruhlari (radikali) qо‘shimcha zaryadlar tutadilar. Kislotali aminokislotalarga 22 asparagin va glutaminlar kirib, karboksil guruhlari t ufayli manfiy zaryadlar tutadilar. Musbat zaryadli aminokislotalarga lizin, arginin va gistidin kirib, ularning zaryadli guruhlari xromatin, DNK molekulasidagi fosfor kislotalarining qoldiqlari bilan bog‘lanadilar. Gistidin geterotsiklik (imidazol) guruhin i tutib, ma’lum fiziologik muhitda (pH) protonlarni akseptori bо‘lib, fermentlarning faol markazida bо‘lganligi uchun aynan shu aminokislota «protonli pompa» vazifasini о‘taydi. Hozirgi kunda oqsillar tarkibida yuqorida kо‘rsatilgan 20 xil aminokislotalar dan tashqari yana qо‘shimcha aminokislotalar borligi aniqlangan. Shunday aminokislotalardan biri selenotsistein bо‘lib, tarkibida selen atomini tutadi: H 2 N – CH – COOH CH 2 SeH Selenotsistein har xil organizmlarda bakteriyadan tortib, odam tarkibidagi katalitik faol oqsillar tarkibida (glitsin -reduktaza, glutation- peroksidaza va boshqalar) bo‘lib, proteinlardagi 21 -chi aminokislota hisoblanadi. Mazkur aminokislotani kodlovchi tripletlar ham yaqinda aniqlangan. 2.4. §. Oqsil tarkibida uchrovchi bo g‘ lar Peptid bog`lar Oqsil molekulasida aminokislotalar bir-biri bilan (-CO-NH-) peptid bog`lari orqali bog`langan. Peptid bog`lar bir aminokislotaning karboksil guruhi ikkinchi aminokislotaning amino guruhi bilan o‘ zaro reaksiyaga kirishi natijasida hosil b o‘ ladi. |