141
Gibridomalar
. Hujayra muhandisligi rivojlanishi gibridomalar olish
biotexnologiyasini vujudga keltirdi va monoklonal antitanalar sintez qilish
imkonini yaratdi.
Ma’lumki,
normal hujayralar juda
sekin bo‘linib ko‘payadi va ularning
bo‘linishi cheklangan. Rak hujayralar esa tez va cheksiz bo‘linadi. Biror foydali
oqsil sintezlovchi normal hujayra biomassasini sun’iy sharoitda ko‘paytirib,
shu oqsil moddani ko‘plab ishlab chiqarsa bo‘ladi. Lekin normal hujayralardan
yetarli biomassa olish cheklangan bo‘lganligi uchun bunday muammolar o‘z
yechimini topmagan edi.
74-rasm.
Qo‘y klonining yaratilishi.
1975-yilda ingliz olimlari Keler va Milshteyn sun’iy sharoitda antitana
sintezlovchi limfotsit hujayrasi bilan cheksiz va tez bo‘linuvchi rak hujayrasini
bir-biriga qo‘shish natijasida tabiatda uchramaydigan gibrid hujayra yaratdilar.
Bunday gibrid hujayra gibridoma deb ataladi. Natijada sun’iy sharoitda antitana
sintez qiluvchi hujayraning cheksiz ko‘payishiga erishildi.
Gibridoma hujayrasini maqsadga muvofi q
har qanday hujayrani rak
hujayrasi bilan biriktirish yo‘li bilan hosil qilish mumkin. Bu texnologiyani
‘
142
hozirgi kunda qimmatbaho oqsil regulatorlar, antitana va gormonlar sintezida
gen muhandisligi bilan barobar ishlatish mumkin. Shuning uchun hujayra mu-
handisligiga asoslangan biotexnologiyaning imkoniyati cheksiz hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: