Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

23

Ə d ə b i y y a t

Beynəlxalq Olimpiya 

Komitəsinin prezidentləri: 

1895-2006: Dərs vəsaiti 

/A.Əliyev, N.Əsgərova, 

J.Ağayeva; rəy.: 

A.Qurbanov, E.Acalov; 

elmi red. R.Quliyev; 

Azərbaycan Dövlət Bədən 

Tərbiyəsi və İdman Akade-

miyası.- Bakı: [AzDBTİA], 

2006.- 118 s.

Qoca, F. Bakı-2015: 

Birinci Avropa Oyunla-

rına /F.Qoca //Ədəbiyyat 

qəzeti.-2015.- 13 iyun.- 

S.1

Sarıyeva, İ. Bakı-2015-

in möhtəşəm açılışı 

- Azərbaycan folklo-

runun, mədəniyyətinin 

təcəssümü... /İ.Sarıyeva    

//Bakı xəbər .-2015.- 17 

iyun.- S. 10.

Vəlibəyov, R. Bakı-2015: 

etimad, məsuliyyət, 

özünütəsdiq /R.Vəlibəyov         

//Azərbaycan.-2015.- 11 

iyun.- S.9

İ n t e r n e t d ə

www.azadliq.org

www.refugees-idps-

committee.gov.az

215

Tarixdə bu gün 

İYUN

26

26  iyun  tariximizin  əlamətdar  səhifələrindən 

biri - Azərbaycan Milli Ordusunun yarandığı gün-

dür. 1918-ci il iyun ayının 26-da Azərbaycan Xalq 

Cümhuriyyəti  hökuməti  ilk  milli  diviziyanın  və 

Hərbi  Nazirliyin  yaradılması  barədə  qərar  qəbul 

etmişdir. 

Milli Ordunun yaranması Azərbaycan xalqının 

milli dövlətçilik və milli özünütəsdiq tarixinin ən 

önəmli mərhələlərindən biri idi. Məhz güclü, ni-

zami ordu 1918-ci il may aının 28-də elan edilmiş 

istiqlalın  bütün  ölkə  ərazisində  qələbə  çalmasını 

təmin edə bilərdi. Artıq iyun ayının əvvəlində Şa-

umyanın  başçılıq  etdiyi  Bakı  Xalq  Komissarla-

rı Soveti əksəriyyəti ermənilərdən ibarət olan 20 

minə yaxın döyüşçü ilə cümhuriyyətə qarşı sava-

şa başlamışdı. Məqsəd milli hökumətin Tiflisdən 

Gəncəyə köçməsinə mane olmaq idi. Lakin daş-

naklar buna nail ola bilmədilər.

İyun ayının 26-da ilk hərbi korpusun (diviziya 

statusunda)  yaradılması  barədə  qərar  qəbul  edil-

miş, Azərbaycan  Milli  Ordusunun  təməli  qoyul-

muşdur. General Səməd ağa Mehmandarov hərbi 

nazir, general Əli ağa Şıxlinski hərbi nazirin müa-

vini, general Süleyman Sulkeviç isə baş qərargah 

rəisi təyin olunmuşdu. 

1919-cu il milli ordu quruculuğunda həlledici 

mərhələ  olmuşdu.  Ordunun  yaradılması  prosesi 

1920-ci il yanvar ayında əsasən başa çatdırılmışdı. 

40 min nəfərlik nizami ordunun 30 mini piyada, 

10 mini isə süvari qoşun hissələrindən ibarət idi 

1920-ci  ilin  aprel  ayında  XI  Qızıl  Ordu 

Azərbaycan  sərhədlərinə  yaxınlaşmış  və 

A.Mikoyan  başda  olmaqla  Bakı  bolşevikləri 

rus  ordusunu  Bakıya  çağırmışdı.  Milli  Ordunun 

sərhəddəki  azsaylı  hissələri  ruslara  müqavimət 

göstərə bilməmişdi. Aprelin 27-də Bakı buxtasına 

yan alan XI ordunun hərbi gəmiləri artıq toplarını 

parlament binasına tuşlamış, Bakıda milli hökumət 

süqut etmişdi. Azərbaycan istiqlaliyyətinin süqutu 

ilə  Milli  Ordunun  mövcudluğuna  da  son  qoyul-

muşdu.  Bolşevik  hökuməti  isə  artıq  1920-ci  il 

mayın  7-də  Azərbaycanda  ordu  və  donanmanın 

yenidən  təşkil  edilməsi  barədə  dekret  vermişdi. 

Milli Ordunun ləğvindən sonra 21 generaldan 15-i 

bolşeviklər tərəfindən güllələnmiş, komandirlərin 

böyük hissəsi repressiyaya məruz qalmışdı.

İlk  dəfə  Azərbaycan  Respublikası  Preziden-

tinin  1992-ci  il  18  sentyabr  tarixli  Fərmanı  ilə 

təsis edilmiş və 1991-ci ildə Azərbaycanın dövlət 

müstəqilliyinin bərpasından sonra Azərbaycan or-

dusunun  yaradılması  barədə Azərbaycan Ali  So-

vetinin qərarının qəbul edildiyi tarix - 9 oktyabr, 

Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri günü 

elan edilmişdir. 

Məhz  Heydər  Əliyev Azərbaycana  rəhbərliyə 

qayıdandan sonra ölkədə gerçək ordu quruculuğu-

na başlanmışdı.

Azərbaycan  Respublikası  Prezidentinin  22 

may 1998-ci il tarixli Fərmanına əsasən Əlahiddə 

Azərbaycan Korpusunun yarandığı gün - 26 iyun 

tarixi Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri 

günü  kimi  elan  edilmişdir.  Hər  il  bu  tarix  rəsmi 

dövlət bayramı kimi qeyd edilir.

Milli Silahlı Qüvvələr Günü

1992 

216

İYUL

 

 

 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş.

B. 

B.E. 

Ç.A.

Ç.

C.a

C.

Ş. 

B.

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11 

12 

13 

14 

15 

16 

17 

18 

19 

20 

21 

22 

23 

24 

25 

26 

27 

28 

29

30

31 

®

Azərbaycan Pоlisi Günü 

• 

 (02.07.1998)

“Əkinçi” 

• 

 qəzetinin ilk sayı çapdan çıxmışdır 

(22.07.1875)

Milli Mətbuat və Jurnalistika Günü (22.07.)

• 

Ağdam rayonunun işğalı günü

• 

 (23.07.1993) 

 

Nizami Gəncəvinin Xatirə ev-muzeyi

   

Nizami Gəncəvinin 840 illiyi münasibəti ilə “Nizami” adlı 2 seriyalı 

bədii filmin çəkilişi əsasında Nizaminin evi, həyəti maket formasında        

tikilmişdir.

1984-cü ildən N.Gəncəvinin Ev Muzeyi həmin binaya köçürülmüşdür. 

Bina maket kimi tikildiyi üçün 2003-cü ildən əsaslı təmirə dayandırıl-

mışdır.

Hal-hazırda muzey Qızıl Hacılı məscidinin binasında öz fəaliyyətini 

davam etdirir. Qızıl Hacılı Məscidi məhəllə məscidi kimi tikilmiş me-

marlıq abidəsidir.

Nizami Gəncəvinin Xatirə Ev Muzeyinin fondunda 190 eksponat var, 

onlardan 147-si ekspozisiyada nümayiş etdirilir.

1 iyul

Gün çıxır 06:14  

Gün batır 21:35

31 iyul

Gün çıxır 06:36  

Gün batır 21:16

23 iyun

21 iyul

Xərcəng bürcünün

Nişanı sudur. Ayın 

himayəsindədir. 

Günəşin Xərçəng 

bürcündən 

keçdiyi dövrdə 

doğulanlar daha 

çox açıq xasiyyətli, 

xəyalpərəst olurlar. 

875 il

1141-1209

Nizami Gəncəvi

217

Milli ədəbiyyat

Yazıçı, publisist, geoloq alim Rəhimov Arif Süleyman oğlunun (Şamo Arif) 

(09.07.1936-16.06.2012) anadan olmasının 80 illiyi

Dünya ədəbiyyatı

İngilis dramaturqu, Nobel mükafatı laureatı Şou Corc Bernardın (26.07.1856-

02.11.1950) anadan olmasının 160 illiyi

Türk yazıçısı, dövlət xadimi Uşaqlıgil Xalid Ziyanın (31.07.1866-27.03.1945) 

anadan olmasının 150 illiyi

Rəssamlıq. Heykəltəraşlıq. Memarlıq

Xalq  rəssamı  Nərimanbəyov  Vidadi  Yaqub-Fərman  oğlunun  (13.07.1926-

13.12.2001) anadan olmasının 90 illiyi

Holland  boyakarı  və  qrafiki  Rembrandt  Harmens Van  Reynin  (15.07.1606-

04.10.1669) anadan olmasının 410 illiyi

Xalq rəssamı, qrafik Rəhmanzadə Maral Yusif qızının (23.07.1916-16.03.2008) 

anadan olmasının 100 illiyi

Musiqi.Opera.Balet

Bəstəkar  Rüstəmov  Eldar  Səid  oğlunun  (13.07.1946-23.04.2010)  anadan 

olmasının 70 illiyi

Xalq artisti, müğənni Kərimova Flora Ələkbər qızının (23.07.1941) anadan 

olmasının 75 illiyi

Bəstəkar,Əməkdar  müəllim,  professor  Yusifova  Adilə  Niyazi  qızının 

(30.07.1956) anadan olmasının 60 illiyi

Teatr. Kino

Əməkdar  incəsənət  xadimi,  kinooperator  İsmayılov  Rasim  Rza  oğlunun 

(13.07.1936-03.03.2004) anadan olmasının 80 illiyi

Xalq  artisti  Mustafayeva  Sədayə  İsmayıl  qızının  (15.07.1926-13.08.2004) 

anadan olmasının 90 illiyi

İYUL

221

220

223

222

225

2016

227

226

228

229

224

218

Milli Qəhrəmanlar

Azərbaycanın  Milli  Qəhrəmanı  Kərimov  Kərim  Məhəmməd  oğlunun 

(02.07.1971-05.05.1992) anadan olmasının 45 illiyi

Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Zülfüqarov Samir Xəlil oğlunun (03.07.1976-

17.03.1995) anadan olmasının 40 illiyi

Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Hüseynov Sadıq Dayandur oğlunun (29.07.1961-

13.04.1992) anadan olmasının 55 illiyi

Siyasət.Hüquq.Hərbi iş

Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar naziri, general-polkovnik Heydərov 

Kəmaləddin Fəttah oğlunun (15.07.1961) anadan olmasının 55 illiyi

Tarix

Tarix elmləri doktoru, professor Tağıyeva Şövkət Əzizağa qızının (11.06.1926-

11.06.2015) anadan olmasının 90 illiyi

AMEA-nın müxbir üzvü, professor Əliyev Vəli Hüseyn oğlunun (20.07.1936) 

anadan olmasının 80 illiyi 

Fəlsəfə.İqtisadiyyat

Fəlsəfə  elmləri  doktoru,  professor  Aslanova  Rəbiyyət  Nurulla  qızının 

(04.07.1951) anadan olmasının 65 illiyi

Mədəniyyət.Maarif.Təhsil

Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Lalayev Əliqismət 

Hümmət oğlunun (05.07.1956) anadan olmasının 60 illiyi 

Əslən  azərbaycanlı  olan  İran  müəllimi,  ruhanisi,  siyasətçi  və  mühərriri  Hacı 

Mirzə Həsən Rüşdiyyənin (05.07.1851-10.12.1944) anadan olmasının 165 illiyi

Jurnalist,  alim  və  ictimai  xadim  Şahtaxtinski  İsasultan  Nəcəfqulu  oğlunun 

(05.07.1851-18.10.1894) anadan olmasının 165 illiyi

Əməkdar  ali  məktəb  işçisi  Əhmədov  Hüseyn  Mustafa  oğlunun  (17.07.1926) 

anadan olmasının 90 illiyi

Coğrafiya.Geologiya

AMEA-nın müxbir üzvü, professor Cavanşir Rəşid Cəmil oğlunun (17.07.1951) 

anadan olmasının 65 illiyi

Rus  alimi,  səyyah  və  etnoqraf  Mikluxo-Maklayın  (17.07.1846-14.04.1888) 

anadan olmasının 170 illiyi

Geologiya-mineralogiya  elmləri  doktoru  Salmanov  Fərman  Qurban  oğlunun 

(28.07.1931-31.03.2007) anadan olmasının 85 illiyi 

Riyaziyyat.Fizika. Astronomiya

Akademik Rəsulov Məcid Lətif oğlunun (06.07.1916-1.02.1993) anadan olmasının 

100 illiyi

230

231

232

234

233

239

236

237

235

238

240

241

219

Kimya. Biologiya.Tibb

Tibb elmləri doktoru, Əməkdar elm xadimi, professor Fərəcov Zülfüqar Həsən 

oğlunun (07.07.1951) anadan olmasının 65 illiyi

Kimyaçı alim Rəfiyev Mahmud Məmmədtağı oğlunun (20.07.1916-) anadan 

olmasının 100 illiyi

Texnika.Mühəndis işi

AMEA-nın müxbir üzvü Məmmədov Firuddin İbrahim oğlunun (01.07.1936) 

anadan olmasının 80 illiyi

Texnika elmləri doktoru Sadıqov İsmayıl Rza oğlunun (15.07.1941) anadan 

olmasının 75 illiyi

Əməkdar elm xadimi Məmmədov Əliqulu Məmmədqulu oğlunun (09.07.1906-

10.03.1982) anadan olmasının 110 illiyi

İsveçli ixtiraçı, sahibkar, dəzgah konstruktoru Nobel Lüdviqin (27.07.1831-

12.04.1888) anadan olmasının 185 illiyi

Əməkdar elm və texnika xadimi Mustafayev Əbdüləli Cabbar oğlunun 

(23.07.1906) anadan olmasının 110 illiyi

Akademik Abbasov Midhət Teymur oğlunun (31.07.1926-23.04.2012) anadan 

olmasının 90 illiyi

İdman

Əməkdar idman ustası, beynəlxalq dərəcəli hakim, boksçu Ağalarov Abbas 

Fərhad oğlunun (15.07.1911-05.03.1969) anadan olmasının 105 illiyi

Tarixdə bu gün

Azərbaycan Pоlisi Günü (02.07.1998)

Beynəlxalq İdman Jurnalistləri Günü (02.07.1995)

RK(b)P Qafqaz Bürosu Dağlıq Qarabağın Azərbaycanın tərkibində saxlanılması 

və mərkəzi Şuşa şəhəri olmaqla muxtar vilayətin yaradılması barədə qərar qəbul 

edilib (05.07.1921)

Bakı-Sabunçu-Suraxanı  xəttində  SSRİ-də  ilk  dəfə  olaraq  elektrik  qatarının 

hərəkət etməsinin (06.07.1926) 90 illiyi

Ramazan bayramı (07.07.)

Ağdərə rayonunun işğalı günü (07.07.1993)

Türkiyənin Aralıq dənizi sahilindəki Ceyhan (Adana vilayəti) limanında Bakı-

Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin təntənəli açılışı keçirilib (13.07.2006)

Bakı  dənizçilik  məktəbi  əsasında  Azərbaycan  Dövlət  Dəniz  Akademiyası 

yaradılmışdır (15.07.1996)

“Torpaq islahatı haqqında” Qanun qəbul edilmişdir (16.07.1996)

C.Naxçıvanski adına Hərbi Liseyin yaradılmasının (20.07.1971) 45 illiyi

Milli Mətbuat və Jurnalistika Günü (22.07.)

Almaniya SSRİ-yə hücum etmişdir (22.07.1941)

Ağdam rayonunun işğalı günü (23.07.1993)

243

242

244

246

245

220

9

Milli ədəbiyyat

Şamo Arif 

1936-2012

Nasir

80 

illiyi

Ə d ə b i y y a t

Anamın yuxusuna 

girməsin: Mənim pa-

yız çiçəyim /Şamo Arif; 

red. M.Ələkbərli.- Bakı: 

Gənclik, 1977.- 303 s.

Dədə Süleyman dünya-

sı: xatirələr /tərt. ed. və 

ixtisas red. Ş.Arif; red. 

Ə.Sadıqov.- Bakı: Mars 

Print, 2010.- 500 s. 

Qınamayın məni: [roman] 

/Ş.Arif; red. Ə.Sadıqov.- 

Bakı: Mars-Print, 2010.- 

583 s. 

Böyük ürəkli - böyük 

Azərbaycanım! Ziyalı sözü 

/Ş.Arif //Azərbaycan.- 

2011.- 24 iyun.- S.6.

Tarixi yaddaşımıza 

qayıdaq /Ş.Arif //İki sahil.- 

2011.- 20 yanvar.- S. 13.

Əhmədov, T. Şamo Arif     

//Əhmədov T.Azərbaycan 

yazıçıları XX-XXI 

yüzillikdə .- Bakı, 2011.-  

S.892. 

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

www. adam.az

www.az.wikipedikia.org

www.meneviservetimiz.az

Arif Süleyman oğlu Rəhimov (Şamo 

Arif) 1936-cı il iyul ayının 9-da Qubadlı 

rayonunda anadan olmuşdur. Böyük qar-

daşı Şamo gənc yaşında vəfat etmiş, bir 

müddət sonra ədib onun şərəfinə Şamo 

adını özünə təxəllüs götürmuşdür.

Bakıda 7 saylı orta məktəbi bitirdikdən 

sonra,  Moskva  Dövlət  Universitetinə 

qəbul  olunmuş,  1953-cü  ildə  təhsilini 

başa çatdırmışdır. 1954-1959-cu illərdə 

Azərbaycan Dövlət Neft və Kimya İns-

titutunun  (indiki  Azərbaycan  Dövlət 

Neft  və  Sənaye  Universiteti)  geolo-

ji  kəşfiyyat  fakültəsində  təhsil  almış-

dır.  Azərbaycan  Neft  Sənayesi  Elmi-

Tədqiqat  Layihə  İnstitutunda  çalışan 

alim 1959-2003-cü illərdə fəhlə, texnik, 

baş texnik, mühəndis, baş mühəndis, ki-

çik elmi işçi, baş elmi işçi, aparıcı elmi 

işçi,  eyni  zamanda  “Azərekspertiza” 

Birliyinin  direktoru  vəzifəsində  çalış-

mışdır.  1965-ci  ildə  “Kiçik  Qafqazın 

şimal-şərq  dağətəyinin  geotektonik  in-

kişafının  riyazi  üsulla  öyrənilməsi  və 

Mezozoy  çöküntülərinin  neft-qazlılıq 

perspektivliyi” mövzusunda namizədlik 

dissertasiyası  müdafiə  etmişdir.  Səthi 

dalğaların  ikinci  və  üçüncü  qruplarını 

kəşf etmiş, Yerin laylı modeli şəraitində 

bu  dalğalar  qrupunun  mövcudluğunu 

göstərmiş,  zəlzələnin  episentr  azimu-

tunun  təyin  olunması  və  Yer  qabığın-

da  dərinlik  qırılmalarının  vəziyyətinin 

müəyyən edilməsi üçün yeni metod ha-

zırlamışdır. 

Ədəbi  fəaliyyətə  1957-ci  ildə 

“Azərbaycan  qadını”  jurnalında  çap 

olunan “Qoşa çinar” hekayə-əfsanəsi ilə 

başlamış, dövri mətbuatda əsərləri vax-

taşırı dərc edilmişdir. 1964-cü ildə “Göz 

dağı”  povesti  və  “Anamın  yuxusuna 

girməsin” romanını çap etdirmişdir. 

1964-cü  ildən Azərbaycan Yazıçılar 

Birliyinin  üzvü  seçilmişdir.  Sonuncu 

romanı  “Qınamayın  məni”  olmuşdur. 

Bundan  başqa  tez-tez  publisistik  və 

elmi  məqalələr  dərc  etdirmiş,  “Dədə 

Süleyman dünyası” adlı xatirələr toplu-

sunu  hazırlamışdır.  Onun  1961-ci  ildə 

R.Rəhimovla birgə çap etdirdiyi “Xəzər 

və neft” kitabı bu günə gədər öz aktual-

lığını saxlayır. Ədib 1965-ci ildə “Qızıl 

qələm” mükafatı laureatı olmuşdur.

Bakıda  Qanlı  yanvar  günlərində 

“Azadlıq”  radiosu  ilə  “İnsanlığa  bəla 

gəlir”,  “Qorbaçova  açıq  məktub”  itti-

ham bəyanatlarına və etiraz əlaməti ola-

raq Kommunist Partiyası sıralarını tərk 

etdiyinə  görə  təqib  olunmuş,  tutduğu 

vəzifələrdən kənar edilmişdir. Sonradan 

ona  qarşı  səhvən  cinayət  işi  açılması 

rəsmən etiraf edilmiş və nəhayət, 1995-

ci ildə doğma institutuna bərpa olunmuş-

dur.  Geologiya-mineralogiya  elmləri 

namizədi Arif Rəhimov Neft geologiya-

sına dair 50-dək elmi əsərin müəllifidir. 

Respublikamızın  seysmik  rayonlaşdı-

rılması  xəritəsinin  müəlliflərindəndir. 

Mərkəzi “Bakı” seysmologiya stansiya-

sına onun adı verilmişdir.

Şamo Arif 2012-ci il iyun ayının 16-

da  vəfat  etmiş,  Bakıda  dəfn  olunmuş-

dur.

İYUL

221

Dünya ədəbiyyatı

160 

illiyi

Corc Bernard Şou

1856-1950

İYUL

Corc Bernard Şou 1856-cı il iyul ayı-

nın 26-da İrlandiyada Dublin şəhərində 

anadan olmuşdur. Mənşəcə irland olan 

Şou 1871-ci ildə kolleci bitirmiş, lakin 

maddi  çətinlik  üzündən  universitetə 

daxil  ola  bilməmişdir.  1876-cı  ildə 

Bernard  Londona  köçmüş,  jurnalistlik 

fəaliyyəti  ilə  məşğul  olmuşdur.  “Ağıl-

sız kəbin” (1880), “Artistin məhəbbəti” 

(1881), “Keşel Bayronun sənəti” (1882) 

və  kəskin  sosial  mövzulu  “Həvəskar 

sosialist”  (1883)  romanları  ilə  ədəbi 

ictimaiyyətin  rəğbətini  qazanmışdır. 

1884-cü ildə ingilis sosialistlərinin “Fa-

bian” cəmiyyətinə üzv olmuş, 27 il bu 

cəmiyyətin  sıralarında  çalışan  məşhur 

dramaturq  sosialist  ideyalarını  təbliğ 

etmişdir.

Bernard  Şou  1885-1890-cı  illərdə 

Londonun  “Uorld”,  “Star”  kimi  po-

pulyar  qəzetlərinin  teatr  və  mu-

siqi  tənqidçisi  olmuş,  XX  əsrin 

90-cı illərindən isə dramaturq kimi ta-

nınmışdır. Əsərləri -  “Dul kişinin evləri” 

(1892),  “Arvadbaz”  (1893),  “Xanım 

Uorrenin  sənəti”  (1894)  pyesləri  ailə-

məişət  məsələlərinə,  “Silah  və  insan” 

(1894),  “Kandida”  (1894),  “Taleyin 

sevimlisi” (1895), “Yaşayarıq, görərik” 

(1895)  pyesləri  isə  aktual  sosial-etik 

problemlərə  həsr  edilmişdir.  Şounun 

bədii  metodunun  novator  mahiyyəti 

“Şeytanın şagirdi” (1896-1897), “Sezar 

və  Kleopatra”  (1898),  “Kapitan  Bras-

baundun müraciəti” (1899) pyeslərində 

bariz  ifadəsini  tapmışdır.  “İnsan  və 

fövqəlbəşər”  (1901-1903),  “Mayor 

Barbara” (1905), “Həkimin dilemması” 

(1906), “Piqmalion” (1913), “Ürək sın-

dırılan evdə” (1913-1919), “Alma ara-

bası” (1929), “Əngəl” (1933), “Milyo-

ner  arvadı”  (1936),  “Cenevrə”  (1938) 

və s. pyeslərində kapitalist cəmiyyətinin 

antihumanist mahiyyəti, burjua demok-

ratiyası ifşa olunmuşdur.

1923-cü  ildə  yeganə  faciə  əsərini- 

Fransa  milli  qəhrəmanı  Janna  Dar-

ka  həsr  olunmuş  “Müqəddəs  İoanna” 

dramını,  ömrünün  son  illərində  “Ba-

yantın  milyardları”  (1948),  “Uydurma 

təmsillər” (1950) pyeslərini yazmışdır.

1925-ci ildə Bernard Şou “İdealizm 

və  humanizmlə  səciyyələnən  yaradıcı-

lığına,  əksər  hallarda  müstəsna  poetik 

gözəlliklə müşayiət olunan sirayətedici 

satirasına  görə”  Nobel  mükafatı  lau-

reatı  olmuş,  pul  mükafatını  isə  İsveç 

ədəbiyyatını  ingilis  dilinə  tərcümə 

etmək üçün fondun yaradılmasına ayır-

mışdır.

1938-ci  ildə  “Piqmalion”  pyesinin 

motivləri  əsasında  çəkilən  filmə  görə 

Şou həm də Oskar mükafatı almışdır. O, 

Uilyam Şekspirdən sonra ingilis teatrı-

nın ən məşhur dramaturqu hesab edilir.

Böyük  Oktyabr  sosialist  inqilabını 

alqışlamış,  1931-ci  ildə  SSRİ-də  ol-

muşdur.  1931-ci  ildə  “Proletariat  dik-

taturası”  məqaləsində,  “Acı  da  olsa, 

həqiqət”  pyesində  keçmiş  Sovet  itti-

faqına  rəğbətini  ifadə  etmişdir.  Uzun 

və məhsuldar həyatı boyu 250 mindən 

çox  məktub  yazmışdır.  İngilis  dra-

maturqunun  “Şeytanın  şagirdi”  pyesi 

Azərbaycan  səhnəsində  tamaşaya  qo-

yulmuşdur.

Corc Bernard Şou 1950-ci il noyabr 

ayının  2-də  Eyot-Sent-Lorensdə  vəfat 

etmişdir.

Ə d ə b i y y a t

Serenada /B.Şou //Ədəbi 

Nobel antologiyası /

tərt. ed. və nəşrə hazırl. 

N.Əbdülrəhmanlı (tərc.); 

red. N.Qoşalı; layih. rəhb. 

Q.Paşayeva; Avrasiya 

Beynəlxalq Araşdırmalar 

İnstitutu İB.- Bakı, 2012.- 

S.125-132.

Sonetlərin Əsmər ledisi 

/B.Şou //İngilis ədəbiyyatı 

antologiyası: 2 cilddə /

tərt. ed. Z.Ağayev; tərc.

ed. Z.Ağayev, E.Şıxlı, 

V.Musayev [və b.].- Bakı, 

2007.- C.2.- S.19-38.

Məmmədova, Ə. İngilis və 

Azərbaycan dramaturgi-

yasında sosial problemin 

qoyuluşu (Bernard Şou 

və Cəfər Cabbarlının 

əsərləri əsasında): filol. 

е. n. аl. dər. а. üçün təq. 

ed. dis-nın avtorefera-

tı: 10.01.03.; 10.01.01  

/Ə.Məmmədova.- Bakı, 

2008.- 161 s.

Пьесы; Статьи 

о театре; 

Автобиографические 

заметки; 

Литературные 

портреты; Новеллы 

/Д.Б.Шоу; [пер. с англ. 

А.Кудрявцева].- М.: 

Пушк. б-ка, АСТ, 2004.- 

1084 с.

www.adam.az

www.anl.az