www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 355
355
355
355
355
355
355
355
355
vərdiĢlər pedaqoji fəaliyyət prosesində formalaĢmaqla yanaĢı,
həmin fəaliyyətin səmərəli təĢkilini təmin edir. Pedaqoji baca-
rıq və vərdiĢlər qabiliyyət səviyyəsinə yüksəldikdə pedaqoji
fəaliyyətin müvəffəqiyyətlə icrası üçün əsas amilə çevrilir.
Müəllimin təlim və tərbiyə prosesində yüksək gös-
təricilər əldə etməsi onun
pedaqoji qabiliyyətlərinin inki-
Ģafından asılıdır. Pedaqoji qabiliyyətlərin inkiĢafı müəllimin
Ģəxsiyyətində pedaqoji fəaliyyəti müvəffəqiyyətlə icra etmək
üçün zəruri olan fərdi psixi xassələrin formalaĢmasına səbəb
olur.
Bütün pedaqoji qabiliyyətləri Ģərti olaraq üç qrupda
birləĢdirmək olar:
şəxsi qabiliyyətlər, didaktik qabiliyyətlər, təşkilatı-kommunikativ qabiliyyətlər . 1. Şəxsi pedaqoji qabiliyyətlər dedikdə, adətən,
Ģəxsiyyətin xarakterik əlamət və keyfiyyətləri ilə bağlı olan
qabiliyyətlər nəzərdə tutulur. Buraya
uşaqlara hüsn-rəğbət bəsləmək, dözümlülük və özünəsahib olmaq (özünü ələ ala
bilmək) və həmiĢə
dərs zamanı şagirdlərlə iş aparmaq üçün optimal psixi vəziyyət yarada bilmək qabiliyyətlərini aid
etmək olar.
Uşaqlara hüsn-rəğbət bəsləmək qabiliyyəti pedaqoji
qabiliyyətlərin strukturunda əsas “özəyi” təĢkil edir. Bu cür
pedaqoji qabiliyyətlər anlayıĢı altında uĢaqlara qarĢı ağıllı
məhəbbət və onlara bağlılıq, onlara qarĢı xeyirxah münasibət,
onlarla ünsiyyətdə olmaq və iĢləmək arzusu və cəhdi baĢa
düĢülür. Bu cür pedaqoji qabiliyyətə malik olan müəllim
uĢaqlarla pedaqoji ünsiyyətdən, qəribə uĢaq aləminə daxil
olmaqdan həzz alır, onlara qarĢı diqqətli, xeyirxah münasibət
bəsləyir. Lakin bu münasibətlərin heç birinin ürəyiyum
Ģaqlıq, güzəĢtə getmək, məsuliyyətsizlik səviyyəsinə enməsinə
yol vermir. UĢaqlar həqiqi və ya süni münasibəti bir-
birlərindən asanlıqla ayıra bilirlər. Onlar müəllimin özlərinə
qarĢı həqiqi münasibətini hiss etdikdə eyni münasibətlə də
cavab verirlər.