Ishning nomi: Val va o‘q turidagi detallar puxtaligi aniqlash.
II. Ishning maqsadi:Val va o‘q turidagi detallar puxtaliligi ta’sir etuvchi omillar bilan tanishuvi va puxtalikni hisoblash tartibi va usullarini o‘rganish.
Val- bu mashina detali bo‘lib, burovchi momentini o‘z bo‘ylama o‘ki bo‘ylab uzatib, egilishga ishlab va o‘zi bilan birga aylaniuvchi detallarni maxkam ushlab turish uchun xizmat kiladi.
Agar val fakatgina aylanuvchi detallarni ushlab turish uchun xizmat kilsa uni o‘q deb ataladi.
Val va o‘q turdagi detallar texnalogik mashina va jixozlardi eng keng ko‘llaniladi va ish sharoiti bo’yicha quydagi turlarga bo‘linadi:
asosiy vallar- dvigatellarni burovchi momentlirni uzatuvichi yoki qabul kiluvchi;
uzatuvchi vallar- yetaklovchi yoki yetaklanuvchi.
Transmission (tarkatuvchi )vallar- dvigatelda burovchi momentlarni qabul kilib, uni ishchi qismlarga tarkatuvchi.
Konstruksiyasi bo‘yicha vallar quydagiga bo‘lishi mumkin:
Silliq vallar- butun uzunligi bo‘yicha bir xil deometrga buladi;
Ponasimon vallar- uzunlagi bo‘yicha bir necha diametrli;
Flanesli-bir yoki ikkala uchida boshka detallar bilan biriktirish uchun mo‘ljallangan flaneslarga ega buladi.
Ekssentrik val- bu valda maxsus ekssnetrik mayda mavjud bo‘ladi.
Tirsakli val- bunda ma’lum bir ko‘rinishdagi tirsak mavjud bo‘ladi va u ko‘pgina shatun orkali aylanma xarakatni porshnnenig ilgarilanma-kaytma xarkatiga aylantirib berish uchun xizmat kiladi.