O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar: 
1. Turli yosh guruhlarida o‗tiladigan bayramlarni farqlab bering? 
2. Bayramlarda ishtirok etishda tarbiyachining o‗rni qanday? 
3. Bolalar bog‗chalarida nishonlanadigan asosiy bayramlarga qaysi 
bayramlar kiradi? 
4.Dastur tuzilayotganda nimalarga etibor qaratish kerak

---

108 
BOLALAR UCHUN ASARLAR YOZGAN
KOMPOZITORLARI VA BASTAKORLAR. 
Mutal Burhonov (1916—2002) 
 
O‗zbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi musiqa sining muallifi,
O‗zbekiston xalq artisti, Hamza va berdaq nomidagi Davlat mukofotlari 
sovrindori Mutal (Muta vakkil) burhonov hayoti va ijodiy faoliyati
zamonaviy o‗zbek professional san‘atining rivojlanish tarixi bilan 
chambarchas bog‗liqdir.Mutal Burhonov 1916-yil 5-mayda Buxoro 
shahrida tug‗ildi. bolaligidan musiqaga qiziqdi va mehr qo‗ydi. Bolalik 
davrida oldin eski diniy maktabda, so‗ngra yangi maktablarda o‗qidi. 
tanbur chalishni avval amakisidan, so‗ngra Ota g‗iyos abdug‗anidan 
o‗rgandi. 1928—1932-yillarda samarqandda O‗zbekiston musiqa va 
xoreografiya institutida ta‘lim oldi. O‗qishni bitirgach, 1932—1935-
yillarda toshkentda Hamza va Dushanbeda. Loxutiy nomidagi drama
teatrlarida sozanda va musiqa rahbari lavozimlarida ishladi, musiqa 
bastalashga intildi. 1935-yilda Moskva konservatoriyasi qoshida ochilgan
«O‗zbek opera studiyasi»da tahsil oldi. 1938-yilda moskva konservato 
riyasida professor s.n.vasilenko sinfida o‗qishni davom ettirdi. ikkinchi 
jahon urushi boshlanishi bilan ko‗ngil lilar armiyasi safida moskva shahri 
himoyasiga otlandi. 1942-yili qattiq betob bo‗lib, toshkentga qaytib 
davolandi, ijod bilan shug‗ullandi. 1946-yildan o‗qishini davom ettirib, 
1949-yili 
moskva 
konservatoriyasi 
kompozitorlik 
fakultetini 
muvaffaqiyatli tugalladi.utalabalik davridayoq ilk ijodini atoqli shoir 
a.Loxutiy she‘rlariga bastalagan «Ey bulbul» romansi va «buti 
nozaninam» (Mening go‗zalim) qo‗shig‗idan boshladi. mutal burhonov
«Maftuningman», «Samolyotlar Qo‗nolmaydi», «Surayyo», «Boy ila
xizmatchi», «abu ali ibn sino» kinofilmlariga qo‗shiqlar yozdi. 

---

109 
ubirinchilardan bo‗lib romans janrini respublikamiz musiqiy hayotiga joriy 
etdi. ulug‗ shoir alisher navoiy g‗azallariga bastalagan «tabassum 
qilmading» va Hofiz g‗azaliga yakkaxon va simfonik orkestr uchun 
«namedonam chi nom dorad» (ismingni bilmayman) romans-poemasi
alohida o‗rin tutadi. yakkaxon, xor va simfonik orkestr uchun
«gullagay O‗zbekiston» kantatasi, «bahor qo‗shiqlari» vokal-simfonik 
poemasi, «Oq oltin» vals-qo‗shiq poemasini yaratdi.alisher navoiyning 
525 yilik yubileyiga bag‗ishlab abdulla Oripov bilan hamkorlikda «alisher 
navoiyga qasida» vokal-simfonik poemasini yaratdi. m.burhonov 
birinchilardan bo‗lib, o‗zbek, tojik, uyg‗ur, afg‗on va eron xalq 
qo‗shiqlarini: «go‗zal qizga», «sari kuxi baland», «gulli gandum», 
«bibigul» asarlarini xor uchun moslashtirdi. «alisher navoiy», «Hikmat»,
«Oygul va baxtiyor» spektakllari uchun musiqalar yaratdi. bolalar xori
uchun «vatan bizga mehribon», «buxoroyi sharif», «Ochil paxtajon»,
«ey ulug‗ ustoz» kabi qo‗shiqlarga kuy bastaladi. yakkaxon xor va 
simfoniya orkestr uchun besh qismli «abadiy xotira» nomli «Rekviyem» 
yaratgan. bu asar qatag‗on yillarda qurbon bo‗lgan o‗zbek xalqining ulug‗ 
farzandlari xotirasiga bag‗ishlangan.kompozitor mutal burhonov 
O‗zbekiston musiqa madaniyati rivojlanishida buyuk xizmatlari uchun 
O‗zbekistonda xizmat ko‗rsatgan san‘at arbobi, O‗zbekiston xalq
artisti faxriy unvonlariga sazavor bo‗ldi. «mehnat shuhrati» medali,
O‗zbekiston, Tojikiston va Beloruss hukumatlari faxriy yorliqlari bilan 
mukofotlandi.