Ruhiy faoliyatning faolligiga ko’ra xotira turlari a) harakat yoki motor harakat xotirasi; b) obrazli xotira; v) his-tuyg’u yoki hissiyot xotirasi; g) so’z-mantiq xotira 2.
Ruhiy faoliyatning maqsadiga binoan xotira turlari a) ixtiyorsiz; b) ixtiyoriy; v) mexanik 3.
Ruhiy faoliyatning davomiyligiga ko’ra xotira turlari a) qisqa muddatli xotira; b) uzoq muddatli; v) operativ (tezkor) xotira 4.
Ruhiy faoliyat qo’zg’atuvchisining sifatiga ko’ra xotira turlari a) musiqiy; b) eshitish xotirasi 5.
Ruhiy faoliyatning inson yo’nalishiga qarab xotira turlari a) fenomenal; b) kasbiy Matnning ko’p jihatlari bir-biriga o’xshashligi yodlash jarayonini
qiyinlashtiradi. Agar so’zlar majmuasi har xil qilib tuzib chiqilsa, ish osonlashadi.
Misol uchun ro’yxat tartibida yozilgan biror so’zni eslaganingizda aqlingizga nima
keladi? Tabiiyki, uning ro’yxatda joylashgan o’rni. Bu xotiraning kuchiga dalolat
qilmaydi. O’sha so’zni eslash uchun bundan ahamiyatliroq jihat yo’qligini
anglatadi xolos. Shunday ekan, yod olinayotgan har bir so’z o’ziga xos tarzda
boshqalardan ajralib turishi kerak. Ularni yozganda bir xillikdan qochib, rang yoki
harf shakllari turlicha qilib tuzilsa, yodlash jarayonida ijobiy natijalarga erishish
mumkin.
Shu o’rinda xotiraning sakkiz qonunini quyidagi shaklda ko’rsatib o’tilgan:
11-shakl