Tabiiy fanlar fakulteti

BBB” metodining afzalliklari:

• 
  Talabalarda shaxslararo muomala malakasini shakllantirish;
  
• 
  Talabalarni o’z bilimlarini mustaqil ravishda erkin bayon eta olish;
  
• 
  Talabalarda yakka va guruhlarda ishlay olish;
  
• 
  Talabalarda kursdoshlarining fikriga hurmat bilan qarash;
  
• 
  Talabalarni o’z bilimlarini bir tizimga solishga o’rgatadi.
  

“BBB” metodining kamchiliklari:

• 
  Ta’lim beruvchidan yuksak boshqarish mahoratini talab etadi;
  
• 
  Auditoriyada shovqin suron ko’tarilishi;
  

Interfaol metodlardan yana biri “Sinkveyn” metodidir. Mazkur metod axborotlarni qisqacha bayon qilish, murakkab g’oyalarni, sezgilarni, tasavvurlarni bir necha so’zlar vositasida bayon qilish imkoniyati borasidagi muhim malakadir.

Bu boy tushunchalar zahirasi asosidagi o’ylangan rafleksiyani talab qiladi. Sinkveyn bu she’r bo’lib, u biror voqea munosabati bilan yoziladigan yoki reflek-tsiya qilinadigan qisqa ifodalarda axborot va materiallarning sintezlanishini talab etadi. Mazkur metod mavzuni yakunlovchi bosqichida qo’llanilsa maqsadga muvofiq bo’ladi [38].

Sinkveyn so’zi frantsuzcha so’z bo’lib, besh degan tarjimani beradi. Demak, sinkveyn besh qatordan iborat qofiyaga tushmagan she’rdir.

Sinkveynni yozib chiqish qoidasi quyidagicha:

1. 
   Birinchi qatorda bir so’z bilan mavzu yoziladi (odatda ot turkumiga oid so’z bilan);
   
2. 
   Ikkinchi qatorda mavzu ikki so’z bilan tavsif qilinadi (sifat turkumiga oid so’z bilan);
   
3. 
   Uchinchi qatorda ushbu mavzu bo’yicha hatti harakatlar uch so’z bilan tavsif etiladi;
   
4. 
   To’rtinchi qatorda mavzuga aloqadorlikni ko’rsatuvchi 4 so’zdan iborat gap yoziladi;
   
5. 
   Beshinchi qatorda birinchi so’zning sinonimi yoziladi.
   

“Sinkveyn” metodi






“Sinkveyn” metodining afzalliklari:

• 
  Ta’lim oluvchilarning barchasi ishtirok etadi;
  
• 
  Ta’lim oluvchilarning tasavvurlari oshadi;
  
• 
  Sintez qilish ko’nikmasi shakllanadi;
  
• 
  Xususiydan umumiylikka kelishni o’rganadi;
  
• 
  Ta’lim oluvchilarda mavzuga qiziqish o’yg’onadi.
  

“Sinkveyn” metodining kamchiliklari:

• 
  Berilgan vazifa bo’yicha tasavvurlarini kamligi;
  
• 
  Ta’lim oluvchilar ijodiy yondasha olmasligi mumkin;
  
• 
  Barcha ta’lim oluvchilar vazifani bajara olmasligi;
  
• 
  Berilgan vazifani baholash qiyinligi.
  

Blits-so’rov
1. Atom, molekula va elementar zarracha tushunchalarini ta’riflang.

2. Atomning murakkabligi qanday omillar asosida aniqlangan?

3. Atom modellari nimadan iborat?

4. G.Mozli qonuni nimadan iborat?

5. N.Bor vodorod atomining tuzilish nazariyasi qanday yaratilgan?

6. Bor postulatlari nimadan iborat?

7. Atomning energetik qobiqlari, s -, p -, d -, f – qobiqchalariga ta’rif bering.

8. Radioaktivlik nima?

9. Radioaktiv elementlar deb qanday elementlarga aytiladi?

10. Oddiy moddalar deb qanday moddalarga aytiladi?

11. Murakkab moddalar deb qanday moddalarga aytiladi?

12. Izotoplar deb nimalarga aytiladi?

13. Izobarlar deb nimalarga aytiladi?

14. Izotonlar deb nimalarga aytiladi?

15. Tartib raqami 25 bo’lgan element atomida elektronlar energetik pog’ona-chalarga qanday taqsimlanadi?

16. Elementning “atom raqamlari qanday ahamiyatga ega?”

17. Frantsuz olimlari P’er Kyuri va Mariya Skladovskaya-Kyurilar haqida nimalar-ni bilasiz.

18. P’er Kyuri va Mariya Skladovskaya-Kyurilar 1896 yilda atom massalari 226 va 210 ga teng bo’lgan, qanday ikkita yangi elementni kashf etdilar.

19. Radioktivlik bo’yicha A.B. Nobel mukofoti laureatlari haqida nima-lar bilasiz.

20. Radioaktivlik hodisasi ro’y berganda qanday zarrachalar ajralib chiqadi.

Testlar

1. Elektron qanday zarracha?

A) мусбат;

*B) манфий;

C) электрон нейтрал;

D) кучсиз.

2. Бош квант сон n нинг берилган қиймати билан аниқланадиган электронлар қобиғидаги электронларнинг максимал сони қайси формулада тўғри ифодаланган?

*A) _;

B) _;

C) _;

D) _.

3. Атомда электрон ҳолатини нечта квант сонлари характерлайди?

*A) n, l, m_l, m_s – тўртта квант сонлари характерлайди;

B) p, l - учта квант сонлари характерлайди;

C) p, l s - иккита квант сонлари характерлайди;

D) n - битта квант сонлари характерлайди;

4. Куйидаги радиоактив парчаланиш тенгламасини тўлиқ ёзинг.

226 222

Ra  Rn+- - - - - - - -

88. 
    86
    

кандай модда хосил булади?

*А)  – заррача

В) кургошин дойимий изотопи

С) протон

D)  – заррача

5. Ядро зарядлари бир хил бўлган атомларнинг маълум бир хили нима деб аталади?

*А) изотоп

В) молекула

С) корпускула

D) кимёвий элемент

6. Криптон – 80 атом ядросида, Kr₃₆ ⁸⁰ канча протон, нейтрон, электрон бор?

*А) 36 p ва 44 n

В) 36 p ва 44 е

С) 36 p ва 80 n

D) 80 p ва 36 n