Narkotik va psihotrop moddalarni aniqlash usullari. Moddalarning kimyoviy tarkibi kimyoviy va fizik- kimyoviy usullar asosida aniqlanadi. Narkotik moddalar ustida o'tkaziladigan tadqiqotlarning birinchi qismida bu moddalar qaysi sinfga (opiy, kokain va uning hossalari, kanabis, barbituratlar) kirishi kimyoviy reaktivlardan iborat testlar yordamida o'rganiladi. Tadqiqotning keyingi qismida yupka qatlam hromatografiyasi (YUKH) dan foydalanib, yanada aniqroq natijalar olinadi.
O'rganiladigan ob'ekt YUKH bilan birgalikda UB - spektrofotometriya usuli yordamida oʻrganilsa, olinadigan natija yuqori aniqlikda bo'ladi. Narkotik moddalarning aniqlashning zamonaviy usullari ichida hromatografik asboblar alohida o'rin egallaydi. Gaz suyuklik hromatogra-fiyasi (GSH) aralashma komponentlarini bug' holatida ajratishga asoslangan. Ko'plab ma'lumot beradigan va universal usullardan biri yuqori faol suyuqlik hromatografiyasi (YUFSH) hisoblanadi. Bunda o'rganilayotgan ob'ekt to'r holatiga o'tkazilmasdan sorbent va erituvchi oqimi o'rtasida komponentlarga ajratiladi.
Narkotik va psihotrop moddalarni aniqlashda va identifikatsiya qilishda qoʻllaniladigan vositalardan biri infraqizil spektroskopiya (IQ bo'lib, infraqizil nurlari molekulasidagi funksional gruppalar tomonidan yutilishiga asoslangan.
Narkotik moddalarni analiz qilishda ishlatiladigan zamonaviy va qimmatli usullardan biri masspektrometriya usuli bo'lib, kimyoviy ionlanish hisobiga elektron zarba bilan molekulani parchalab, harakterli ion fragmentlariga ajratishga asoslangan.
Tayanch so'zlar: dori-darmon, farmatsevtik preparatlar, fizik usullar, hromatografiya, giyohvandlik vositalari, psihotrop moddalari, hromatografiya, modalar,aniqlash usullari. narkotik
Nazorat uchun savollar. 1. Dori vositalariga nimalar kiradi va ularni sifati qanday fizik usullar orqali aniqlanadi?
2. Giyohvandlik vositalari va psihotrop moddalarga nimalar kiradi?
3. Narkotik va psihotrop moddalarni aniqlash usullari.
