İstiqamət: Mədəniyyətlərarası dialoq
Xar.c.II.29. Şagird mədəniyyət sahəsindən informasiyanı təyin edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
dövlət simvollarını (bayraq, gerb, himn) təyin edir
•
illustrasiyalarda/mətnlərdə əks olunan dövlət simvollarını, mədəni, məişət gerçəkliklərini
•
(məs., bayraq, abidə və s.) müşahidə edir və onları təyin edir
Xar.c.I.30. Şagird xaricidilli ölkənin mədəni və sosial-mədəni
özünəməxsusluğuna maraq göstərir və ona tolerant yanaşır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
ictimaiyyətdə davranış etiketini, qaydaları təyin edir və simulyativ hadisələri oynadıqda
•
onlara riayət edir
konkret sosial-mədəni məsələlər ətrafında ana dilində suallar verir/izahatların verilməsini
•
xahiş edir
mədəni özünəməxsusluğu müzakirə etdikdə öz fikrini, baxışlarını, yanaşmalarını düzgün
•
şəkildə ifadə edir
İstiqamət: Xarici dilin praktiki tətbiqi
Xar.c.II.31.
Şagird xarici dildə müxtəlif növ layihələri həyata keçirir (məs.,
sərgi; bayram süfrəsi; xaricilər üçün turist kitabçasını hazırlamaq və
meriyanın internet-səhifəsində yerləşdirmək; dünyanın hər hansı bir
diyarının elə bir sinfi ilə dostlaşmaq, hansı ki, həmin dili öyrənir və s.)
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
müəllimlə birlikdə layihənin nailiyyətlə həyata keçirilməsinin meyarlarını formalşdırırlar
•
qrup üzvləri sərbəst şəkildə həyata keçirilsəi mərhələləri müəyyən edir və planlaşdırırlar,
•
sonra qruplar tərtib etdikləri planı bir-birinə təqdim edir, müqayisə edir, təkmilləşdirirlər
XARİCİ DİLLƏR
X.D. - 62
2009
müəllimlə birlikdə layihənin yerinə yetirilmə müddətini təyin edirlər
•
müəllimin yardımı ilə bilik və bacarıqları səfərbər edir, müəyyən edirlər ki, verilən məsələnin
•
həlli üçün hansı bilik və bacarıqları əldə etməlidirlər
qrup üzvləri müəllimin yardımı ilə funksiyaları təyin edir və bölürlər
•
qrup üzvləri informasiya axtarır, seçir və işləyib hazırlayırlar
•
layihəni həyata keçirirlər
•
məşqlər edirlər, başqa qrup qarşısında təqdimatı simulyasiya edirlər, qeydləri, şərhləri nəzərə
•
almaqla layihəni təkmilləşdirir, üzərində düzəlişlər edirlər
layihənin yekun variantını hazırlayırlar və auditoriya qarşısında təqdim edirlər.
•
İstiqamət: Tədrisin təlimi
Xar.c.II.32. Şagird müəllimin yardımı ilə yerinə yetiriləcək tapşırığın
tələləblərini anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
tapşrığın nailiyyətlə yerinə yetirilməsi meyarlarının formalaşdırılmasında iştirak edir
•
tapşırığın həyata keçirilmə mərhələlərini ayırır
•
sahib olduğu bilik və bacarıqları təyin edir və tapşırığı yerinə yetirmək üçün onlardan
•
istifadə edir
yeni tapşırığı yerinə yetirdikdə hansı bilik və bacarıqların əldə ediləcəyini müəyyən edir
•
təyin edir ki, nədə çətinlik çəkəcək, nə ona asan olacaq, nədə yardım, məsləhət lazım
•
olacaq
tapşırığın hər bir mərhələsi üçün lazımi strategiyaları müəyyən edir
•
Xar.c.II.33. Şagird nailiyyətli təhsilin təmin edilməsi üçün strateji bacarıqları
əldə edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
işə başlamazdan əvvəl biliyini səfərbər edir
•
bu və ya digər mərhələnin konkret məsələsini həll etmək üçün hansı yanaşmalardan istifadə
•
edəcəkləri haqqında fikir mübadiləsində iştirak edir
lazım gəldikdə
•
yardım, məsləhət istəyir
işin yerinə yetirilməsindən sonra istifadə edilən strategiyaları təqdim edir, başqalarının
•
istifadə etdikləri strategiyalarla müqayisə edir
istifadə edilən strategiyaların effektivliyinin qiymətləndirilməsində iştirak edir
•
fərqli strategiyaların sınanılması-tətbiqinə razılaşır
•
X.D. - 63
XARİCİ DİLLƏR
2009
başqa-başqa, eləcə də ana dilinin öyrənilməsi zamanı əldə edilən təcrübəni bir-biri ilə
•
müqayisə edir, bu və ya digər strategiyanın başqa dilin və ya başqa fənnin öyrənilməsi
prosesində nə qədər yararlı olmasını müəyyən edir
səhvlərin, maneələrin səbəblərini təhlil edir
•
özünüqiymətləndirmə və başqasını qiymətləndirmək (şagird-müəllim və ya şagird-şagird
•
eyni yazını bir-birindən sərbəst şəkildə yoxlayırlar)
nəticələri müşahidə etməklə qeyd edir ki, harada irəliləyişi var
•
nailiyyətin və ya müvəffəqiyyətsizliyin səbəblərini onları gələcəkdə nəzərə almaq məqsədilə
•
təhlil edir
irəliləyişə mane olan səbəb və amilləri sadalayır (məs., resursdan lazımi şəkildə istifadə
•
etməyib, fəallığın əsas məsələsini ayıra bilməyib, mərhələdən birini buraxıb, məsələ çətin
gəlib ona, həvəsli deyildi və sairə)
öz qüsurlarını görür və sadalayır
•
nöqsanları aradan qaldırmaq üçün hansı bir ölçü götürəcəyini təyin edir
•
öz təşəbbüsü ilə düzəli şetmə ölçülərinə müraciət edir
•
Xar.c.II.34. Şagird dərs fəaliyyətinə dəstək göstərmək məqsədilə
resurslardan istifadə edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
dərslik resurslarından effektiv şəkildə istifadə edir (lüğət, struktur nümunələr, qrammatik
•
lüğət, illustrasiyalar və s.)
həm məktəbdə, eləcə də məktəbdənxaric əl çatılan resurslardan (dərsliyin əyani vəsaitləri,
•
lüğət, məktəb/kənd/şəhər kitabxanası, müəllim, səriştəli şəxs, internet və sairə) informasiya
toplayır
informasiya kommunikasiya texnologiyalarının (İKT) vasitəsilə informasiyanı/dərs
•
materialını axtarır
İKT-dən bu və ya digər materialın/mətnin hazırlanması/işlənilməsi üçün istifadə edir
•
layihələrin həyata keçirilməsi üçün İKT-dən istifadə edir
•
Xar.c.II.35. Şagird leksik ehtiyatını möhkəmləndirmək və zənginləşdirmək
üçün müxtəlif üsullara müraciət edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
keçilmiş leksik materialı müntəzəm şəkildə təkrarlayır
•
pis mənimsədiyi leksik vahidləri toplayır
•
yadda saxlamanın başqa-başqa üsullarından istifadə edir (bir neçə dəfə köçürmək, ucadan
•
təkrar etmək, eyniköklü sözləri, antonim/sinonim cütlərini qruplaşdırmaq, assosiasiya etmək,
mətndə istifadə etmək, mövzuya əsasən qruplaşdırmaq və s.)
XARİCİ DİLLƏR
X.D. - 64
2009
Xar.c.II.36. Şagird qrammatikanın mənimsənilməsinə dəstək göstərmək
məqsədilə strategiyalardan istifadə edir (asanlaşdırır).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
• konkret misalları müşahidə etməklə qrammatik strukturları/qaydaları təyin edir
təyin edilən strukturlardan/qaydalardan fərqli mətnlərdə istifadə edir
•
xarici dillərin qrammatik strukturları/qanunauyğunluqlarını bir-biri ilə müqayisə edir
•
sxemlərdən, cədvəllərdən, struktur modellərindən istifadə edir və özü də onları yaradır
•
Xar.c.II.37. Şagird nəticələrin yaxşılaşdırılması məqsədilə sinif yoldaşları ilə,
müəllim ilə, cütlük yoldaşı ilə əməkdaşlıq edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
cütlük yoldaşını, həmqrupunu həvəsləndirir
•
yardım təklif /tələb edir
•
qrup üzvləri ilə razılıqda hərəkət edir
•
həmqrupları ilə müzakirələr aparır (problemin həlli, funksiyaların bölünməsi üçün)
•
başqalarının fikirlərini dinləyir, öz fikrini bildirir
•
razılıq alınmadıqda razılığın əldə edilməsinə çalışır
•
ümumi işdə öz işini daxil etməyə çalışır
•
lazım gəldikdə cütlük yoldaşının/qrup üzvlərinin bir-birlərini qiymətləndirməklərində iştirak
•
edir
ideyaların müəlliflərini deyil, ideyaları tənqid edir, qiymətləndirmə zamanı düzgündür
•
başqaları tərəfindən buraxılan səhvləri nəzakətlə göstərir
•
nəticələrin qarşılıqlı təkmilləşdirilməsi üçün bir-birini qiymətləndirmədə iştirak edir
•
X.D. - 65
XARİCİ DİLLƏR
2009
III səviyyə
Əldə edilən nəticələr
İstiqamət:
Dinləmə
Oxu
Yazı
Xar.c.III.1.
Şagird xaricidilli
həmsöhbətlər arasında
gündəlik həyatla əlaqədar
mövzu üzrə interaksiyanı
(dialoq, monoloq,
müsahibə) dinləyir və
anlayır.
Xar.c.III.2.
Şagird qısa təlimatları,
bildirişləri, ictimai yerlərdə
edilən elanları dinləyir və
anlayır.
Xar.c.III.3
Şagird informasiya
audioverilişlərini dinləyir
və başa düşür.
Xar.c.III.4.
Şagird dinlənilən
məsələlərin effektiv
şəkildə həll edilməsi
və dinləmə bacarığının
təkmilləşdirilməsi üçün
müxtəlif strategiyalara
müraciət edir.
Xar.c.III. 5.
Şagird korrespondensiyanı
anlayır (rəsmi xarakterli məktub,
şəxsi məktub və ya onun elektron
variantı).
Xar.c.III.6.
Şagird müxtəlif mətn üzərində
hazırlanan elmi mətni (tarixi,
mədəni, arxeoloji, coğrafi və s.)
oxuyur və anlayır.
Xar.c.III.7.
Tərcümeyi-hal xarakterli
mətnləri (tərcümeyi-hal,
tərcümeyi-hal anketi) başa düşür.
Xar.c.III.8.
Şagird kiçik ölçülü hekayə
növündə mətni oxuyur və anlayır
(adaptasiya edilmiş hekayə,
xatirə, əhvalat, gündəlik).
Xar.c.III.9.
Şagird mətnin struktur
xüsusiyyətlərini, öyrəndiyi
dil-qrammatik formaları və
məzmunlu kontekstdə onların
funksiyasını təyin edir.
Xar.c.III.10.
Şagird mətni/parçanı ucadan
oxuyur.
Xar.c.III.11.
Şagird oxu məsələsini effektiv
şəkildə həll etməyə dəstək
göstərmək və oxu bacarığını
yaxşılaşdırmaq üçün müxtəlif
strategiyalara müraciət edir.
Xar.c.III.12.
Şagird müxtəlif növ mətnlər
yazır, hansında öz təcrübəsini
xırdalıqla təsvir edir.
Xarici həmyaşıdına
a)
məktub yazır (əlyazması və
ya elektron variant)/
b)Yaxınlarına şəxsi məktub
yazır (əlyazması və ya
elektron variant).
c) Gündəlik yazır.
Xar.c.III.13.
Şagird müxtəlif mövzu üzrə
(tarixi, mədəni, ekoloji və s.)
elmi xarakterli kiçik ölçülü
mətn yazır.
Xar.c.III.14.
Şagird yazı zamanı mətnin
strukturuna riayət edir,
baza dil-qrammatik vərdiş-
bacarıqlarına sahib olur və
funksional şəkildə istifadə
etməyə çalışır.
Xar.c.III.15.
Şagird yazı məsələlərinin
effektiv həllinə dəstək
göstərmək üçün və yazılı nitq
bacarığının yaxşılaşdırılması
üçün müxtəlif strategiyalara
müraciət edir.
XARİCİ DİLLƏR
X.D. - 66
2009
İstiqamət:
Danışıq
Mədəniyyətlərarası
dialoq
Xarici dilin
praktiki tətbiqi
Tədrisin təlimi
Dialoq nitqi
Xar.c.III.16.
Şagird interaksiyada
iştirak edir.
Xar.c.III.17.
Şagird
kommunikasiya
vəziyyətini ifadə
edir.
Monoloq nitqi
Xar.c.III.18.
Şagird ardıcıllıqla
söhbət edir.
Xar.c.III.19.
Şagird baza
qrammatik-dil
vərdiş-bacarıqlarına
sahib olur və
onlardan funksional
şəkildə istifadə
etməyə çalışır.
Xar.c.III.20.
Şagird nitq
məsələsinin
effektiv şəkildə həll
edilməsinə dəstək
göstərmək və şifahi
nitq bacarığını
təkmilləşdirmək
üçün müxtəlif
strategiyalara
müraciət edir.
Xar.c.III.21.
Şagird məqsədli
ölkənin/ölkələrin
gerçəkliklərini təyin
edir.
Xar.c.III.22.
Şagird xaricidilli
ölkənin mədəni
və sosial-mədəni
özünəməxsusluğuna
maraq göstərir və
ona tolerant yanaşır.
Xar.c.III.23
Şagird xarici dildə
müxtəlif növ
layihələri həyata
keçirir (məs., sərgi;
bayram süfrəsi;
xaricilər üçün
turist kitabçasını
hazırlamaq və
meriyanın internet-
səhifəsində
yerləşdirmək;
dünyanın hər
hansı bir diyarının
elə bir sinfi ilə
dostlaşmaq, hansı
ki, həmin dili
öyrənir və s.)
Xar.c.III.24.
Şagird müəllimin yardımı
ilə yerinə yetiriləcək
tapşırığın tələləblərini
anlayır.
Xar.c.III.25.
Şagird nailiyyətli təhsilin
təmin edilməsi üçün
strateji bacarıqları əldə
edir.
Xar.c.III.26.
Şagird dərs fəaliyyətinə
dəstək göstərmək
məqsədilə resurslardan
istifadə edir.
Xar.c.III.27.
Şagird leksik ehtiyatını
möhkəmləndirmək
və zənginləşdirmək
üçün müxtəlif üsullara
müraciət edir.
Xar.c.III.28.
Şagird qrammatikanın
mənimsənilməsinə dəstək
göstərmək məqsədilə
strategiyalardan istifadə
edir (asanlaşdırır).
Xar.c.III.29.
Şagird nəticələrin
yaxşılaşdırılması
məqsədilə sinif
yoldaşları ilə, müəllim
ilə, cütlük yoldaşı ilə
əməkdaşlıq edir.
X.D. - 67
XARİCİ DİLLƏR
2009
Tədrisin nəticələri və indikatorları
Istiqamət: Dinləmə
(dinləmək bacarığını inkişaf etdirmək üçün tədris məqsədilə yaradılan
audioyazılardan istifadə edilir, hansılarda nitq aydın və sakitdir)
Xar.c.III.1. Şagird xaricidilli həmsöhbətlər arasında gündəlik həyatla
əlaqədar mövzu üzrə interaksiyanı (dialoq, monoloq, müsahibə)
dinləyir və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
təyin edir, söhbət harada və necə davam edir
•
həmsöhbətləri, müsahibləri, müxbirləri təyin edir
•
söhbətin əsas mövzusunu/məsələlərini təyin edir
•
konkret informasiyanı toplayır (kim, nə, harada, nə zaman, hansı, necə, neçə, niyə və s.)
•
söhbətin məzmunundan irəli gələrək həmsöhbətlərin xasiyyətləri, işləri, gələcək planları,
•
maraqları və onlar arasında mövcud əlaqələri (mehriban, münaqişəli, uzun müddətin dostları,
yenicə tanış olanlar və s.) təyin edir və nəticə çıxarır
intonasiya ilə ifadənin modallığını fərqləndirir (sual, xahiş, tələb)
•
Xar.c.III.2. Şagird qısa təlimatları, bildirişləri, ictimai yerlərdə edilən elanları
dinləyir və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
elanın mövzusunu təyin edir (itmiş əşya, tədbir, səyahət və s.)
•
məqsədi təyin edir (reklam etmək, xəbərdar etmək, məlumat almaq və s.)
•
adresatı (ismarıc, elan ünvanlanan şəxsi) müəyyən edir
•
konkret informasiyanı toplayır (məsələn, itirilmiş əşyanın xüsusiyyətləri, ərzağın qiyməti,
•
yola düşmə vaxtı, təhlükəsizlik qaydaları və s.)
Xar.c.III.3. Şagird informasiya audioverilişlərini dinləyir və başa düşür.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
verilişin növünü (meteoroloji bületen, daycest, idman/mədəniyyət yenilikləri və s.) təyin
•
edir
əsas mövzunu/məsələləri (mükafatlandırma, maraq, kinofestival və sairə) təyin edir
•
XARİCİ DİLLƏR
X.D. - 68
2009
konkret informasiyanı toplayır (kim, nə zaman, harada, necə, neçə və s.)
•
Dinləmə strategiyaları
Xar.c.III.4. Şagird dinlənilən məsələlərin effektiv şəkildə həll edilməsi və
dinləmə bacarığının təkmilləşdirilməsi üçün müxtəlif
strategiyalara müraciət edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
canlı nitqi/köçürməni anlamaq üçün qeyri-verbal elementlərə müraciət edir (səs tembri,
•
intonasiya, mimika, jestikulyasiya, müxtəlif növ səs-küy, məntiqi vurğular, illustrasiya,
sxem)
tanış elementlərə əsaslanaraq yad sözlərin, ifadələrin əhəmiyyətini təyin edir (kommunikasiya
•
əhvalatı, kontekst, tanış dil konstruksiyaları)
mənalarını müəyyən etmək üçün yad sözləri qeyd edir
•
təsvir edir ki, dinlənilən məsələni hansı üsulla/yolla həlli edə bildi
•
başqaları tərəfindən seçilən üsulları müqayisə edir və nəticə çıxarır ki, hansı yanaşma daha
•
effektiv idi
məqsədə uyğun olaraq dinləmə strategiyasını dəyişir: ümumi məzmunu anlamaq üçün tanış
•
sözlərə, qeyri-verbal elementlərə əsaslanır və kommunikasiya halını, konteksti, danışıq
mövzusunu təyin edir
konkret informasiyanı təyin etmək üçün konkret əsasları seçir, lazımi informasiyanı toplamaq
•
üçün diqqəti onlara yönəldir
xarici dildə ona maraqlı olan tele\radio verilişlərə, filmlərə baxır və dinləyir.
•
İstiqamət: Oxu
Xar.c.III. 5. Şagird korrespondensiyanı anlayır (rəsmi xarakterli məktub,
şəxsi məktub və ya onun elektron variantı).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
müəllifi, adresatı, onların ünvanlarını, yola salınma tarixini sadalayır
•
korrespondensiyanın məqsədini sadalayır (təbrik, dəvətnamə, təşəkkür bildirmək, təklif
•
etmək, təəssüratları bölüşdürmək, izahat və sairə)
vəziyyəti/konteksti təyin edir, hansında məktub yazılıbdır
•
faktiki informasiyanı təyin edir (harada, necə, nə zaman, neçə, nə qədər, necə, niyə, kim
•
üçün və sairə)
respondentin yanaşmasını, əhval-ruhiyyəsini təyin edir
•
X.D. - 69
XARİCİ DİLLƏR
2009
informasiyalara əsaslanaraq müəllif və ya adresat haqqında konkret nəticələr çıxarır
•
Xar.c.III.6. Şagird müxtəlif mətn üzərində hazırlanan elmi mətni (tarixi,
mədəni, arxeoloji, coğrafi və s.) oxuyur və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
əsas mövzunu/məsələləri təyin edir
•
mətnin üzərində verilən faktiki informasiyanı təyin edir
•
informasiyanı konkret xüsusiyyətlərə əsasən (oxşarlıq-fərq; artan-azalan dərəcə və s.)
•
toplayır
faktı ehtimaldan, qiymətləndirmədən ayırır
•
faktlar və hadisələr arasında mövcud olan məntiqi əlaqələri təyin edir
•
mətndə verilən informasiyanı şəxsi təcrübəsi ilə əlaqələndirir
•
Xar.c.III.7. Tərcümeyi-hal xarakterli mətnləri (tərcümeyi-hal, tərcümeyi-hal
anketi) başa düşür.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
şəxsi təyin edir
•
hadisələrin vaxtı və yerini müəyyən edir (dövr, ad günü və yeri və s.)
•
şəxsin fəaliyyət göstərmə sahəsini sadalayır, hansında ki, o ad qazanıb
•
karyeranın mərhələlərini təyin edir
•
tərcümeyi-halda verilən informasiyaya əsasən şəxsiyyəti xarakterizə edir.
•
Xar.c.III.8. Şagird kiçik ölçülü hekayə növündə mətni oxuyur və anlayır
(adaptasiya edilmiş hekayə, xatirə, əhvalat, gündəlik).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
ümumi məzmunu təyin edir
•
düşünülmüş şəkildə başlığı mətnlə əlaqələndirir
•
nəql edəni, personajları, müəllifi təyin edir
•
hərəkətlərin ardıcıllığını təyin edir
•
konkret informasiyanı adlandırır (kim, harada¸ necə, niyə və sairə)
•
personajlar arasında mövcud münasibətləri təyin edir
•
izahatla verilən informasiyaya əsaslanaraq personajları xarakterizə edir
•
nəql edənin/personajların əhval-ruhiyyələrini, emosiyalarını, yanaşmalarını təyin edir.
•
XARİCİ DİLLƏR
X.D. - 70
2009
Xar.c.III.9. Şagird mətnin struktur xüsusiyyətlərini, öyrəndiyi dil-qrammatik
formaları və məzmunlu kontekstdə onların funksiyasını təyin edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
struktur təşkilinə əsasən eyni tipli mətnləri müqayisə edir (məsələn, elmi xarakterli iki
•
mətni) və ana dilində müzakirə edir ki, mətnin dərk edilməsi üçün hansı struktur daha çox
əlverişlidir və niyə
hərəkətlərin sıxlığını və müddətini ifadə edən dil vasitələrini təyin edir (zərf¸ felin uyğun
•
forması)
yer, istiqamət, məsafəni ifadə edən dil vasitələrindən istifadə edir
•
hərəkətlərin ardıcıllığını (qabaqlayan və ləngidən hərəkətlər) ifadə edən sadə dil
•
konstruksiyaları
məntiqi əlaqələri ifadə edən sadə dil strukturlarını (məs., səbəb, nəticə, mövqe) təyin
•
edir.
Xar.c.III.10. Şagird mətni/parçanı ucadan oxuyur.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
auditoriya qarşısında oxumaq istədiyi mətni/parçanı seçir
•
oxuyana qədər mətnin məzmununu anlayır
•
məzmuna əsasən nitqin tempini, səs tembrini və hündürlüyünü dəyişir
•
mətndə əks olunan emosiyaları intonasiya ilə ifadə edir
•
durğu işarələrinin funksiyası ilə intonasiyadan istifadə edir
•
oxu prosesində auditoriya ilə görmə əlaqəsini yaratmağa çalışır
•
açıq və aydın danışır
•
Oxu strategiyaları
Xar.c.III.11. Şagird oxu məsələlərinin effektiv şəkildə həllinə dəstək göstərmək
və oxu bacarığını təkmilləşdirmək məqsədilə müxtəlif
strategiyalara müraciət edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
tanışedici oxu üsullarına müraciət edir: mətnin quruluşuna, başlığına, abzaslarına,
•
illustrasiyalara, sərlövhələrə, ayrılan sözlərə və sairəyə diqqət yetirir; yad sözlərin üzərində
dayanmır
öyrədici oxu üsullarından istifadə edir: ilk dəfə oxuduqda mətnlə bütövlükdə tanış olur;
•
X.D. - 71
XARİCİ DİLLƏR
2009
çətinliklərə üstün gəlmək üçün anlaşılmayan, mürəkkəb və ya əhəmiyyətli hissələri bir
də oxuyur; kontekstin, təcrübənin və ya lüğətin yardımı ilə xarici sözlərin əhəmiyyətini
dəqiqləşdirir.
axtarıcı oxu üsullarından istifadə edir: konkret informasiyanın axtarılması məqsədilə mətni
•
tez bir də oxuyur, dayaqlar axtarır: düyün sözləri, abzasların birinci cümlələrini, rubrikaları,
izahatları, sxemləri, cədvəlləri və sairə)
tanış elementlərin yardımı ilə (illustrasiyalar, tanış kök, kontekst, ana dilində istifadə edilən
•
sözlər və s.) yad sözlərin, ifadələrin əhəmiyyətini sərbəst şəkildə təyin edir
müxtəlif elementlərin yardımı ilə (başlıq, abzasın əvvəli, düyün sözlər, abzaslardan biri,
•
seçilmiş sözlər) mətnin məzmunu haqqında ehtimallar söyləyir
oxu məsələsinin hansı üsulla/yolla həll etdiyini təsvir edir
•
başqaları tərəfindən seçilən üsulu müqayisə edir və nəticə çıxarır ki, hansı yanaşma daha
•
effektiv idi
Dostları ilə paylaş: |