Məsləhətçi: A.M.Vəliyev
Elmi redaktorlar: R.A.Səlimov, S.A.Sadıqova, T.Ə.Paşayev
Redaktorlar: Y.X.Yusifov, E.E.Yaqublu, F.Ə.Əliyev, G.A.Ağamoğlanova
Rəyçilər: Đ.H.Alıyev, R.T.Həsənov, S.M.Yaqubov, V.T.Novruzov
Lüğət A.H.Mansurovun təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə hazırlanaraq tərtib olunmuş və
mövzular üzrə aşağıdakı şəxslər tərəfindən redaktə edilmişdir:
Statistika nəzəriyyəsinin ümumi əsasları, rəsmi statistikanın təşkili –
R.A.Səlimov, A.H.Mansurov;
Statistika müşahidələrinin təşkili - R.A.Səlimov, A.H.Mansurov;
Riyazi statistika, statistik modelləşdirmə və proqnozlaşdırma –
S.Ş.Mövlamov, Y.X.Yusifov;
Statistik standartlar, təsnifatlar və registrlər – F.H.Hacıyev, E.H.Hacı, Q.F.Əliyev;
Đqtisadi statistika, müəssisələr statistikası - R.A.Səlimov, Y.X.Yusifov;
Sosial statistika, demoqrafiya statistikası – A.A.Məmmədov, R.M.Allahverdiyev;
Əhalinin siyahıyaalınması – Z.M.Abbasəliyev;
Ekologiya və sağlamlığın qorunması statistikası – A.A.Məmmədov, R.Ə.Lazımova;
Milli hesablar, maliyyə və vergi statistikası, mühasibat uçotu – N.C.Süleymanov;
Əmək statistikası – E.Y.Əhmədov, N.Đ.Xuduzadə;
Əhalinin həyat səviyyəsi və ev təsərrüfatlarının tədqiqatı statistikası – Y.Ə.Paşa;
Sənaye, nəqliyyat və rabitə statistikası – Y.X.Yusifov, H.N.Dadaşov, A.B.Orucov;
Kənd təsərrüfatı statistikası – S.O.Yusifov;
Ərzaq təhlükəsizliyi və balansları statistikası – Ə.T.Zeynallı;
Tikinti statistikası – Z.Q.Ağayev, F.B.Qubatov;
Ticarət, xidmət, turizm və gömrük statistikası – R.S.Suleymanov, A.B.Đbrahimova,
Ə.N.Əhmədov, R.A.Əliyev;
Qiymət statistikası – N.Ə.Quliyeva;
Statistik nəşrlər və təhlil – M.B.Əmirova;
Hüquqi məsələlər – S.E.Əhmədova;
Statistik məlumatların yığılması, işlənməsi və təhlilində istifadə olunan avadanlıq və
informasiya texnologiyaları – V.Ə.Allahverdiyev
Đzahlı statistika terminləri lüğəti / Redaktor-əlaqələndirici A.H.Mansurov,
Səda nəşriyyatı, Bakı 2010, 720 səh.
Azərbaycanın statistikasında ilk dəfə olaraq sistemli və kompleks şəkildə
hazırlanmış bu lüğətdə statistika sahəsində istifadə olunan 3768 anlayış və onların izahları
verilmişdir. Statistik lüğət tətbiqi xarakterə malikdir və statistiklər, iqtisadiyyatın müxtəlif
sahələrində çalışan iqtisadçılar, müəllimlər, tələbələr və digər geniş oxucu kütləsi üçün
nəzərdə tutulmuşdur.
3
Müqəddimə
XX əsrin 90-cı illərindən başlayaraq Azərbaycanın ictimai-iqtisadi həyatında
baş vermiş köklü dəyişikliklər statistika sahəsində də ciddi islahatlara zərurət
yaratmışdır. Yeni iqtisadi şəraitdə statistikanın yerinin və rolunun dərk edilməsi,
onun gələcək inkişafının ümumi məqsədləri, vəzifələri və istiqamətlərinin
müəyyənləşdirilməsi aktual məsələlərdən birinə çevrilmişdir. Təsadüfi deyil ki,
Azərbaycan statistikasının islahatlar strategiyası və taktikası məsələləri ölkə
Prezidenti tərəfindən hər beş ildən bir təsdiq olunan Azərbaycanda rəsmi statistikanın
təkmilləşdirilməsinə dair Dövlət proqramları ilə müəyyənləşdirilir. Həm Proqram
çərçivəsində, həm də statistikanın ümumi inkişafı məqsədilə atılmış addımlar
nəticəsində ötən dövr ərzində Azərbaycanda statistika sahəsində mühüm işlər həyata
keçirilmiş, bir sıra uğurlar əldə edilmişdir.
Bununla yanaşı, bu gün bir çox statistik problemlərin həllinə dair müəyyən
nəzəri, metodoloji, həmçinin praktiki materialların olması tələb olunur ki, bunlardan
da biri geniş istifadəçi kütləsi üçün nəzərdə tutulan statistik lüğətdir. Statistik lüğət
hazırkı islahatlar şəraitində cəmiyyətin statistikanın əsas nəzəri və praktiki məsələləri
üzrə məlumatlandırılması, uçot və statistika işçilərinin öyrədilməsi və ixtisaslarının
yüksəldilməsi prosesinin kökündən yaxşılaşdırılması,
Azərbaycan statistiklərinin
qabaqcıl dünya, o cümlədən Avropa statistikləri ilə qarşılıqlı münasibət qurmasının
vacibliyi nəzərə alınaraq hazırlanmışdır. Lüğət əyani vəsait kimi sosial-iqtisadi
prosesləri, onların ölçülməsi üçün tətbiq olunan metodları xarakterizə edən izahlı
göstəricilər sistemi olmaqla, insanların bu sahədə bilik və bacarıqlarının artırılmasına
xidmət edəcəkdir.
Statistik terminlər lüğəti, son illər ərzində Azərbaycan Respublikası Dövlət
Statistika Komitəsinin metodologiya sahəsində həyata keçirdiyi müxtəlif proqramlar
çərçivəsində aparılan işlərin məntiqi nəticəsi hesab edilə bilər və o, məlumatların
toplanması və təhlili sahəsində yerinə yetirilən bir sıra proqram və işlərin zəruri
metodoloji əsasını təmin etmək məqsədi daşıyır.
Statistik lüğətdə 3768 ifadə və anlayışların izahı verilmişdir. Bunlar statistika
nəzəriyyəsinin ümumi əsaslarına, riyazi və makroiqtisadi statistikaya, registr və
təsnifatlara, milli hesablar sisteminə və sahələrarası balanslara, əmtəə bazarları və
ticarət statistikasına, əmtəə, fond və valyuta birjaları, qiymət, maliyyə, kredit,
sığorta, bank statistikasına, müəssisələr statistikasına, istehsal və investisiya,
sahibkarlıq və innovasiya statistikasına, sosial sfera və xidmət, əhalinin həyat
səviyyəsi, əmək, əmək bazarı, məşğulluq, işsizlik və natamam məşğulluq,
demoqrafiya statistikası və əhalinin siyahıyaalınmasına, xarici iqtisadi əlaqələr,
beynəlxalq və gömrük statistikasına, ətraf mühit statistikasına, habelə turizm,
telekommunikasiya və poçt, audio-vizual xidmətlər kimi sahələrə aiddir. Lüğətdə
həmçinin statistik məlumatların toplanması, işlənməsi və təhlilində
yeni texnikanın
və texnologiyanın tətbiqini əks etdirən ifadələr də verilmişdir. Zəruri hallarda, qarışıq
sosial-iqtisadi elmlərin ifadə və anlayışlarından istifadə edilmiş və Avropa Đttifaqının
müəssisələrin struktur statistikası və müəssisələr statistikası üzrə metodoloji vəsaiti
haqqında qərarında öz əksini tapmış dəyişən kəmiyyətlərin ifadələri də daxil
edilmişdir.
4
Müxtəlif məlumatların yığılması və daha geniş statistik işlər üçün ən vacib
şərtlərin bütün dəyişənlərin, adların və xüsusiyyətlərin aydın şərh edilməsinə imkan
verən vahid, razılaşdırılmış və dəqiq terminləri özündə cəmləşdirən lüğətdə yeni
iqtisadi şəraitdə statistikanın problemlərini də əks etdirən, qanunvericilik aktları
nəzərə alınmaqla ən əhəmiyyətli anlayışların açıqlanmasına çalışılmışdır. Belə dəqiq
terminologiya vasitəsilə statistik məlumatların müqayisələrinin keyfiyyətinə müsbət
təsir ediləcəyi düşünülmüşdür. Bu lüğətin geniş yayılması statistiklər və milli
təşkilatlar və peşəkar birliklər kimi digər potensial istifadəçilər arasında əlaqə və
dialoqun fəallaşmasına təsir göstərəcəkdir və müxtəlif birgə təşəbbüslərin həyata
keçirilməsində onlar arasında qarşılıqlı anlaşmanın, sosial-iqtisadi göstəricilərin
mahiyyətinə eyni cür yanaşmanın əldə olunmasına kömək edəcəkdir.
Lüğətdə verilən təriflərdə ifadələrin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq müxtəlif
mənbələrdən, o cümlədən beynəlxalq vəsaitlərdən istifadə edilmişdir.
Lüğətdə registrlə bağlı ifadələr özündə “Statistik məqsədlər üçün müəssisələr
registri” və “Đqtisadi demoqrafiya” vəsaitlərində istifadə olunan ifadələri birləşdirir.
Statistik məqsədlər üçün registr statistika müşahidələri üçün istifadə olunan,
məlumatların mənbəyi kimi çıxış edən, hüquqi və inzibati fayllarda nəzərə alınan
statistik vahidlər və vahidlər arasında “körpünü” (əlaqəni) təmin edən vasitə kimi
düşünülmüşdür. Azərbaycan statistikasında belə ifadələr artıq adaptasiya olunmuşdur.
Müəssisələrin struktur statistikasına dair bir çox ifadələr Avrostata məxsus olan
“Sənaye və sənayedə müayinələrin əlaqələndirilməsi” və “Ticarət, xidmət, nəqliyyat”
vəsaitlərindən götürülmüşdür. Ümumi ifadələrlə (struktur statistikası), sənaye, xidmət
və ticarət statistikası üçün spesifik ifadələr arasındakı fərqlərin göstərilməsinə xüsusi
fikir verilmişdir.
Müəssisələrin uçot və hesabatına aid olan ifadələrin hazırlanmasında
Avrostatın “Müəssisələrin uçotu sistemi” lüğətindən istifadə olunmuşdur. Xarici
ticarət statistikası üzrə ifadələr hazırlanarkən xarici ticarət üzrə Avrostatın
vəsaitlərindən, Avropa Komissiyasının Gömrük məcəlləsinə aid olan qanunvericilik
aktlarından istifadə olunmuşdur. Đfadələr seçilərkən onların istifadə olunması tezliyi
və xarici ticarətə dair məlumatların toplanması və təhlili metodologiyası sahəsində
ifadələrin minimuma endirilməsi meyarı əsas götürülmüşdür.
Milli hesablara aid olan ifadələrin seçilməsi BMT-nin MHS-nin (1993)
cədvəlləri bazasında həyata keçirilmişdir. Seçilmiş ifadələrə hər bir ifadənin düzgün
başa düşülməsi üçün lazımi tərif verilmişdir.
Son illərdə ölkə statistikasının təcrübəsində bir çox ifadələrin və anlayışların
Avropa MHS (1995) və MHS (1993) ilə uyğunlaşdırılması istiqamətində böyük işlər
aparılsa da, bir sıra ifadələrin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üzrə hələ çoxlu işlərin
görülməsi tələb olunur. Buna görə də bu lüğətdə verilən anlayışlar hüquqi cəhətdən
məcburi (vacib) hesab edilmir və yaxın gələcəkdə dəyişikliklərə məruz qala bilər.
Bir sıra hallarda lüğətdə istifadəçiləri məlumatlandırmaq üçün sosializm
quruluşunu əks etdirən termin və anlayışlar saxlanmışdır ki, gələcək nəşrlərdə onlar
lüğətdən çıxarıla bilər.
Statistik lüğət tətbiqi xarakterə malikdir və geniş oxucular dairəsinə
hesablanmışdır. O, statistika və uçot işçiləri, fəaliyyətin müxtəlif sferalarının
iqtisadçıları və mütəxəssisləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Lüğət dövlət və
5
kommersiya strukturlarının mütəxəssisləri, iqtisadçı-alimlər, ali təhsil müəssisələrinin
müəllimləri və tələbələri üçün faydalı olmaqla, həmçinin mütəxəssislərin
hazırlanması və yenidən hazırlanmasına müəyyən kömək edə bilər.
Özündə anlayışların tərifini əks etdirən və əks etdirməyən bütün ifadələr
mündəricatda və lüğətdə əlifba sırası qaydasında verilmişdir. Đfadənin ikili və daha
çox tərifi olduğu hallarda onların mənbələrinin göstərilməsinə çalışılmışdır.
Hazırkı nəşrdə ifadələrin təriflərinin tərtibi üçün istifadə olunmuş bütün
müxtəlif mənbələr verilmişdir.
Lüğətin müəllifləri istənilən şərhi və təklifi əvvəlcədən alqışlayır və lüğətin
gələcəkdə daha təkmilləşdirilmiş yeni nəşrlərində nəzərə alınacağını bildirir.
6
LÜĞƏTDƏN ĐSTĐFADƏYƏ DAĐR TÖVSĐYƏLƏR
Đzahlı statistika lüğəti statistika elminin və təcrübəsinin müxtəlif məsələləri
üzrə ayrı-ayrı maddələrdən ibarətdir. Bütün terminlər, anlayışlar və göstəricilər
lüğətdə ciddi surətdə əlifba qaydasında yerləşdirilmişdir. Termin olan söz şrifti
seçilməklə verilmişdir, məsələn, “ÜMUMĐ DAXĐLĐ MƏHSUL”.
Hər hansı bir statistik termindən statistika elminin və təcrübəsinin müxtəlif
sahələrində istifadə edildiyi hallarda, termin-sözün tətbiq edildiyi sahə eyni şriftlə
mötərizədə göstərilir, məsələn, “5 YAŞADƏK UŞAQLAR ARASINDA AŞAĞI
ÇƏKĐLĐLƏRĐN PAYI” (Minilliyin bəyannaməsində əks olunmuş inkişaf
göstəricilərindən).
Đki və daha çox sözlərdən ibarət olan maddələrin adları canlı danışıqda və
ədəbiyyatda qəbul edilmiş ardıcıllığa uyğun olaraq yerləşdirilmişdir.
Lüğətdə istinad etmənin ümumi qəbul edilmiş lüğət sistemindən geniş istifadə
edilmişdir. Belə ki, bu ya digər statistik terminin, anlayışın və ya göstəricinin izahının
tapılması üçün, onun verildiyi maddəyə və ya məzmununa görə verilmiş terminə
uyğun olan maddəyə istiqamətləndirilməsindən (göndərilməsindən) geniş istifadə
edilmişdir. Bundan əlavə, bir çox maddələrin sonunda digər maddələrə istinadlar da
verilmişdir ki, bu da oxucuya onu maraqlandıran termin haqqında daha geniş
məlumat əldə etmək üçün tövsiyə edilir. Bütün istinad sözləri lüğətin məzmununda
kursivlə verilmişdir və onun yanında “bax” sözü göstərilmişdir. Məsələn, “QĐYMƏT
ĐNDEKSLƏRĐ SĐSTEMĐ” – “Orta qiymət indeksi”nə bax və ya “SEÇMƏ
MƏCMU” –”Seçmə”yə bax. Lüğətdə oxşar anlayışlara istinad edilməsi də tətbiq
edilir. Məsələn, “SADƏ AĐLƏ”. ”Nuklear ailə”yə bax.
Lüğətdə eyni bir ifadəyə bir neçə tərifin verilməsi statistikanın müxtəlif
sahələrində onun əhəmiyyətindən asılı olaraq müxtəlif anlayışlardan, habelə
Azərbaycan Respublikasının və Avropa Đttifaqının qanunvericilik aktları arasındakı
fərqlərdən irəli gəlir. Fərqləri aydın göstərmək üçün ifadənin Avrostatdan götürülmüş
versiyasının tərifi rum rəqəminin II, III və ya IV işarələri ilə qeyd edilmişdir.
Əlamətləri düsturla verilən və ya hesablamaları aparılan düstur və
hesablamalarda ayrı-ayrı əlamətlərin iqtisadi-statistik əhəmiyyətinin (qiymətinin)
mənası lüğətin hər bir konkret maddəsində ayrıca izah edilir.
Statistik lüğətin məzmununda bir sıra sözlərin ixtisarları və onların
birləşmələrindən də istifadə edilmişdir ki, onlar haqqında məlumat ayrıca verilmişdir.
7
-A-
Abonement ............................................... 11
Abonent .................................................... 10
Abonent borcu .......................................... 10
AB
Ş-da tikinti senzləri ............................... 10
“Açaralt
ı tikinti ......................................... 10
Aç
ıq depozit .............................................. 10
Aç
ıq əhali .................................................. 10
Aç
ıq hesab ................................................. 10
Aç
ıq informasiya ehtiyatlarının elektron
kataloqu ..................................................... 10
Aç
ıq səhmdar cəmiyyəti ............................. 10
Ad (qudvill) ............................................... 10
A
dambaşına düşən əmtəə dövriyyəsi .......... 10
A
dambaşına düşən karbon 4-oksid tullantiları
v
ə xlor-ftorkarbonun ozonu məhv edən
birl
əşmələrinin istehlakı (omq tonla) .......... 10
A
dambaşına orta gəlir üzrə əhalinin
bölünm
əsi .................................................. 11
Adam-gün .................................................. 12
Adam-saatlar .............................................. 12
Addan istifad
ə ilə bağlı icarəyə vermə
hüquqlar
ı .................................................... 12
Adi
əlavə məhsul ....................................... 12
Adi f
əaliyyət növündən gəlir ...................... 12
Adi s
əhm.................................................... 12
Adi veksel .................................................. 12
Adlar c
ədvəli.............................................. 12
Adl
ı emissiya qiymətli kağızları ................. 12
Adl
ı qiymətli kağızlar ................................ 12
Adl
ı səhmlər .............................................. 12
Adl
ı veksel ................................................. 12
Agent ......................................................... 13
A
ğacların əsas istifadə üçün kəsilməsi ........ 13
A
ğır cinayət ............................................... 13
A
ğır fiziki əməklə məşğulluq ..................... 13
Axenvall .................................................... 13
Ax
ınlar ....................................................... 13
Ax
ınlar hesabı (cari əməliyyatlar) .............. 13
A
xşam (qiyabi) ümumi təhsil müəssisələri . 13
Aİ xaricinə əmtəə və xidmətlərin ixracı ...... 13
Ail
ə ............................................................ 13
Ail
ə (ev) təsərrüfatı .................................... 14
Ail
ə başçısı (ev təsərrüfatının başçısı) ........ 14
Ail
ə büdcəsi ............................................... 14
Ail
ə kəndli təsərrüfatı ................................. 14
Ail
ə müəssisəsində işləyən şəxslər ............. 14
Ail
ə statistikasının məlumat mənbələri ....... 14
Ail
ə vəziyyəti ............................................. 15
Ail
ə yükü ................................................... 15
Ail
ələrin tipologiyası .................................. 15
Ail
əlik əmsalı ............................................. 15
Ail
ənin artması ehtimalı ............................. 16
Ail
ənin həyat tsikli ..................................... 16
Ail
ənin strukturu ........................................ 17
Ail
ənin üzvlərinin sayı ............................... 17
Ail
əsiz ....................................................... 17
Akkreditiv .................................................. 17
Akselerator (sür
ətləndirici) ......................... 17
Aksept ....................................................... 17
Aksiz ......................................................... 18
Akt ............................................................. 18
Aktivin qal
ıq dəyəri ................................... 18
Aktivl
ər...................................................... 18
Aktivl
ər və passivlər balansı (mühasibat
balans
ı) ...................................................... 19
Aktivl
ərin dönərliyi əmsalı ......................... 19
Aktivl
ərin həcmində digər dəyişikliklər
hesab
ı......................................................... 19
A
ktuallaşdirma ........................................... 20
Aktuari ....................................................... 20
Aqrar islahat .............................................. 20
Aqrar-s
ənaye kompleksi ............................. 20
Al
ət ............................................................ 20
Ali ixtisas t
əhsilinin təhsil müəssisələri ...... 21
Ali t
əhsil müəssisələrinin növləri ............... 21
Ali t
əhsilin dövlət təhsil standartı ............... 21
Ali t
əhsilin pillələri .................................... 21
Ali t
əhsilin ümumi qeydiyyat əmsalı .......... 21
Ali v
ə orta ixtisas təhsil alma formaları ...... 21
Al
ıcı bazarı ................................................ 21
Al
ıcıların sifarişi üzrə proqram təminatı ..... 21
Al
ıcıların tipləri üzrə dövriyyə ................... 21
Al
ıcıların yaşayış yerlərinin yaxınlığında
yerl
əşən mağaza ......................................... 21
Al
ıcılıq qabiliyyəti pariteti (aqp) ................ 22
Al
ıcının qiyməti ......................................... 22
Al
ındığı vəziyyətdə təkrar satılmaq üçün
al
ınmış əmtəələrin ehtiyatlarının dəyişməsi 22
Al
ındığı vəziyyətdə yenidən satilmaq üçün
al
ınmış mal və xidmətlər ............................ 22
Al
ınıb-satılmaq üçün mallar ....................... 23
Al
ınma dəyəri ............................................ 23
Al
ınma və ödəmələrə aid olan faizlər ......... 23
Al
ınmaya və ödənməyə aid olan komisyon
haqq
ı .......................................................... 23
Al
ınmiş qudvill .......................................... 23
Al
ış (tədarük) üzrə birliyə daxil olma ......... 23
Al
ış qiyməti ............................................... 23
Al
ış və təkrar satış üzrə fəaliyyətdən dövriyyə
.................................................................. 23
8
Al
ış və təkrar satiş üzrə ticarət fəaliyyətindən
dövriyy
ə ..................................................... 24
Alqoritm .................................................... 24
Alqoritmik dil ............................................ 24
Alqoritmin blok-sxemi ............................... 24
Alqoritmin mür
əkkəbliyinin
qiym
ətləndirilməsi ..................................... 24
Alqoritml
əşdirmə ....................................... 24
Altproqram ................................................ 24
Ambulatoriya x
əstəsinin tibbi kartı ............. 24
Ambulatoriya-poliklinika mü
əssisələrinin
gücü ........................................................... 24
Ambulator-poliklinika (müalic
əxana)
mü
əssisələri ............................................... 25
Amill
ərin təsirinin indeks təhlili ................. 25
Amortizasiya .............................................. 25
Amortizasiya ayirmalar
ı ............................. 26
Amortizasiya fondu .................................... 26
Amortizasiya plan
ı ..................................... 26
Amortizasiyanin indeksl
əşdirilməsi ............ 26
Amplituda .................................................. 26
Ana ölümü ................................................. 26
Ana ölümü
əmsalı ...................................... 26
A
na şirkət, müəssisə ................................... 27
Analar
ın orta yaşı ....................................... 27
A
nalitik qruplaşdırma................................. 28
Analitik modell
əşdirmə .............................. 28
Analitik proqnoz ........................................ 28
Analitik vahid ............................................ 28
Anamnestik metod ..................................... 28
A
namnestik müşahidə ................................ 28
Ani statistik toplama .................................. 28
Anket ......................................................... 28
Anketl
əşdirmə ............................................ 29
Annuitet ..................................................... 29
Antenatal ölüm........................................... 29
Apartament ................................................ 29
Aral
ıq istehlak ............................................ 29
Aral
ıq mallar .............................................. 29
Aral
ıq məhsullar (yarimfabrikatlar) ............ 29
Arbitraj ...................................................... 29
Art
ıq mövcud olan bina və digər tikililərə
investisiya qoyuluşları ................................ 29
Assimilyasiya h
əddi ................................... 30
Assosiasiya
əmsalı ..................................... 30
A
şağı gəlirin aralığı .................................... 30
A
şınan aktivlər ........................................... 30
A
şınma ...................................................... 30
Atmosfer havas
ının trans-sərhədlərdə
çirkl
ənməsi ................................................ 30
Atmosfer havas
ının vəziyyəti və çirklənməsi
statistikas
ı .................................................. 30
Atmosferi çirkl
əndirən qazlardan
t
əmizlənmə ................................................ 31
Audio-vizual bazarlar v
ə xidmətlər ............ 31
Audio-vizual bölm
ədə məşğul olan müvəqqəti
hey
ət .......................................................... 31
Audio-vizual ev t
əsərrüfatları ..................... 31
Audit .......................................................... 31
Auditor riski ............................................... 32
Avadanl
ığın işləmə və boş dayanma vaxtı .. 32
Avadanl
ığın vaxt balansı ............................ 32
Avadanl
ığın yaşı (yaş strukturu) ................. 33
Avadanl
ıqlara kapital qoyuluşu .................. 33
Avadanl
ıqlardan istifadə edilməsi .............. 33
Avadanl
ıqlardan istifadə əmsalları ............. 33
Avadanl
ıqların işinin növbəlilik əmsalı ...... 33
Avadanl
ıqların işləmə (tutumdan istifadə)
əmsalı ........................................................ 33
Avadanl
ıqların quraşdırılması .................... 33
Aval (veksel
əmanəti) ................................ 33
Avans......................................................... 34
Avans hesabat
ı ........................................... 34
A
vizo (bildiriş vərəqəsi) ............................. 34
Avropa
İttifaqı (Aİ) .................................... 34
Avropa
İttifaqı daxilində mal və xidmətlərin
al
ınması ..................................................... 34
Avropa
İttifaqına üzv ölkələr arasında
ticar
ət ......................................................... 35
Avropa
İttifaqına üzv-ölkələrin ticarət balansı
(dsf-franko-bort) ........................................ 35
Avropa
İttifaqında xarici ticarət üzrə statistika
m
əlumatıları ............................................... 35
Avropa
İttifaqında iqtisadi fəaliyyət
növl
ərinin statistik təsnifatı (NACE -
ABFT) ....................................................... 35
Avropa
İttifaqının xarici ticarət balansı (sif-
fob) ............................................................ 35
Avropa
İttifaqının malları ........................... 35
Avropa
İttifaqının hüdudlarından kənarda
olan ölk
ələrdən mal və xidmətin idxalı ....... 35
Avropa Milli Hesablar Sistemi (AMHS-
1995) ......................................................... 36
Avropa
Şurası (AŞ) .................................... 36
Avropa Yenid
ənqurma və İnkişaf Bankı
(
AYİB) ...................................................... 36
Avrostat ..................................................... 36
Avrovalyuta ............................................... 36
Avtobus ..................................................... 37
Avtokorrelyasiya funksiyas
ı ....................... 37
Avtomagistral ............................................ 37
Avtomat telefon stansiyalar
ı ....................... 37
A
vtomatlaşdırılmış əhali kartotekası .......... 37
A
vtomatlaşdırılmış informasiya ehtiyatları . 38
9
A
vtomatlaşdırılmış informasiya sistemləri və
onlar
ın texnologiyalarının təminat vasitəsi . 38
A
vtomatlaşdırılmış iş yerləri ...................... 38
A
vtomatlaşdırılmiş məlumat bankında
m
əlumatların qorunması ............................. 38
A
vtomatlaşdırılmış məlumatlar bankı ......... 38
A
vtomatlaşdırılmış təsnifatlar bankı ........... 38
A
vtomobil qoşquları .................................. 39
Avtomobil n
əqliyyatı vasitəsi ..................... 39
Avtomobil n
əqliyyatı ................................. 39
Avtomobil n
əqliyyatı müəssisəsi ................ 39
Avtomobil n
əqliyyatının infrastrukturu ...... 39
Avtomobil yollar
ının dərəcələri .................. 39
Avtomobil yollar
ının uzunluğu................... 39
Avtomobil yolu .......................................... 39
Avtomobil-gün ........................................... 39
A
vtomobilin ümumi yürüşü ....................... 39
Avtomobill
ərə, məişət cihazlarına və şəxsi
istifad
ə əşyalarına texniki xidmət və təmir
üzr
ə xidmətlər ............................................ 39
Avton
əqliyyat vasitələrinin istehsalçısının
tör
əmə şirkəti kimi çıxış edən avtonəqliyyat
vasit
ələrinin satıcısı .................................... 40
Avton
əqliyyat vasitələrinin satışı üzrə
dilerl
ər ....................................................... 40
Avton
əqliyyat vasitələrinin satışı üzrə
konsessiyaç
ı ............................................... 40
Avtoreqressiya modeli ............................... 40
Avuarlar ..................................................... 40
Ayr
ıca (xüsusi) bölmələr ............................ 40
Azad
İqtisadi Zona (AİZ) ........................... 40
Az
ərbaycan Respublikası subyektlərinin
mülkiyy
əti .................................................. 40
Az
ərbaycan Respublikasinin Dövlət Statistika
Komit
əsi .................................................... 40
Az
ərbaycan Respublikasının Gömrük
M
əcəlləsi (AR GM) ................................... 42
Az
ərbaycan Respublikasının Xarici
Ticar
ətinin Gömrük Statistikası .................. 42
Az
ərbaycan Respublikasının Mərkəzi
Bank
ı ......................................................... 43
Az
ərbaycan Respublikasının milli
t
əsnifatları .................................................. 43
Az
ərbaycanda statistikanın təşkili .............. 43
Az
ərbaycanın əmtəələri .............................. 44
A
zuşaqlı ailə .............................................. 44
Dostları ilə paylaş: |