Dərslik Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 16 mart 2007-ci IL tarixli məktubu ilə müsbət rəy verilmiş tədris proqramı əsasında yazılmışdır. «TƏBİB»

Mülki Müdafiə Tibb Xidmətinin qüwə və vasitələri.

Tibb Xidmətinin qüvvələrinə tibbi müəssisə və tibbi qurumlar aiddir və 2 yerə ayrılır.

1. 
   Obyektlər, idarə təşkilat üzrə-sanitar post (SP), sa­nitar drujina (SD)
   
2. 
   Ərazi üzrə tibbi müəssisələr-İlk Həkim Yardımı Dəs­təsi, (İHYD), Səyyari Epidemiya əleyhinə Dəstə (SEƏD), İxtisaslaşdırılmış Tibbi Yardım Briqadası İTYB), İxtisaslaşdırılmış Tibbi Yardım Dəstəsi.
   

(İTYD), İxtisaslaşdırılmış Epidemiya Əleyhinə Briqa­da (İEƏB), Səhra İnfeksion Qospitalı (SİQ), Epidemioloji Kəşfiyyat qrupu (EKQ),

Sanitar post - SP - 4 nəfərdən ibarətdir, post rəisi və 3 nəfər sanitar drujinaçı.

Sanitar post üçün aşağıdakı təhcizat nəzərdə tutul­muşdur: sanitar çanta, aptekcə, sanitar xərəklər, yük üçün qayışlar, fərdi mühafizə vasitələri, Qırmızı Aypara və Xaç olan qol nişanları.

Sanitar post ekstremal şəraitdə xəsarətalmışlara ilk tibbi yardım göstərir.

Sanitar drujina 24 nəfərdən ibarətdir: komandir, siyasi işlər üzrə müavin, rabitəçi, sürücü və hərəsində 4 nəfər ol­maqla 5 manqası. Əsas vəzifəsi ocaqlarda yaralıların axta­rılması və ilk tibbi yardımın göstərilməsi, ocaqdan çıxarıl­maqla nəqliyyat vasitələrinə yüklənməsini həyata keçir­məkdən ibarətdir. Sanitar drujina İHYD və SEƏD-in tər­kibində ocaqlarda fəaliyyət göstərir və 1 saat ərzində 50 nə­fərə ilk tibbi yardım göstərə bilər. Bakterioloji ocaqlarda sanitar drujina 1500 nəfər arasında müşahidə aparmalıdır. Xəstəxanalarda isə sanitar drucina yaralı və xəsarətalmışla- ra qulluq etməlidir.

İlk Həkim Yardımı Dəstəsi (İHYD).

tİHYD-si tibbi xidmətin əsas qurumlarından biridir. Bu qurum səhiyyənin xəstəxana, poliklinika və müəssisələ­rin tibbi-sanitar hissələrinin bazasında yaradılır.) Əsas təyi­natı yaralı və xəstələrə ilk həkim yardımının göstərilməsidir^ İlk həkim yardımı dəstəsi idarə və 8 şöbədən-qəbul çeşidlə­mə, əməliyyat sarğı, hospital, tibbi təxliyyə, hissəvi sanitar təmizləmə və ayaqqabı, paltarların dezaktivasiyası, tibbi təchizat, labaratoriya və təsərrüfat şöbələrindən ibarətdiıy Ştatda 8 həkim, orta tibbi heyət, 2 sanitar drujina, sanitar­lar və təsərrüfat heyəti vardır. Dəstə tibbi təchizatında tib­bi, xüsusi və sanitar təsərrüfat əmlakı, elektrostansiya, ra­diostansiya, fərdi dozimetrlər, kimyəvi kəşfiyyat cihazı, xi­lasedici texnika və nəqliyyat vasitələrinə malikdir.

İxtisaslandırılmış Tibbi Yardım briqadası (İTYB) və İxtisaslandırılmış Tibbi Yardım Dəstəsi (İTYD) kinik pro­filli elmi-tədqiqat inistitutları, tibb universitetləri, həkimləri təkmilləşdirmə inistitutlarmm bazasında yaradılır. İTYB və İTYD-in əsas vəzifəsi şəhərkənarı zonada yaralı və xəstələr təkmilləşdirilmiş və ixtisaslaşdırılmış tibbi yardım göstər­mək ibarətdir. Heyəti 5 nəfər, 2 həkim, 2 orta tibbi heyət və

sürüjüdən ibarətdir. Tibbi təjhizatı təkmilləşdirilmiş və ixti­saslaşdırılmış tibbi yardımın tələbatına uyğun olmalıdır.

Səyyari Epidemiyaəleyhinə Dəstələr (SEƏD).

SEƏD epidemiologiya, gigiyena və mikrobiologiya inistitutlarmın bazasında yaradılır. SEƏD-in əsas vəzifəsi fövqaladə vəziyyət elan olunmuş ərazidə sanitar-gigiyenik və epidemiyaəlyhinə tədbirlər həyata keçirməkdən ibarətdir və tərkibində idarə və 3 şöbə var: sanitar-epidemioloji, la­boratoriya və dizenfeksiya şöbəsi. Laboratoriya şöbəsinin tərkibində bakterioloji, sanitar-kimyəvi və radioloji bölmə­ləri və 1 sanitar drujina var. Dəstə dizenfeksiya-duşxana avtomobili və ya qurğusu, laboratoriya əmlakı, dozimet- riya aparatları, fərdi mühafizə vasitələri və avtonəqilyyatla təmin edilir.