Дузлылы2ыны4 81м патасланы7 д1режесини4 жо3арылы2ына байланыслы, бул т6рдеги су7лары толы2ы менен усы ма3сетке пайдаланы7 м6мк


Ma`ruza №7  Qoraqalpog`istonning o`simliklari, xayvonotlar dunyosi va



Yüklə 1,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/29
tarix20.11.2023
ölçüsü1,03 Mb.
#162888
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   29
qoraqalpogiston tabiiy geografiyasi

Ma`ruza №7 
Qoraqalpog`istonning o`simliklari, xayvonotlar dunyosi va
biologik resurslari. 
Reja: 
1.Qoraqalpog`iston hududida o`simlik qatlamining joylashishi va rivojlanishi. 
2

Qoraqalpog`iston territoriyasining xayvonotlar dunyosi. 
3. Qoraqalpog`istonning biologik resurslari. 
1.
 
Qoraqalpog`iston hududida o`simlik qatlamining joylashishi va rivojlanishi.
 
Qoraqalpog`iston hududida o`simlik qatlamining joylashishi va rivojlanishi
uning umumiy tabiiy sharoitlariga, ayniqsa bizning respublikaning tuproq 
qatlamining namlik va tuproqning sho`rlanish darajasiga bevosita bog`liq.
1
2
Amudaryo hozirgi del`tasining juda ko`p bo`limini botqoqli-o`tloqli 
tuproqlardagi qamishzorlar va to`qaylar egallaydi. Bu o`simliklar egallab turgan 
territoriya Orol dengizi qirg`og`iga tutashib, Bo`rlitov ustyurtligida joylashgan 
deyarli teng tomonli katta uchburchak formasiga ega. 
Qamishzorlar, odatda yozda suv olib ketuvchi botiq erlarga moslashgan bo`ladi, 
bu joylarda qamishdan boshqa ekan, urug`, kedirlar ham keng tarqalgan. 
Zaxsiz quruq erlarga to`qay o`simliklari moslashgan bo`lib unda bo`yan, yantoq, 
bug`doyiq, qizil kendir, urug`, ajiriq, yulg`un, qorabaroq, sho`ralar bilan bir qatorda 
to`qayning yuqori yarusida to`rong`il, jiyda va tollar uchraydi. 
To`qaylarning asosiy massivlari Shabboz, Boday, Nazarxon, Nurumtubek va 
Shortanbaylarning atrofida to`plangan. Ayrim joylarda keng maydonni egallagan 
yulg`unzorlar ham uchraydi. 
Amudaryo del`tasining g`arbida Ustyurt, sharqida Qizilqum bilan chegaradosh 
bo`limlarining er osti suvlari bir qancha chuqurlikda bo`lganlikdan, bu 
territoriyalarga yulg`un, yantoq, quyonsuyak, temirtikanak, itsiygak o`xshash 
o`simliklar xarakterli. 
Qoraqalpog`iston Qoraqumining ko`pchilik hududida asosan oq saksovul va 
rang ko`p uchraydi. Ulardan boshqa chalov, juzg`un, qum akatsiyasi, juvsan, govrak, 
arpag`an, lolagul, qum pechak, boyalish, qizilcha va saksovullar, tuprog`ining 
tarkibida tuz ko`proq uchrovchi hududlarda toshbuyurgin va sarsazanni ko`ramiz. 
Qoraqalpog`iston Qizilqumining shimol bo`limidagi qadimgi allyuvial qayirlari 
uchun har er, har erde juvsan, qora saksovul, yulg`un yoki sho`ra bilan aralash 
o`suvchi buyurginlar xarakterli. 
Qoraqalpog`iston Ustyurtida buyurgin, juvsan va boyalish uchraydi. Ular o`zaro 
birikib, odatda aralash turda o`simliklar guruhini (komplekslarini) paydo qiladi. 
Ulardan boshqa Qoraqalpog`iston Ustyurtida, saksovul, kayrovuq, qoramiq, oq 
yulg`un, tereskan, karmak, tosh buyurgin kabi buta o`simlari uchraydi. Shuningdek 
chitir, abelek, qo`ng`irbosh, arpag`an, buzovbosh, bug`doyiq, seta va boshqa shunga 
o`xshash bir yillik o`simliklar ham o`sadi. 
1

Yüklə 1,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin