N. I. Musayev tarix fanlari doktori, professor
partizan Mamadali Topivoldiyev esa Sovet Ittifoqi Qah-
Yüklə 18,09 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
partizan Mamadali Topivoldiyev esa Sovet Ittifoqi Qah- ramoni unvoniga sazovor bo‘ldi. MA’LUMOT UCHUN 1944-yili Sovet Ittifoqi o‘z hudu- dini to‘liq ozod qildi, sovet qo‘shinlari Sharqiy Yevropaga kirib keldi. 6-iyunda ikkin- chi front ochildi. O‘zbekistonliklar Polsha, Ru- miniya, Bolgariya, Yugoslaviya, Chexoslova- kiya, Vengriya, Avstriya mamlakatlarini ozod qilishda qatnashdi. Asirlikka tushib, qochishga muvaffaq bo‘lgan o‘zbekistonliklar ham Yevro - padagi Qarshilik ko‘rsatish harakatida faol ish- tirok etishdi. Bois Ergashev Qudrat Suyunov Abdulla Qurbonov Mamadali Topivoldiyev Eson Jovbo‘riyev 159 1945yil 23aprel kuni Tojiali Boboyev Berlindagi Silez vokza liga birinchi bo‘lib kirishga va bayroq o‘rnatishga muvaffaq bo‘ldi. 30aprelda Gitler Germaniyasining bosh ramzi bo‘lgan Reyxstag gumbaziga birinchi bo‘lib bayroq o‘rnatgan 150o‘qchi diviziya tarkibida o‘zbeklardan Karimjon Isoqov, G‘ulom Sultonov bor edi. BILASIZMI? MA’LUMOT UCHUN 1945-yil 25-martda Polshaning Dansig (hozirgi Gdansk) shahri uchun bo‘lgan jangda general-mayor S. Rahimov og‘ir yara- dor bo‘ldi va ertasiga vafot etdi. Unga 1965- yili Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berildi. Shuningdek, Polshani ozod etishda Ahmadjon Qurbonov, Amirali Saidbekov ham qahramon- larcha halok bo‘ldi. 1945-yil 16-aprelda boshlangan Ber- lin operasiyasida o‘zbekistonliklar jasorat namunalarini ko‘rsatishdi. Oder daryosini Botir Boboyev birinchilardan bo‘lib kechib o‘tdi. 1945-yil 23-aprelda Berlin osmonida kuzatuvchi-uchuv chi Plis Nurpeysov halok bo‘ldi. Berlin operatsiyasi 8-may kuni Germaniya- ning so‘zsiz taslim bo‘lishi bilan yakunlan- di. Shu kuni fashistlar Germaniyasining kapitulyat siyasi haqida Akt imzolandi. Mazkur Akt hamda G‘alaba bayrog‘i o‘ramini Berlin- dan Moskvaga 9-may tongida olib kelgan uchuvchilar safida o‘zbek Abdusamat Tay - metov ham bor edi. 9-may SSSRda «G‘alaba bayrami» deb e’lon qilindi. MA’LUMOT UCHUN O‘zbek uchuvchilari- dan Abdusattor Eshonqu- lov Sovet Ittifoqi Qahramoni un- voniga sazovor bo‘ldi. Frontning turli nuqtalarida Muqaddam Ash- rapova, aka-uka Is’hoq va Habi- bulla Komilovlar kabi ko‘plab har- biy shifokorlar minglab jangchilar hayotini saqlab qolishdi. Hamshira Rixsixon Mo‘minova esa Xalq- aro Qizil Xoch Qo‘mitasining Flo- rens Naytingeyl medaliga sazovor bo‘ldi. Ahmadjon Qurbonov Amirali Saidbekov Botir Boboyev Plis Nurpeysov 160 Ikkinchi jahon urushida Ger- maniyaning ittifoqchisi bo‘lgan Yaponiya ga qarshi urush 1945-yil 9-av- gustga o‘tar kechasi sovet qo‘shinla- rining Uzoq Sharq dagi hujumi bilan boshlandi. Janglarda Mongoliya ar- miyasi qo‘shinlari ham ishtirok etdi. Qisqa muddatda Shimoli-sharqiy Xitoy va Shimoliy Koreya hududlari ozod qi- lindi, sovet qo‘shinlari Janubiy Saxalin va Kuril orollarini egalladi. Kvantun armiyasini tor-mor keltirishda Odil Yoqubov, Pidamat Rismatov, Usmon Doniyorov, Fatxulla Po‘latov va boshqa ko‘plab o‘zbekistonlik jangchilar qatnashdi. MA’LUMOT UCHUN Ikkinchi jahon urushi yillarida Yüklə 18,09 Mb. Dostları ilə paylaş:
|