Ønsan sΩhv edΩ bilΩr; sΩhvi etiraf etmΩk onu yüksΩldir; sΩhvi düzΩltmΩk
Yüklə 2,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Ekologiyanın inki úaf tarixi, qrupları vԥ antropogen f ԥaliyyԥtin tԥzahür formaları
- 3. Ekoloji sisteml ԥr vԥ ekoloji amillԥr
- 4. Az ԥrbaycanın ԥsas tԥbii ehtiyatları
- 5. Az ԥrbaycan respublikasinin ԥsas ekoloji probleml ԥri vԥ onlara qarúı mübarizԥ
- 6. Biosfer. Biosferd ԥ tԥkamül. Biosferԥ tԥsir
- 7. Atmosferin qurulu úu, çirklԥnmԥ mԥnbԥlԥri vԥ mühafiz ԥsinin texniki vasitԥlԥri vԥ üsulları
- 8. Atmosfer mühafiz ԥsinin texniki vasitԥlԥri vԥ üsulları.
- 9. Litosferin qurulu úu, çirklԥnmԥ mԥnbԥlԥri vԥ qorunması
- 10. Daxili su tutumlarının çirkl ԥnmԥ mԥnbԥlԥri vԥ çirkab suların t ԥmizlԥnmԥ üsulları.
- 11. Radiasiya úüalarının ԥtraf mühitԥ ekoloji t ԥhlükԥsi vԥ onlara qarúı mübarizԥ
- 12. Ekoloji f ԥsadların tԥbiԥtdԥki enerji tarazlı÷ına t ԥsiri.
- 13. Ekoloji siyas ԥtin ԥsas istiqamԥtlԥri, sabit inki úafa keçid vԥ ekoloji problemlԥrin hԥlli
- 14. Ԥtraf mühitin mühafizԥsinin ԥsas prinsiplԥri v ԥ ekoloji dövlԥt proqramının mԥqsԥdi
- 16. Dövl ԥt ekoloji ekspertizanın mԥqsԥdi vԥ v ԥzifԥlԥri.
- 17. Az ԥrbaycanın ekoloji tԥhlükԥsizliyi sahԥsindԥ beyn ԥlxalq ԥmԥkdaúlıq
|
MÜND ԤRøCAT S ԥh.
1.1. Ekologiyanın ԥsas úԥrh formaları........................ 4 1.2. Ümumi ekologiyanın qurulu úu ……......……....... 6 1.3. Ekologiyanın ԥsas tԥdqiqat obyekti..................... 8 1.4. Ekologiyanın ԥsas bölmԥlԥri............................... 9
2.1. Ekologiyanın inki úaf tarixi……………….…….... 20 2.2. Ekologiyanın qrupları………………………….... 22 2.3 Ekologiyanın qanunları .................................... 23 2.4. Antropogen f ԥaliyyԥtin tԥzahür formaları...........36
3.1.Ekosistemin konsepsiyası...................................40 3.2. Ekoloji sisteml ԥr.................................................46 3.3.Ekosistemin inki úafı vԥ dinamikası. Suksessiya………………………………………....47 3.4. Ekoloji amill ԥrin tԥsnifatı.............................. .....55 3.5. øqlim ԥmԥlԥ gԥtirԥn amillԥr................................69 .
625
4. Az ԥrbaycanın ԥsas tԥbii ehtiyatları...................73 4.1. T
ԥbii sԥrvԥtlԥr vԥ onların tԥsnifatı .................... 73 4.2. Ekoloji sisteml ԥrin mԥhsuldarlı÷ı....................... 76 4.3. Kurort – rekreasiya ehtiyatları............................81 4.4. Karbohidrogen ehtiyatları...................................82 4.5. Az
ԥrbaycanın torpaq ehtiyatları.........................82 4.6. Az
ԥrbaycanın florası haqqında..........................90 4.7. Az
ԥrbaycan Respublikasının meúԥlԥri...............97 4.8. Az
ԥrbaycanın faunası haqqında......................111 4.9. Bioloji ehtiyatlar................................................130 4.10. Qoruqlar v ԥ yasaqlıqlar..................................131 5. Az ԥrbaycan respublikasinin ԥsas ekoloji probleml ԥri vԥ onlara qarúı mübarizԥ.............132 5.1. Ekoloji t ԥhlükԥsizlik anlayıúı.............................135 5.2.Ab
úeron yarımadasının ԥsas ekoloji probleml ԥri.........................................................138 5.3. X
ԥzԥr dԥnizinin ekoloji problemlԥri.................142 5.4. X
ԥzԥr dԥnizi sԥviyyԥsinin dԥyiúmԥsi problemi ...........................................................149 5.5. Az ԥrbaycan torpaqlarının eroziyası.................150 5.6. X ԥzԥr dԥnizinin ekoloji mühitinin mühafizԥ sisteml ԥri ...........................................................154 5.7. Eroziyaya qar úı mübarizԥ tԥdbirlԥri..................155 626
6. Biosfer. Biosferd ԥ tԥkamül. Biosferԥ tԥsir.....159 6.1. Biosfer. Biosferin t ԥrkibi vԥ xüsusiyyԥtlԥri........159 6.2. Biosferd ԥ tԥkamül proseslԥri............................166 6.3. T
ԥkamül proseslԥrinԥ mutasiyanın vԥ tԥbii seçmԥ prosesl ԥrinin tԥsiri...........................................167 6.4. Biosferd ԥ maddԥlԥrin dövr etmԥsi...................169 6.5. Biosfer v ԥ ekoloji fԥlakԥtlԥrin qarúısının alınması...........................................................173 7. Atmosferin qurulu úu, çirklԥnmԥ mԥnbԥlԥri vԥ mühafiz ԥsinin texniki vasitԥlԥri vԥ üsulları....176 7.1. Yerin Atmosfer t ԥbԥqԥsinin yaranması............176 7.2. Atmosfer t ԥbii mühitin bir hissԥsi kimi..............178 7.3.
Ⱥtmɨsferin quruluúu.........................................181 7.4. Atmosferd ԥ qazların balansı..........................184 7.5. Atmosferin çirkl ԥnmԥ mԥnbԥlԥri......................188 7.6. Atmosfer çirkl ԥnmԥlԥrinin nԥticԥlԥri.................202 7.7. Atmosferin radioaktiv çirkl ԥnmԥlԥri..................212 7.8. Atmosfer havasının qorunma t ԥdbirlԥri............217 7.8.1. Parnik effektin ԥ qarúı tԥdbirlԥr.....................221
8.1. Qaz tullantılarının t ԥmizlԥnmԥ üsulları............230
627
8.1.1 Qaz tullantılarının tozlardan t ԥmizlԥnmԥ üsulları...........................................................231 8.1.2. Qazların tozlardan filtrl ԥrlԥ tԥmizlԥnmԥsi... 242 8.1.3. Qazların tozlardan skrubberl ԥr vasitԥsilԥ t ԥmizlԥnmԥsi.................................................246 8.2. Qaz tullantılarının SO 2 v
2 S –d
ԥn t ԥmizlԥnmԥsi...................................................250 8.2.1. Tullantı qazların SO 2 – d
ԥn tԥmizlԥnmԥsi.....252 8.2.2. Avtoklav üsulu il ԥ qazların SO 2 –d ԥn t ԥmizlԥnmԥsi.................................................268 8.2.3.
øúlԥnmiú qazların SO 2 –d ԥn manqan, maqnezit v ԥ ԥhԥng üsulu ilԥ tԥmizlԥnmԥsi...................270 8.2.4. Adsorbsiya üsulları il ԥ qazların SO 2 –d ԥn t ԥmizlԥnmԥsi..................................................274 8.2.5. Qazların termiki v ԥ katalitik tԥmizlԥnmԥ üsulları...........................................................275 8.2.6. Qazların hidrogensulfidd ԥn tԥmizlԥnmԥsi.....278 8.3. Kation s ԥthi aktiv maddԥlԥrin istehsalında yaranan qaz tullantılarının t ԥmizlԥnmԥsi üsulları..............................................................287 8.4. Qeyri ionogen s ԥthi aktiv maddԥlԥrin istehsalında yaranan qaz tullantılarının t ԥmizlԥnmԥsi üsulları.............................................................291 628
8.5. Qaz tullantılarının azot oksidl ԥrindԥn t ԥmizlԥnmԥsi...................................................296 8.5.1. Azot oksidl ԥrinin katalitik oksidlԥúmԥsi.........302 8.5.2. Azot oksidl ԥrinin(NO x ) hidrogenl ԥ reduksiyası.....................................................303 8.5.3. Azot oksidl ԥrinin (NO x ) ammonyak il ԥ reduksiyası.....................................................305 8.5.4. Azot oksidl ԥrinin karbohidrogenlԥrlԥ reduksiyası.....................................................306 8.5.5 Azot oksidl ԥrinin oksigenli birlԥúmԥlԥrlԥ reduksiyası.....................................................308 8.5.6. Oksidl ԥúdirici üsulla qazların azot oksidlԥrindԥn t ԥmizlԥnmԥsi...............................................309 8.5.7. Tullantı qazlarının azot oksidl ԥrindԥn sorbentlԥr ԥsilԥ tԥmizlԥnmԥsi. ...............................311 8.5.8. Qazların katalitik v ԥ termiki tԥmizlԥnmԥ üsullarları......................................................313 8.5.9. Nitrat tur úusu istehsalında yaranan tulantı qazlarının t ԥmizlԥnmԥsi................................315 8.5.10. Amonyak i útirakı ilԥ azot oksidlԥrinin selektiv reduksiyası..................................................322 8.6. Qaz tullantılarının karbon oksidind ԥn
t ԥmizlԥnmԥsi...................................................325 629
8.6.1. Mis-alüminium-xlorid m ԥhlulu ilԥ karbon oksidi nin (CO) absorbsiyası....................................329 8.7. Uçucu h ԥlledici buxarlarının adsorbsiyası........331 8.8. Qazların katalitik v ԥ termiki üsullarla
t ԥmizlԥnmԥsi....................................................333 8.9. Qaz tullantılarının hidrogenxloridd ԥn tԥmizlԥn- m
ԥsi.................................................................334 8.9.1. Hidrogenxlorid istehsalında alınan tullantı qaz- larının t ԥmizlԥnmԥsi....................................343 8.9.2. Kalsium xlorid istehsalında ayrılan qaz qarı úı÷ı-
nın hidrogenxloridd ԥn tԥmizlԥnmԥsi............345 9. Litosferin qurulu
9.1. Litosfer v ԥ onun quruluúu.................................351 9.2. Litosferin çirkl ԥnmԥ mԥnbԥlԥri..........................356
ԥnmԥsinԥ nԥzarԥt..................372 9.4. Qida z ԥnciri üçün tԥhlükԥsiz pestisidlԥrin istehsalı...........................................................373 9.5. Maye úԥkilli radioaktiv tullantıların zԥrԥrsizlԥúdiril- m
ԥsi üsulları.....................................................375 9.6. B
ԥrk mԥiúԥt tullantılarının zԥrԥrsizlԥúdirilmԥsi, utilizasiyası, l ԥ÷v edilmԥ üsulları vԥ anbarla údırılması.............................................376
630
9.7. B ԥrk mԥiúԥt tullantılarının aerob biotermiki kom posterl ԥnmԥsi..................................................378 9.8. B ԥrk mԥiúԥt tullantılarının zibil emalı zavodlarında yandırılması.....................................................380 9.9. Litosferin çirkl ԥnmԥlԥrdԥn mühafizԥsi mԥqsԥdilԥ görül ԥn tԥdbirlԥr...............................................381 9.10. Torpaqların monitorinqi..................................386 10. Daxili su tutumlarının çirkl ԥnmԥ mԥnbԥlԥri vԥ çirkab suların t ԥmizlԥnmԥ üsulları...............389 10.1. Daxili su tutumlarının çirkl ԥnmԥ mԥnbԥlԥri....389 10.2.Çirkab sularının t ԥmizlԥnmԥsi üçün üsullar vԥ avadanlıqlar.....................................................396 10.2.1.Çirkab sularının mexaniki üsulla t ԥmizlԥn-
m ԥsi...............................................................399 10.2.2. Çirkli suların mexaniki t ԥmizlԥnmԥsi prosesinin texnoloji sxemi...............................................412 10.2.3.Çirkab sularının kimy ԥvi vԥ fiziki-kimyԥvi üsullarla t ԥmizlԥnmԥsi....................................414 10.2.4.Çirkab sularının ion mübadil ԥ üsulu ilԥ t ԥmizlԥnmԥsi..................................................426 10.2.5. Çirkli suların bioloji t ԥmizlԥnmԥ üsulları......430 10.2.6.S ԥnaye tullantı sularının adsorbsiya üsulu ilԥ t ԥmizlԥnmԥsi prosesinin texnoloji sxemi.......441 631
10.2.7. Xlor üzvi madd ԥlԥr istehsal edԥn müԥssisԥlԥr- d ԥ yaranan çirkab suların adsorbsiya üsulu ilԥ t ԥmizlԥnmԥ qur÷usunun texnoloji sxemi......446 10.2.8. Neft m ԥhsulları ilԥ çirklԥnmiú suların tԥmizlԥn- m ԥ texnologiyası..........................................452 11. Radiasiya úüalarının ԥtraf mühitԥ ekoloji t ԥhlükԥsi vԥ onlara qarúı mübarizԥ…………457 11.1. Radiasiya úüalarının tԥbiԥti vԥ tԥsiri haqqında ԥsas anlayıúlar...............................................457 11.2. Radiasiya t ԥhlükԥsizliyinin ԥsas prinsiplԥri....461 11.3.Radiasiya t ԥhlükԥsizliyinin tԥmin edilmԥsi sah ԥsindԥ dövlԥt normalaúdırılması..............465 11.4. Radiasiya t ԥhlükԥsizliyi úԥraitinin qiymԥtlԥndiril- m ԥsi..............................................................467 11.5.Ultrab ԥnövúԥyi úüaların növlԥri vԥ müalicԥvi t ԥsiri haqqında.................................................473 11.6.Ultrab ԥnövúԥyi vԥ infraqırmızı úüalanma vԥ onların t ԥhlükԥsi...............................................478 11.7. Ԥtraf mühitin radioaktiv çirklԥnmԥlԥrdԥn mühafi- z ԥsi vԥ radiasiya sԥviyyԥsinԥ nԥzarԥt..............479 12. Ekoloji f ԥsadların tԥbiԥtdԥki enerji tarazlı÷ına t ԥsiri................................................................484 12.1. Çirkl ԥnmiú sular.............................................487
632
12.3. Ekoloji qloballa úmanın tԥzahür formaları.......490 13. Ekoloji siyas ԥtin ԥsas istiqamԥtlԥri, sabit inki úafa keçid vԥ ekoloji problemlԥrin hԥlli..494 13.1. Az
ԥrbaycan Respublikasında ekoloji siyasԥtin ԥsas istiqamԥtlԥri...........................................494 13.2. Sabit inki úafa keçidin perspektivlԥri.............502 13.3. Ekoloji probleml ԥrin hԥlli.................................510 13.3.1. T ԥbii ehtiyatlardan sԥmԥrԥli istifadԥ……….518 13.3.2. Su ehtiyatları…………………………………520 13.3.3. Atmosfer havasının mühafiz ԥsi…………..523 13.3.4. Torpaq ehtiyatlarının qorunması……….…..524 13.3.5. Me úԥ ehtiyatlarının mühafizԥsi……………525 13.3.6.S ԥnaye vԥ m ԥiúԥt tullantılarının idarԥ edilm ԥsi......................................................528 13.3.7. Bioloji müxt ԥlifliyin qorunub saxlanıl- ması............................................................529 13.3.8. S ԥhralaúmaya qarúı mübarizԥ……………..533 13.3.9. Ekoloji úüurun formalaúmasi problemi.................534
14.1.
Ԥtraf mühitin mühafizԥsinin ԥsas prinsip- l ԥri....................................................................544 14.2. Ekoloji dövl ԥt proqraminin ԥsas mԥqsԥdi....545 633
14.2.1. Ԥtraf mühitin vԥziyyԥtinin davamlı úԥkildԥ pisl ԥúmԥsi....................................................545 14.2.2. Sür ԥtli úԥhԥrlԥúmԥ nԥticԥsindԥ torpa÷a yara- nan t ԥlԥbat...................................................546 14.2.3. Torpa ÷ın sԥmԥrԥli idarԥçiliyinԥ ehtiyac.......547 14.3. Az ԥrbaycanın ԥtraf mühit qanunvericiliyi vԥ proseduraları..................................................548 14.3.1.Az ԥrbaycan Respublikasının Konstitusi- yası..............................................................548 14.3.2. “ Ԥtraf Mühitinin Mühafizԥsi Haqqında” Qa- nun.................................... .........................549
15.1. Ekoloji monitorinq haqqında ümumi m ԥlumat vԥ onun v
ԥzifԥlԥri................................................550 15.2. Atmosfer havasının monitorinqi………………553 15.3. Su obyektl ԥrinin monitorinqi…………………..554 15.4. X ԥzԥr dԥnizinin (gölünün) Azԥrbaycan Respub- likasına m ԥnsub olan bölmԥsinin çirklԥnmԥsinin monitorinqi.....................................................564 15.5. Torpaqların monitorinqi..................................568 15.6. Mineral-xammal ehtiyatlarının monitorinqi…..570 15.7. Bioloji ehtiyatların monitorinqi……………...…572 15.8. Atmosfer ya ÷ıntılarının monitorinqi…….…….576 634
15.9. Radioaktivliyin monitorinqi……………………577 15.10.
Ԥtraf mühitԥ zԥrԥrli fiziki tԥsirlԥrin moni- torinqi…….…………………………………….580 15.11. Tullantıların monitorinqi................................583 15.12. Sanitariya-epidemioloji monitorinq...............584 15.13. Ekzogen geoloji v ԥ seysmogeodinamik proses- l ԥrin ԥtraf mühitin vԥziyyԥtinԥ tԥsirinin monito- rinqi..............................................................588 15.14. Xüsusi mühafiz ԥ olunan tԥbiԥt ԥrazilԥrinin monitorinqi...................................................591 16. Dövl ԥt ekoloji ekspertizanın mԥqsԥdi vԥ v ԥzifԥlԥri.........................................................593 16.1. Dövl ԥt ekoloji ekspertizasının mԥqsԥdi..........593 16.2. Dövl ԥt ekoloji ekspertizasının vԥzifԥlԥri.........594 16.3. Dövl ԥt ekoloji ekspertizasının obyektlԥri…….595
17.1. Ölk ԥnin ekoloji tԥhlükԥsizliyi sahԥsindԥ beynԥl- xalq
ԥmԥkdaúlıq prinsiplԥri.............................596 17.2. Ölk ԥnin ekoloji tԥhlükԥsizliyinin beynԥlxalq as- pektl
ԥri...........................................................606 17.3.Ekoloji t ԥhlükԥsizliyin tԥminatında iqtisadi mexanizml ԥr...................................................610 Yüklə 2,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|