“(Musa) Mədyən kənarındakı bir quyuya çatanda onun başında
(heyvanlarını sulayan) bir dəstə adam və onlardan başqa (qoyunlarını
özgə heyvanlara qarışmasın deyə) geri çəkən iki qadın (qız) görüb
dedi: “Sizə nə olub (dərdiniz nədir)?” Onlar: “Çobanlar (heyvanlarını)
sulayıb getməmiş biz (qoyunlarımıza) su vermirik. Atamız da ixtiyar
bir qocadır (buna görə qoyunları sulamağa biz gətiririk)”, - deyə cavab
verdilər.”
(Qəsəs surəsi, 23)
Bunlar, Həzrət Şüeybin (əleyhissəlam) qızları Səfurə ilə Süfeyra idi.
Musa (əleyhissəlam) səkkiz gündür ac olmasına baxmayaraq çox çətin
Rəvayətə görə şəkildəki yer Hz. Musanın, Şuayb-əleyhissalam-ın
.qızlarının heyvanlarını suladığı yerdir
20
MN
də olsa quyudan su çəkdi və Səfurə ilə Süfeyranın heyvanlarını suladı.
Qızlar da ona təşəkkür edib oradan ayrıldılar.
“(Musa) onlar üçün (yaxınlıqdakı başqa bir quyudan su çəkib
qoyunlarını) suladı, sonra da kölgəyə çəkilib dedi: Ey Rəbbim! Mən
Sənin mənə nazil edəcəyin xeyrə möhtacam!”
(Qəsəs surəsi, 24)
Həzrət Musanın (əleyhissəlam) Ey Rəbbim! Mən Sənin mənə na-
zil edəcəyin xeyrə möhtacam!” sözü, bir mənaya görə, dünyada fağır
düşdüyünə işarə edirdi. Çünki o, Fironun yanında ikən bolluq içində idi.
Lakin Həzrət Musanın (əleyhissəlam) bu sözləri, əsla şikayət deyil, Haqq
Təalanın onu salamata çatdırmasına şükür və aclığını aparması üçün də
niyaz mahiyyətindəydi.
Şüeyb (əleyhissəlam), qızlarının heyvanları sulamaqdan erkən
döndüklərini gördükdə məəttəl qaldı və onlardan bunun səbəbini soruşdu.
Qızları da saleh bir insanın onlara kömək etdiyini, ancaq bu ölkədə belə
birinin olmadığını söylədilər.
Həzrət Şüeybin (əleyhissəlam)
Həzrət Musanı yanına çağırması
Şüeyb (əleyhissəlam), Musanı yanına çağırdı və ondan kim olduğunu
soruşdu. Musa (əleyhissəlam):
“–Mən Həzrət Yaqubun nəslindən İmran oğlu Musayam” dedi və
başından keçənləri ona anlatdı.
Şüeyb (əleyhissəlam):
“–Qorxma! Burada Fironun hökmü keçməz!”-dedi.
Ayəti-kərimədə buyrulur:
“Sonra (o iki qadından, qızdan) biri utana-utana (Musanın) yanına
gəlib dedi: “Atam qoyunlarımızı sulamağının haqqını verməkdən ötrü
səni çağırır!” (Musa gördüyü işin müqabilində heç bir muzd, mükafat al-
mamaq üçün ürəyində and içdi). (Musa qocanın) yanına gəldikdə başına
gələnləri (Fironla olan əhvalatı) ona söylədi. O kişi (Şüeyb peyğəmbər)
dedi: Qorxma, artıq zalım tayfanın əlindən qurtarmısan!”
(Qəsəs surəsi,
25)
21
MN
Şüeyb (əleyhissəlam), Həzrət Musaya yemək təklif etdi. Ancaq o, çox
ac olmasına baxmayaraq yeməkdə tərəddüd edirdi. Şüeyb (əleyhissəlam)
bunun səbəbini soruşduqda, Musa (əleyhissəlam):
“–Biz elə bir ailəyik ki, bütün dünyanı önümüzə sərsələr onu, heç bir
axirət neməti ilə dəyişmərik! Mən bu köməyi, yemək üçün deyil, Allah rizası
üçün etmişdim.” –dedi.
Şüeyb (əleyhissəlam) bu cavaba məmnun oldu və:
“–Bu ikramımız, etdiyin kömək üçün deyil, qonağımız olduğun üçündür;
buyur ye!” –dedi.
Bu səbəbdən çox yorğun və ac olan Həzrət Musa, yeməyi yedi və
istirahətə çəkildi.
Səfurə, atasına bu şəxsi ücrətlə tutmasını tövsiyə etdi.
“(O iki qızın) biri dedi: Atacan! Onu muzdla (çoban) tut, çünki bu
güclü, etibarlı adam (indiyə qədər) muzdla tutduqlarının ən yaxşısıdır!”
(Qəsəs surəsi, 26)
və əlavə etdi:
Bax bu xislətlər, bu şəxsdə mövcuddur. Çünki onun, böyük bir qayanı
qucaqlayıb quyunun ağzına qoymaqla güclü olduğu; zümüzə də baxmayıb
yolda önümüzdən yürüməsi ilə də əmin bir şəxs olduğu anlaşılmaqdadır!…
(Bax: Heysəmi, Məcməuz-zəvaid, VII, 88)
Bu ayəti-kərimədə, vəzifə veriləcək şəxsdə olması lazım gələn
xüsusiyyətlər, nə qədər də gözəl yekunlaşdırılmışdır. Həmin xüsusiyyətlər
isə bunlardır:
1. Ləyaqət: Bir işin necə ediləcəyini bilmək və bununla birlikdə o işi
bacara biləcək gücə sahib olmaq.
2. Əmanət: Özü, sözü doğru olmaq və etibar edilmək.
Əraisi-Məcalis kitabında fərasət sahibi olan və Həzrət Musa ilə əlaqəli
düşüncələrində uyğun gələn iki qadından belə bəhs edilir:
Bunlardan biri, Fironun yoldaşı Asiyədir. Çünki o, Musa bir sandıq
içində saraya gətirilincə, könlü ona meyl etmiş və alıb onu Firona apara-
raq: “Bu uşaq, mənim və sənin üçün göz nuru, göz aydınlığı olsun! Onu
öldürmə!” –demişdi.
22
MN
Digəri isə Həzrət Şüeybin (əleyhissəlam) qızıdır. O da: “Atacan!
Qoyunlarımızı otlatmaq üçün onu ücrətlə (muzd) tut! O, ücrətlə tutduğun
kimsələrin ən xeyirlisidir. O, qüvvətli və əmin bir adamdır!” –demişdi.
Fərasət, ümmət arasında saleh möminlərdə meydana gələn bir sezgi
və kəşf halıdır. Yəni ağıllılıq, zəka və sezmək deyilən fərasət, qəlbdə baş
verən mənəvi dərk etmə qabiliyyətidir. Bu mənada Həzrət Osmanla əlaqəli
anladılan bu hadisə olduqca diqqətəlayiqdir.
Həzrət Osman (radiyallahu ənh), gözü harama düşən bir şəxsi görmüş
və ona:
–Gözünü haramdan qoru,-demişdi. O da:
–Ya xəlifə! Gözümün harama baxdığını sən haradan bildin? deyincə
Həzrət Osman (radiyallahu ənh):
“Möminin fərasətindən qorxun! Çünki o, Allahın nuru ilə baxır!”
(Tirmizi, Təfsir, 15) hədisini oxumuşdur. (Quşeyri, Risalə, 238).
Həzrət Xədicə anamız, malını və canını Rəsulullah (səllallahu əleyhi
və səlləm) uğrunda fəda etmişdir. Onu ilk təsdiq edən mömin qadın
olmuşdur. Həzrət Aişə anamızda Rəsulullahı mükəmməl şəkildə dərk etmə
qabiliyyətinə və peyğəmbər əxlaqını təmsil edən dərin sezmə qabiliyyəti
və duyğularına sahib idi. Fatimə anamızda isə atasından gələn mərhəmət,
şəfqət və təqva halı mövcud idi. Onların hamısında müştərək vəsflər
olmasına baxmayaraq hər birində, özünəməxsus nadir hal təzahürləri də
var idi.
Fərasət qazanmanın şərti, şəxsin halal loğma ilə bəslənməsi və qəlbi
həyatını inkişaf etdirməsidir.
Həzrət Musanın Səfurə ilə evlənməsi
Şüeyb (əleyhissəlam), Həzrət Musanı çox bəyənmişdi. Onu yanında
saxlamaq istədi. Bir çarə düşündü və qızı Səfurə ilə evlənməsini ona təklif
etdi. Musa (əleyhissəlam):
“–Mənim malım yoxdur, necə evlənə bilərəm?” –deyincə, Şüeyb
(əleyhissəlam) Həzrət Musadan, verməsi lazım gələn mehr əvəzində
səkkiz il qoyunlarına baxmasını tələb etdi. Ancaq qoyunlara on il baxarsa
daha da yaxşı olacağını söylədi. Onun qayəsi Musanın, onun yanında
daha çox qalmasını təmin etmək idi:
23
MN
“(Şüeyb) dedi: “Səkkiz il mənə xidmət etmək (qoyunlarımı otarmaq)
şərti ilə qızlarımın birini sənə ərə verərəm. Əgər sən (həmin müddəti)
tamamlayıb on ilə çatdırsan, bu, artıq sənin tərəfindən (olan bir lütfdür).
Mən (on il müddətinə şərt kəsməklə) sənə əziyyət vermək istəmirəm.
İnşallah, mənim saleh (əhdə vəfa edən) kəslərdən olduğumu
görəcəksən!”
(Qəsəs surəsi, 27)
“(Musa) dedi: “Bu (dediyin) mənimlə sənin aranda (olan bir
təəhhüddür, onu pozmaq olmaz) . Bu iki müddətdən hansını yerinə
yetirməkdən mənə qarşı heç bir çətinlik ola bilməz. (İstəsəm səkkiz,
istəsəm on il xidmət edərəm. Bundan artıq işləməyimi tələb etməyə haqqın
yoxdur) . Allah da dediyimizə şahiddir (vəkildir) !”
(Qəsəs surəsi, 28)
Bu ayəti-kərimədə cəmiyyət həyatında çox qarşılaşılan bir cəhətə
diqqət çəkilmişdir. İnsanların ən etibarlı şəxsi olan iki peyğəmbər, bir iş
mövzusunda anlaşarkən hər şeyi başdan açıqca danışıb qərara gəlmiş,
qarşılaşa biləcəkləri ehtimallı məsələləri də açıqlığa qovuşdurmuşlar.
Müqavilələrinin sonunda isə Allaha təvəkkül edib, Onu öz sözlərinə şahid
tutmuşdular.
Şüeyb (əleyhissəlam) çox ağlayardı. Bu səbəbdən iki dəfə kor
olmuşdu. Haqq Təala soruşdu:
–Nə üçün ağlayırsan? Cənnət arzusundanmı, yoxsa cəhənnəm
qorxusundanmı?
Həzrət Şüeyb:
–Həç biri deyil, ya Rəbbi! Mən sənə qovuşmağı arzu edirəm.
Bunun cavabında Haqq Təala:
–Əgər belə isə, mənə qovuşmağın sənə bərəkətli və mübarək olsun!
Bunun üçün sənə Musanı da xidmətçi etdim, buyurdu.
Beləcə anlaşdıqları şəkildə Musa (əleyhissəlam), Həzrət Şüeybin
(əleyhissəlam) sürülərini güdməklə xidmətə başladı.
Çobanlıq, demək olar bütün peyğəmbərlərin məsləyi olmuşdur.
Beləcə Allah, onlara təbliğ vəzifəsini vermədən əvvəl, idarəçilikdə lazım
olan bir sıra xüsusiyyətləri qazandırmışdır.
Allah (Cəllə Cəlaluh), Həzrət Musaya (əleyhissəlam) qoyunları su-
lamaq istədikdə əsasını yerə vurmasının bəs olduğunu və beləcə oradan
24
MN
su çıxacağını ilham etdi. Bu lütf sayəsində Həzrət Musa, qoyunlarını su-
lamaqda heç çətinlik çəkmirdi.
Nəhayət səkkiz il bitdikdə Şüeyb (əleyhissəlam), qoyunlarını kürəkəni
və qızına hədiyyə etdi. Ancaq Musa (əleyhissəlam) xidmətini onuncu ilə
qədər davam etdirdi. Hər kəsin məqbul saydığı xallı qoyun, daha əvvəlki
illərdə az doğarkən, onuncu ildə vəziyyət fərqli idi. Belə ki qoyunların
hamısı əkiz və xallı doğmuşdu.
Buna Şüeyb (əleyhissəlam):
“–Bu, Musa ailəsinə Allahın bir ikramıdır.” –dedi.
Həzrət Musanın (əleyhissəlam) əsası
Qoyunlarını yırtıcı heyvanlardan qorumaq üçün Həzrət Musanın əlində
bir əsa olurdu. Əsanın ucu sivri idi.
Bu əsanın haradan gəldiyi haqqında müxtəlif rəvayətlər mövcud-
dur. Bir rəvayətə görə, Həzrət Adəmdən (əleyhissəlam) Həzrət Şüeybə
(əleyhissəlam) qədər gəlmişdir. Həzrət Şüeyb də (əleyhissəlam) qoyunlarını
güdməsi üçün onu Həzrət Musaya vermişdi. Onların olduqları yerin sağ
tərəfi dağlıq, sol tərəfi otlaq idi. Dağlıq tərəfdə vəhşi heyvanlar vardı və bun-
lar qoyunları parçalaya bilərdi. Bu səbəbdən Musa (əleyhissəlam), əsasını
əlindən yerə qoymazdı. Həzrət Musa, əsası ilə bir çox təcəllilərə şahid
oldu. Sanki bu təcəllilər, əsa ilə meydana gələcək böyük bir möcüzəyə
hazırlıq idi.
Mədyəndən Misirə dönüş və Tuva vadisi
Musa (əleyhissəlam), on illik müddətin bitməsi ilə Həzrət Şüeybdən
(əleyhissəlam) izn alaraq Səfurə ilə bərabər Misirə dönməyə qərar verdi.
Qoyunlarını da qabaqlarına qataraq qış mövsümündə yola çıxdılar. Həzrət
Musanın məqsədi, Harunu da yanına alıb onunla birlikdə İsrailoğullarını
Misirdən çıxarmaq idi.
Yolda şiddətli yağış yağdı. Bir qış axşamı idi. Hər yer qapqaranlıq
idi. Onlar gecəni keçirmək üçün mübarək Tur Dağında bir mağaraya
sığındılar. Həzrət Musanın yoldaşı hamilə idi; uşaqları dünyaya gəlmək
ərəfəsində idi. Bu soyuq, qaranlıq və yağışlı gecədə onların, od və işığa
ehtiyacları var idi. Həzrət Musa, çaxmaq çalır amma heç cür yanmırdı. O
belə sıxıntılar içində ikən, uzaqda parlaq bir işıq gördü. Yoldaşına, oradan
bir od alıb qayıdacağını, bu yerdən ayrılmamasını tapşırıb getdi. Əslində
onun gördüyü od, onu peyğəmbərliyə hazırlamaq üçün ilahi bir işarə idi.
Ayəti-kərimələrdə buyrulur:
“Musa (onillik xidmət) müddətini başa vurub ailəsi ilə birlikdə (Misirə
tərəf) yola çıxdığı zaman Tur da
ğı tərəfdə bir od gördü. O, ailəsinə
dedi: Siz (mən qayıdanadək burada) durun. Mən bir od gördüm. Bəlkə,
gedib ondan sizə bir xəbər, yaxud bir köz gətirim ki, qızınasınız!”
(Qəsəs surəsi, 29)
“Musanın hekayəti sənə gəlib çatdımı? (Yaxud Musanın əhvalatı
artıq sənə gəlib çatdı) .”
(Taha surəsi, 9)
“(Musa Şüeybi Mədyəndə qoyub anasına və qardaşına baş çəkmək
üçün zövcəsi ilə birlikdə Misirə gedərkən Tur dağının qərbində yerləşən
Tuva vadisində gecə vaxtı bir uşağı dünyaya gəlmişdi. Onlar zil qaranlıq
gecədə işıqsız qalıb yolu itirmişdilər) . O zaman (Musa qarşıda) bir od
görüb ailəsinə belə demişdi: Siz (yerinizdə) durun. Mənim gözümə bir
od sataşdı. Bəlkə, ondan sizə bir köz gətirdim, yaxud odun yanında
bir bələdçi tapdım!”
(Taha surəsi, 10)
Musa (əleyhissəlam) işığa doğru getdi. Oraya çatanda, yaşıl bir ağac
üzərində parlaq bir işıq sütunu ilə qarşılaşdı.
“(Musa) odun yanına gəlib çatdıqda vadinin sağ tərəfində olan
mübarək (bərəkətli) yerdəki ağacdan belə bir nida gəldi: Ya Musa!
Aləmlərin Rəbbi olan Allah Mənəm!”
(Qəsəs surəsi, 30)
“Mən, həqiqətən, sənin Rəbbinəm. Nəleynini çıxart, çünki sən
müqəddəs vadidə – Tuvadasan!”
(Taha surəsi, 12)
“Mən səni (peyğəmbər) seçdim. (Sənə) vəhy olunanı dinlə!”
(Taha
surəsi, 13)
“Mən, həqiqətən, Allaham. Məndən başqa heç bir tanrı yoxdur.
Mənə ibadət et və Məni anmaq üçün namaz qıl!”
(Taha surəsi, 14)
“O saat (qiyamət saatı) mütləq gələcəkdir. Mənim onu az qala
açmağım gəlir ki, hər kəs etdiyi əməlin əvəzini (mükafatını, yaxud
cəzasını) alsın. (Və ya: Mən onu az qala Özümdən belə gizlədirəm)
(Taha
surəsi, 15)
“Ehtiyatlı ol ki, (qiyaməti) danıb nəfsinin istəklərinə uyan bir kəs
səni ona inanmaqdan yayındırmasın, yoxsa məhv olarsan!
(Taha surəsi,
16)
25
MN
26
MN
Müfəssirlər;
“Nəleynini çıxart!” ifadəsinə fərqli izahlar gətirib işari mənalar
3
vermişdilər. Bunlar, Quşeyrinin, “Lətaiful-İşarati”ndə və İsmail Həqqi
Bursəvinin “Ruhul-Bəyan”nında bu şəkildə açıqlanır:
“iki nəley (papuc), dünya və axirəti təmsil edir.”
“Qəlbini, dünya və axirət ilə əlaqəli məşğuliyyətlərdən təmizlə! Haqq
üçün hər şeydən sıyrıl və Allahın mərifət
4
və müşahidəsində yox olmağa
bax!…”
Digər bir ifadə ilə “İki nəleyni çıxar” əmri bu mənaya gəlir:
“Sən, təbiətindən və nəfsindən sıyrıl. Nəfsini və ona bağlı şeyləri
düşünməyi burax, gəl!”
“Dəlilin təfəkküründən əl çək. Yəni Allahın sifətlərini müşahidə edib,
hadisələri könül gözü ilə gördükdən sonra zahiri dəlilləri araşdırmağın bir
faydası yoxdur!”
Bu səbəbdən Şeyx Şibli Həzrətlərinin, Allaha vasil olduqdan sonra
kəlam və ləfzlərdən qurtulduğu və mərifət dəryasının ənginliklərində necə
sirli mənalara çatmağın həzzini yaşadığı rəvayət edilir.
İki böyük möcüzə ilə verilən Nübüvvət
“Nəyleyini çıxart!” xitabından sonra Həzrət Musaya (əleyhissəlam),
əsasını yerə atması əmr olundu. Əsa böyük bir ilan halına gəlincə Həzrət
Musa qorxdu. Təhlükəsizlik içində olduğuna görə Ona qorxmamağı bildi-
rildi. Ayəti-kərimədə belə buyrulur:
“Ya Musa! Sağ əlindəki nədir?”
(Taha surəsi, 17)
Həzrət Musa da (əleyhissəlam):
“O mənim əsamdır. Ona söykənir, onunla qoyunlarıma xəzəl
silkələyirəm. O, başqa işlərdə də karıma gəlir!”
(Taha surəsi, 18)
deyə
cavab verdi.
Bunun cavabında Allah (Cəllə Cəlaluh):
3. İşari məna: Ayələrin zahiri mənalarını qorumaq şərti ilə, Kitab və Sünnə möhtəvasına
bağlı qalaraq, bir sıra işarələrdən incə mənalar ortaya çıxarmaqdır.
4. Haqq Təalanın qəlbən və məhəbbətlə bilinməsi.
27
MN
“Ya Musa! Onu (əsanı yerə) at!”
(Taha surəsi, 19)
buyurdu.
Həzrət Musa, dərhal əmri yerinə yetirdi:
“(Musa əsanı yerə) atan kimi o, dərhal bir ilan (əjdaha) olub sürətlə
sürünməyə başladı.”
(Taha surəsi, 20)
“…O əsanın ilan kimi qıvrıldığını gördükdə dönüb qaçdı, heç dala
da baxmadı…”
(Qəsəs surəsi, 31)
“(Allah) buyurdu: Tut onu, qorxma. Biz onu qaytarıb əvvəlki
şəklinə salacağıq!”
(Taha surəsi, 21)
Əbdülqadir Gilani (qüddisə sirruh), həmin ayələri “işari” olaraq bu
şəkildə açıqlayır:
“Verilən bu möcüzələrlə, Fironun səltənəti, Həzrət Musanın
(əleyhissəlam) gözünə böyük və qüdrətli görünməsin deyə Allah ona
güc və qüvvətini göstərdi. Digər bir ilahi qayə də Firon və qövmü ilə hərb
etməyi Həzrət Musaya (əleyhissəlam) öyrətmək idi. Beləcə Allah, onu Fi-
ron və əhalisi ilə döyüşməyə hazırladı və Həzrət Musanı (əleyhissəlam)
xariqüladə şeylərə hakim qıldı. Çünki Musa (əleyhissəlam), əvvəllər qapalı
idi. Sonra Allah, onun qəlbini genişlətdi. Ona elm, hikmət və peyğəmbərlik
verdi.”
Bəzi müfəssirlər də, Həzrət Musaya (əleyhissəlam) əsasının yerə
atılması ilə əlaqəli ayətin işari açıqlamasında, bunun Həzrət Musanın
iç dünyasının irşad edilməsi, yəni mənəvi yöndən tərbiyə edilməsi üçün
gerçəkləşdiyini bəyan etmişdilər.
Musa (əleyhissəlam), əsasının özünü, faydalarını və ona olan
ehtiyacını zikr edincə, Allah (Cəllə Cəlaluh) əsası ilə birlikdə bunlardan əl
çəkməsini əmr etdi. Nəfs və nəfsə bağlı olan şeylər, qoca bir ilan olaraq
şəkillənmişdir. Beləcə Həzrət Musaya (əleyhissəlam) nəfsin həqiqətinin
pislikləri göstərildi. O da bunlardan qorxdu və qaçdı. Ona işarə olaraq de-
yildi ki:
“Ey Musa, bax bu ilan, Allahdan başqa şeylərə bağlılıq vəsfinin ta
özüdür. Bu nəfsani vəsflər, şəkillənmiş bir surətdə sahibinə gəlincə, sahibi
ondan hürkər və qaçar.”
Digər bir işari mənada: “əsanı at!” –deyə əmr olunması:
“Artıq sən Tövhid sifəti ilə sifətlənmişsən. Sənin bir əsaya dayanmağın,
ondan kömək istəməyin, necə doğru və yerində ola bilər? Necə olur ki,
28
MN
sən, “o əsa ilə belə edirəm və onda mənim üçün başqa faydalar da var”-
deyirsən? Ancaq Tövhid yolunda ilk addım, səbəbləri tərk edib yalnız Al-
laha dayanmaqdır. Yəni Allaha mütləq təvəkkül və təslimiyyətdir. Ona görə
də hər cür tələb və istəkdən əl çək” şəklində izah edilir.
Həzrət Musaya (əleyhissəlam) ikinci bir möcüzə olaraq əlini qoynu-
na qoyması əmr edildi. Musa bu ilahi əmri yerinə yetirincə əli, hər cür
xəstəliklərdən sağalmış; parlaq bir günəş kimi ağappaq hala gəlmişdi.
Sanki projektor kimi olmuşdu. Musa (əleyhissəlam) çox təəccüblənincə
ona:
“Əlinin belə parlaq olmasından əndişə edir və ya başqalarının bundan
qorxacağını düşünürsənsə, əlini təkrar qoynuna qoy! Beləcə əlin, əvvəlki
halına dönər!” buyruldu.
Ayəti-kərimədə əl (yədi-bəyza) möcüzəsi bu şəkildə açıqlanır:
“Əlini qoltuğunun altına qoy ki, əlin (oradan sənin peyğəmbərliyinin
həqiqiliyinə dəlalət edən) başqa bir möcüzə olaraq eyibsiz-qüsursuz,
ağappaq çıxsın (günəş şüası kimi göz qamaşdırıcı şəfəq saçsın)”.
(Taha
surəsi, 22)
“Və Biz də (bununla) sənə ən böyük möcüzələrimizdən (bir
neçəsini) göstərək.”
(Taha surəsi, 23)
“Əlini qoynuna qoy ki, əlin (oradan) eyibsiz-qüsursuz, ağappaq
(parlaq bir nur kimi) çıxsın. Əlini (qanadını) özünə tərəf çək (yenidən
qoynuna qoy) ki, (ilanın, yaxud əlinin parıltısının səni bürüdüyü) vahimə
çəkilib getsin. Bu, Firona və onun əyanlarına qarşı sənin Rəbbindən
olan iki möcüzədir. Onlar, həqiqətən, (Allahın itaətindən çıxmış) fasiq
bir tayfadırlar!”
(Qəsəs surəsi, 32)
Beləcə Allah Təala, Həzrət Musaya (əleyhissəlam), iki böyük möcüzə
ilə birlikdə peyğəmbərlik vəzifəsi verdi və ona:
“Fironun yanına get! O, həqiqətən, azğınlaşıb həddini aşmışdır”–
(Taha surəsi, 24)
deyərək əvvəlcə Fironun yanına gedib ona dini təbliğ etməsini
əmr etdi.
Həzrət Musa:
“Ey Rəbbim! Mən onlardan bir nəfəri öldürmüşəm, qorxuram ki,
onlar da məni öldürərlər.”
(Qəsəs surəsi, 33)
dedi və sonra:
29
MN
“Ey Rəbbim! (Peyğəmbərliyi yerinə yetirməyə qadir olmaq, Fironla
danışmağa cürət etmək və bu yolda bütün məşəqqətlərə tab gətirə bilmək
üçün) köksümü açıb genişlət; İşimi yüngülləşdir; Dilimdəki düyünü aç
(pəltəkliyimi götür) ki, sözümü yaxşı anlasınlar! Və mənə öz ailəmdən
bir vəzir (köməkçi) ver – Qardaşım Harunu!”
(Taha surəsi, 25-30)
Çünki:
“Qardaşım Harunun dili mənimkindən daha bəlağətlidir.”
(Qəsəs
surəsi, 34)
dedi və arxasınca:
“Onunla arxamı möhkəmləndir. Onu işimə ortaq et (ona da
peyğəmbərlik ver) ki, Səni çox təqdis edib şəninə təriflər deyək və
Səni çox zikr edək (daim yada salıb şükür-səna edək) . Sən, şübhəsiz
ki, bizi görürsən!”
(Taha surəsi, 31-35)
şəklində niyaz etdi.
Daha sonra Haqq Təala, Həzrət Musaya (əleyhissəlam) ehsan etdiyi
nemətləri xatırlatdı və ona, hər zaman ilahi mühafizə altında olduğunu bu
şəkildə bildirdi:
“Sənə (bundan əvvəl də) bir dəfə nemət bəxş etmişdik. Anana
vəhy olunacaq şeyi vəhy etdiyimiz zaman.”
(Taha surəsi, 37,38)
“(O zaman ki, Mən anana buyurmuşdum:) (Musanı) bir sandığa
qoyub çaya (Nilə) at. Qoy çay onu sahilə çıxartsın və Mənə də, ona
da düşmən olan birisi (Firon) onu (sudan tapıb) götürsün. (Ya Musa!)
Gözümün qabağında boya-başa çatdırılasan deyə, Öz tərəfimdən
(insanların ürəklərində) sənə bir sevgi yaratdım. (Mərhəmət nəzərim
heç vaxt üstündən əskik olmadı. Elə etdim ki, Firon özü, arvadı Asiyə və
ətrafındakıların hamısı səni sevdi) .”
(Taha surəsi, 39)
“O zaman bacın (sənin ardınca guya yad bir adam kimi saraya) ge-
dib (oradakılara) deyirdi: Sizə ona baxa biləcək (süd verəcək) birisini
göstərimmi? (Onlar razılıq verdilər, anan saraya gəldi) . Artıq (salamsat
qalmağına görə) gözü aydın olsun və kədərlənməsin deyə, səni anana
qaytardıq. Sən (on iki yaşında ikən tayfadan olan bir yəhudi ilə mübahisə
edən) bir nəfəri (bir qibtini) vurub öldürdün. Sonra Biz səni (Mədyənə
qaçırtmaqla) o qəmdən qurtardıq. Biz səni bir çox sınaqlardan keçirtdik
(cürbəcür bəlalara, möhnətlərə düçar edib hamısından salamat qurtardıq).
İllərlə Mədyən əhli içində (Şüeybin yanında) qaldın. Sonra da müəyyən
olunmuş vaxta (qırx yaşına) gəlib çatdın, Ya Musa!”
(Taha surəsi, 40)
Allah Təala, Həzrət Musaya (əleyhissəlam) istədiklərini vermiş
(Bax:
Taha surəsi, 36)
və:
30
MN
“Sənin arxanı qardaşınla möhkəmləndirəcək, ikinizə də dəlil
(möcüzə və qüdrət) verəcəyik. Onlar ayələrimiz sayəsində sizə heç bir
Dostları ilə paylaş: |